0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Wynajem samochodu od wspólnika spółki jawnej - skutki podatkowe

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

W kontekście przepisów odnoszących się do podatków dochodowych spółki osobowe takie jak spółka jawna są transparentne podatkowo, co oznacza, że podatek rozliczają wspólnicy, a nie sama spółka. Taka sytuacja nie oznacza jednak, że wspólnik nie może zawierać ważnych i prawnie skutecznych umów z samą spółką. W kontekście takiej sytuacji zastanówmy się, jakie skutki wywoła wynajem samochodu od wspólnika spółki jawnej.

Wynajem samochodu od wspólnika spółki jawnej a koszty spółki

Na wstępie wyjaśnijmy zasady funkcjonowania spółek osobowych (w tym spółki jawnej) na gruncie podatku dochodowego.

Jak podaje art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Natomiast przywołany art. 8 ust. 1 ustawy o PIT wskazuje, że przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy bądź praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Co równie ważne, powyższą zasadę stosuje się odpowiednio do:

  1. rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
  2. ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

W konsekwencji zarówno przychody, jak i koszty w spółce jawnej rozlicza każdy wspólnik proporcjonalnie do posiadanego zysku w spółce. Natomiast sama spółka jawna nie jest odrębnym podatnikiem podatku dochodowego.

Podatnikami podatku dochodowego są wspólnicy spółki jawnej. To oni w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej rozliczają przychody oraz koszty podatkowe.

Zawieranie umów pomiędzy spółką jawną a jej wspólnikiem

Warto podkreślić, że mimo iż podatnikami są wspólnicy, a nie sama spółka, to nie ma prawnych przeszkód, aby dochodziło do zawarcia umów pomiędzy wspólnikami a samą spółką.

Należy bowiem pamiętać, że w obrocie prawym spółka jawna jest odrębnym podmiotem gospodarczym. Jak stanowi art. 8 ksh, spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.

W rezultacie na gruncie przepisów regulujących funkcjonowanie spółki jawnej jest ona wyposażona w zdolność prawną, co oznacza, że może zawierać umowy we własnym imieniu.

Z uwagi na posiadanie przez spółkę jawną zdolności prawnej jest ona uprawniona do zawierania umów jako odrębny podmiot prawny. To z kolei powoduje, że prawnie dopuszczalne jest, aby stronami umowy była z jednej strony spółka jawna, a z drugiej wspólnik tejże spółki.

Koszty występujące po stronie spółki jawnej

Umowa najmu ma charakter odpłatny. Oznacza to, że jeżeli wspólnik oddaje swój prywatny samochód w najem, to spółka zobowiązana jest z tego tytułu do zapłaty wynagrodzenia.

Rozważając, czy w tym przypadku spółka może ująć wspomniany wydatek w kosztach działalności, należy odnieść się do ogólnej teorii kosztów podatkowych.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zatem kosztem uzyskania przychodów są wszystkie wydatki, których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów i nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

  • pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
  • nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
  • być właściwie udokumentowany.

W konsekwencji, jeżeli najęty pojazd będzie wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę, to wartość wynagrodzenia (czynszu) za wynajem będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Przypomnijmy jednak o zasadzie transparentności spółki jawnej. Taki stan powoduje, że koszt wynajmu będą rozliczać wspólnicy proporcjonalnie do posiadanego udziału w zyskach spółki.

W związku z powyższym pojawia się problem z interpretacją sytuacji wspólnika wynajmującego samochód spółce. Należy postawić pytanie, czy również ten wspólnik może w kosztach ująć proporcjonalny wydatek na wynajem samochodu stanowiącego jego prywatny składnik majątku.

W odpowiedzi należy wskazać, że z uwagi na fakt, iż umowa jest zawierana pomiędzy odrębnymi podmiotami gospodarczymi, to dla wspólnika wynajmującego pojazd spółce wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów, w wielkości proporcjonalnej do jej udziału w zyskach spółki, stosownie do treści cyt. powyżej art. 8 ust. 1 ustawy o PIT.

Przykład 1.

Spółka jawna składa się z dwóch wspólników, a każdy z nich posiada 50% udziałów. Jeden ze wspólników wynajął spółce swój prywatny samochód na potrzeby prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej. Miesięczny czynsz określono na poziomie 1000 zł. W tej sytuacji obaj wspólnicy mogą w kosztach uzyskania przychodu pozarolniczej działalności gospodarczej ująć kwotę po 500 zł.

Wydatek na wynajem ponoszony przez spółkę jawną i dotyczący składnika majątku należącego do jednego ze wspólników stanowi koszt uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej każdego wspólnika, w tym również tego, który oddaje w najem swoją prywatną rzecz.

Przychód występujący u wspólnika wynajmującego

Jak już ustaliliśmy, z perspektywy spółki jawnej wydatek ponoszony na wynajem stanowi koszt u każdego wspólnika. W konsekwencji wspólnik wynajmujący w ramach rozliczenia pozarolniczej działalności gospodarczej rozpoznaje koszt podatkowy.

Trzeba jednak wskazać, że odrębnym od działalności gospodarczej źródłem przychodu jest prywatny najem. W rezultacie wspólnik ma, w świetle obowiązujących przepisów, obowiązek rozliczenia przychodu z tytułu wynajmu pojazdu stanowiącego jego majątek osobisty.

W tym zakresie może zdecydować się na rozliczenie według zasad ogólnych na podstawie skali podatkowej uregulowanej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT (stawki 17% lub 32%) bądź też na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, gdzie stawka podatku wynosi 8,5% przychodu (po przekroczeniu 100 000 zł stawka wzrasta do 12,5%).

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów