Zawieszenie działalności wiąże się z ograniczeniem wielu czynności, których przedsiębiorca nie może wykonywać w tym czasie. Jednak występują także wyjątki od tej reguły, dzięki którym ustawodawca zezwala przedsiębiorcy na zabezpieczenie majątku firmy. Do takich wyjątków należy rozliczenie zobowiązań powstałych przed zawieszeniem działalności, np. wynikających z umów leasingowych. Jak więc wygląda zawieszenie działalności gospodarczej a koszty leasingu w rzeczywistości? Sprawdźmy.
Przepisy ogólne zawieszenia działalności gospodarczej
Przepisy dotyczące zawieszenia działalności oraz jego trwania zostały uregulowane w ustawie Prawo przedsiębiorców. Według art. 22 ust. 1 i 2 ustawy przedsiębiorca może zawiesić działalność, gdy nie zatrudnia pracowników lub zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym, urlopie opiekuńczym lub urlopie rodzicielskim, niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu, pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Natomiast czas trwania zawieszenia jest zależny od tego, na jakim formularzu dany podatnik zarejestrował działalność:
- jeśli jest wpisany do KRS, to działalność może zawiesić na okres od 30 dni do 24 miesięcy,
- jeśli jest wpisany do CEIDG, to działalność może zawiesić na czas nieokreślony lub określony, jednak nie krótszy niż 30 dni
W art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców zostały także określone czynności, które przedsiębiorca może wykonywać podczas zawieszenia działalności, m.in.:
Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się ująć operacje w KPiR w trakcie zawieszenia działalności, to poniesione wydatki należy rozliczyć:
- w pierwszej wyliczonej zaliczce na podatek dochodowy po wznowieniu działalności, w przypadku gdy wznowienie działalności nastąpi jeszcze w trakcie roku podatkowego, w którym działalność zawieszono,
- lub w zeznaniu rocznym, jeśli działalność nie zostanie wznowiona do końca roku podatkowego, w którym wydatki zostały poniesione.
Zawieszenie działalności na gruncie podatku VAT
Przedsiębiorca, który zawiesił działalność gospodarczą, może nadal odliczać podatek VAT od wydatków poniesionych w tym okresie, pod warunkiem że wydatki te spełniają ogólne warunki odliczenia VAT, określone w art. 86 ustawy o VAT.
Wydatki poniesione w okresie zawieszenia działalności gospodarczej mogą być odliczone w JPK_V7 składanym za okres, w którym działalność została wznowiona.
Przykład 1.
Przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą w styczniu 2024 roku. W lutym 2024 roku otrzymał fakturę VAT za zakup towarów, które będą wykorzystywane do celów działalności gospodarczej. Działalność została wznowiona w marcu 2024 roku. Kiedy przedsiębiorca może odliczyć VAT?
Przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT od tej faktury w JPK_V7 składanym za marzec 2024 roku, tj. za okres, w którym działalność gospodarcza została wznowiona.
Warto zwrócić zatem uwagę, że co do zasady, w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku wysyłania JPK_V7 za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy.
Wyjątkiem od powyższej reguły są sytuacje, w których zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie ma miejsca, są nimi:
- dokonanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
- dokonanie importu usług lub kupno towarów – w zakresie których są podatnikami,
- zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
- wystąpienie obowiązku rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu i obowiązku skorygowania podatku naliczonego.
Zawieszenie działalności gospodarczej a koszty leasingu operacyjnego
Leasing operacyjny charakteryzuje się tym, że w czasie trwania umowy leasingowej to leasingodawca jest właścicielem przedmiotu i to on ma prawo jego amortyzowania. Przedsiębiorca, po zakończeniu leasingu operacyjnego, ma możliwość wykupienia użytkowanego przedmiotu i dopiero wtedy może go wprowadzić do środków trwałych działalności. W przypadku leasingu operacyjnego przedsiębiorca zaliczy do kosztów działalności raty leasingowe oraz ma możliwość odliczenia od nich podatku VAT. Jednak jak wygląda zawieszenie działalności gospodarczej a koszty leasingu operacyjnego?
Przedsiębiorca w czasie zawieszenia działalności ma prawo ująć w kosztach raty leasingowe oraz może od nich odliczyć podatek VAT. W przypadku, gdy skorzysta z powyższego prawa, zobowiązany będzie do rozliczenia się z tego tytułu z urzędem skarbowym.
Zgodnie z interpretacją indywidualną z 3 marca 2016 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, o sygn. IBPP1/4512-34/16/MG: "(...) należy stwierdzić, że Wnioskodawcy w okresie zawieszenia działalności gospodarczej przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków, które są niezbędne do utrzymania działalności "(...).
Potwierdzeniem powyższego postępowania jest również interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, o sygn. IPPB1/415-596/11-4/JB, z 30 września 2011 roku, w której czytamy, że (...) "wydatki dotyczące rat leasingowych ponoszone przez Wnioskodawcę w okresie zawieszenia działalności gospodarczej mogą być uwzględnione przy ustaleniu dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tj. stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile zawarte umowy leasingu spełniają wszystkie wymogi, o których mowa w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."
Przykład 2.
Pan Zbigniew zawiesił działalność w styczniu 2024 roku. W lutym otrzymał fakturę za ratę leasingu operacyjnego. W kwietniu 2024 roku pan Zbigniew wznowił prowadzenie działalności. Czy może ująć w kosztach podatkowych fakturę wystawioną w okresie zawieszenia działalności?
W sytuacji, gdy umowa leasingu została zawarta przed dniem zawieszenia działalności, pan Zbigniew może ująć w kosztach podatkowych fakturę za kolejną ratę leasingową, którą otrzymał w okresie zawieszenia. Koszty związane z ratą leasingową powinien ująć w pierwszej wyliczanej zaliczce na podatek dochodowy, czyli za kwiecień 2024 roku.
Koszty leasingu finansowego w czasie zawieszenia działalności gospodarczej
Rozliczenie leasingu finansowego opiera się na innych zasadach niż w przypadku leasingu operacyjnego, dlatego też rozliczenie wydatków związanych z leasingiem finansowym w trakcie zawieszenia będzie wyglądać inaczej niż w przypadku leasingu operacyjnego.
W przypadku leasingu finansowego, leasingobiorca ma możliwość ujęcia w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych przedmiotu leasingu. W związku z tym do kosztów firmowych można zaliczyć jedynie część odsetkową z rat leasingowych w dacie ich faktycznej zapłaty, ponieważ jak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT, nie zalicza się do kosztów wartości nieopłaconych odsetek. Kolejną charakterystyczną cechą dla leasingu finansowego jest to, że podatek VAT należy zapłacić od całości transakcji w momencie zawarcia umowy leasingowej.
W okresie zawieszenia działalności odpisy amortyzacyjne również ulegną zawieszeniu, w związku z czym nie zostaną one ujęte w kosztach podatkowych. Jeśli chodzi o część odsetkową raty leasingowej opłaconej przez leasingobiorcę, to nie ma przeszkód, by zostały one ujęte w kosztach firmowych. Wówczas na gruncie podatku dochodowego zostaną one uwzględnione w pierwszej zaliczce na podatek dochodowy wyliczonej po wznowieniu działalności lub bezpośrednio w zeznaniu rocznym (w zależności od okresu, w którym działalność zostanie wznowiona).
Przykład 3.
Pan Stanisław zawiesił działalność od 1 lutego 2024 roku do 1 sierpnia 2024 roku. Przed zawieszeniem wziął w leasing finansowy samochód osobowy. W czasie zawieszenia opłacał za niego miesięczne faktury. Jak więc powinien rozliczyć koszty związane z leasingiem po wznowieniu działalności?
Otóż w związku z tym, że pan Stanisław wznowił działalność w sierpniu (a więc przed końcem roku podatkowego), rozliczenie wartości wydatku za leasing przypadającą na część odsetkową zostanie ujęta w pierwszej zaliczce obliczonej po wznowieniu działalności, czyli w zaliczce za sierpień.
Podsumowując, zawieszenie działalności gospodarczej a koszty leasingu to pojęcia, które nie kolidują ze sobą, dzięki czemu przedsiębiorca może na bieżąco rozliczać poniesione koszty pomimo zawieszonej działalności.
Jak zawiesić odpisy amortyzacyjne w systemie wFirma.pl?
W celu zawieszenia odpisów amortyzacyjnych w systemie wFirma.pl należy przejść do zakładki EWIDENCJE » ŚRODKI TRWAŁE - na liście należy kliknąć w nazwę danego środka trwałego i przejść do zakładki ZAWIESZENIE AMORTYZACJI » DODAJ ZAWIESZENIE AMORTYZACJI.
Dzięki temu pojawi się dodatkowe okno gdzie należy ustawić datę zawieszenia amortyzacji środków trwałych, a pozycję zakończenia zawieszenia można pozostawić pustą.
Na skutek zawieszenia amortyzacji odpisy amortyzacyjne nie będą ujmowane w kolumnie 13 KPiR, a po wznowieniu działalności wystarczy uzupełnić datę końca zawieszenia aby system kontynuował automatyczne dodawanie odpisów w KPiR.