Wynajem pojazdów w leasingu o wartości powyżej 150 tys. zł a limit kosztów rat leasingowych

Działalność usługowa w postaci wynajmu pojazdów może opierać się zarówno na składnikach majątku stanowiących własność podatnika, jak i na składnikach wykorzystywanych na podstawie umowy leasingu. Mając na uwadze istniejące limity w zaliczeniu wydatków związanych z pojazdami samochodowymi do kosztów podatkowych, zastanowimy się, w jakiej części rata leasingowa pojazdu oddanego w najem może stanowić koszt podatkowy przedsiębiorcy. Sprawdź w poniższym artykule, czy wynajem pojazdów w leasingu posiada określone ograniczenia. 

Czy wynajem pojazdów w leasingu stanowią środki trwałe podatnika?

W sytuacji, gdy przedsiębiorca oddaje w najem pojazdy stanowiące jego własność, mamy do czynienia ze środkami trwałymi. Zgodnie bowiem z treścią art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy PIT środki trwałe to, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania środki transportu o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

W przypadku środków trwałych ich wartość początkowa jest rozliczana w kosztach w sposób systematyczny poprzez odpisy amortyzacyjne zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy PIT.

W tym zakresie mamy do czynienia z pierwszym ograniczeniem, jeżeli chodzi o koszty, które to zostało określone w art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT. Przepis ten podaje, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego dokonywanych według zasad określonych w art. 22a–22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:

1. 225 000 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem;
2. 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Jednocześnie zgodnie z art. 23 ust. 5b ww. ustawy przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, jeżeli został on oddany przez podatnika do odpłatnego używania na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, a oddawanie w odpłatne używanie na podstawie takiej umowy stanowi przedmiot działalności podatnika.

Przy czym to wyłączenie dotyczy wyłącznie samochodów osobowych wpisanych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Istotne znaczenie ma zatem rodzaj oraz przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej.

Należy zwrócić uwagę, że ustawa posługuje się w tym zakresie wyrazem „oddawanie”, wskazującym na powtarzalność czynności zawierania ww. rodzajów umów. Musi to być bowiem działalność mieszcząca się w podstawowym zakresie działalności przedsiębiorstwa, a nie działalność mająca charakter poboczny, akcesoryjny w stosunku do podstawowej (podstawowych rodzajów) działalności.

Jak możemy przeczytać w interpretacji Dyrektora KIS z 18 września 2023 roku (nr 0115-KDIT3.4011.460.2023.1.AD), prowadzona działalność gospodarcza polegająca na oddawaniu w odpłatne używanie samochodów spełnia warunki do wyłączenia limitu kosztu uzyskania przychodów w tym zakresie na podstawie art. 23 ust. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem odpisy amortyzacyjne od samochodu (samochodów) mogą zostać ujęte w podatkowych kosztach w pełnej wysokości. Podatnik uprawniony będzie do zaliczenia do podatkowych kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od nabytego samochodu w pełnej wysokości – bez względu na ich wartość – na podstawie art. 23 ust. 5b ustawy PIT.

Wynajem pojazdów w leasingu – jak wygląda wykorzystanie pojazdów na podstawie umowy leasingowej? 

Umowa leasingu jest stosunkiem obligacyjnym pomiędzy stronami umowy, a zatem jej zawarcie nie wiąże się z przeniesieniem prawa własności. To oznacza, że dla leasingobiorcy taki pojazd nie stanowi środka trwałego. 

Jednocześnie możliwe jest zaliczenie w koszty podatkowe wydatków poniesionych na opłacanie rat leasingowych. Również i w tym wypadku obowiązują odpowiednie limity. Otóż zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. W przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym kwota limitu, o którym mowa w ust. 1 pkt 47a, wynosi 225 000 zł (art. 23 ust. 5e ustawy).

Na mocy art. 23 ust. 5c ustawy w przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu ograniczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 47a, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego.

Inaczej jednak niż w przypadku pojazdów stanowiących środki trwałe nie obowiązuje tu przepis pozwalający na wykluczenie stosowania limitu. Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 22 maja 2019 roku (nr 0115-KDIT3.4011.133.2019.1.MR), w sytuacji, w której podatnik będzie oddawał leasingowane samochody osobowe w najem innym podmiotom w zakresie, w jakim to przekazanie samochodu dokonywane jest w ramach działalności gospodarczej, zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy.

Przepis ten wprost wskazuje, że ma zastosowanie do umów leasingu, o których mowa w art. 23a pkt 1, umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Bez znaczenia pozostaje fakt, że podatnik oddaje leasingowany pojazd w najem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Gdyby wolą ustawodawcy było umożliwienie podatnikom pełnego odliczenia kosztów leasingu (rat leasingowych), uczyniłby to, jak w przypadku określonym w art. 23 ust. 5b ustawy, w odniesieniu do odpisów amortyzacyjnych.

Przykład 1.

Pan Dawid prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu samochodów osobowych. Posiada pojazd wykorzystywany na podstawie umowy leasingu. Jego wartość to 200 000 zł. Miesięczna rata leasingu wynosi 5000 zł. Czy z uwagi na fakt, że pojazd jest oddany w najem, pan Dawid może w koszty podatkowe zaliczyć całą wartość raty leasingowej?

Mimo że przedmiot umowy leasingu jest oddany do korzystania innej osobie w ramach umowy najmu, to wciąż obowiązuje ograniczenie określone w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy PIT. To oznacza, że pan Dawid do kosztów podatkowych może zaliczyć kwotę 3750 zł (5000 zł × 150 000 zł / 200 000 zł).

Podsumowując przedstawione przepisy, możemy wskazać, że w zakresie działalności gospodarczej polegającej na oddawaniu pojazdów samochodowych w ramach umowy najmu istotne znaczenie ma fakt, czy pojazdy stanowią środek trwały podatnika, czy też są wykorzystywane w ramach umowy leasingu. Tylko w tym drugim przypadku obowiązuje limit kosztów podatkowych.