Czasami zapisy umowy zawartej z pracownikiem muszą się zmienić. Jednym ze sposobów wprowadzania zmian w umowie o pracę jest ustanowione pomiędzy pracownikiem a pracodawcą porozumienie zmieniające warunki pracy.
Porozumienie zmieniające warunki pracy – wzór
Czy istnieją przepisy regulujące porozumienie zmieniające warunki pracy?
Porozumienie zmieniające warunki pracy nie jest uregulowane bezpośrednio przez Kodeks pracy. Podstawę do jego zawarcia stanowi art. 353(1) Kodeksu cywilnego, co uzasadnione jest zobowiązaniowym charakterem stosunku pracy oraz zasadą swobody umów. Porozumienie może dotyczyć każdego rodzaju umowy oraz wszelkich postanowień umownych. Porozumienie zmieniające potocznie nazywane jest aneksem.
Czego może dotyczyć porozumienie?
Porozumienie zmieniające dotyczy najczęściej:
- warunków pracy,
- wynagrodzenia,
- zmiany rodzaju umowy o pracę.
Możliwość zmiany rodzaju umowy potwierdził wyrok Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 1980 roku, PR 52/80, w którym stwierdzono, że możliwe jest porozumienie stron w przedmiocie zmiany umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony.
Przykład 1.
Pan Jan pracuje na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony na okres 2 lat. Pracodawca postanowił zmienić pracownikowi umowę na czas nieokreślony. Żeby to zrobić, nie musi wypowiedzieć obecnej umowy o pracę czy czekać do końca trwania umowy – poprzez porozumienie zmieniające ma prawo zmienić umowę terminową na bezterminową.
Na podstawie porozumienia zmieniającego może nastąpić zmiana warunków pracy, zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść pracownika.
Przykład 2.
Pan Karol w związku ze zmianą limitów dorabiania do emerytury złożył w kadrach wniosek o obniżenie jego wynagrodzenia o 200 zł. Pracodawca zgodził się na taką zmianę. Dlatego podpisali oni porozumienie zmieniające warunki płacy.
Przykład 3.
Pani Anna pracuje w sklepie przy ul. Kazimierza. W związku z zamknięciem tej placówki pracodawca zaproponował jej pracę w innym sklepie. Pani Anna zgodziła się na tę propozycję, a zmiana miejsca wykonywania pracy została wprowadzona porozumieniem zmieniającym.
Kiedy porozumienie jest ważne?
Porozumienie jest dwustronną czynnością prawną, które obejmuje zgodne oświadczenia woli pracownika i pracodawcy. Dla swej ważności porozumienie musi też konkretnie wskazywać, które warunki umowy zostaną zmienione. Istotne jest także wytypowanie daty, od której nowe regulacje będą obowiązywały. W przypadku braku takiego terminu zmiany liczą się od daty zawarcia porozumienia. Dla ważności porozumienia nie jest konieczne zachowanie formy pisemnej, jednak przyjmuje się, że jest ona zawierana – głównie w celach dowodowych.
Przykład 4.
W związku ze złą sytuacją firmy pracodawca zaproponował pracownikowi obniżenie etatu oraz wynagrodzenia. Pracownik odmówił przyjęcia propozycji i nie podpisał porozumienia zmieniającego warunki pracy. W tej sytuacji porozumienie nie jest ważne.
Wypowiedzenie zmieniające
Porozumienie zmieniające warunki pracy i płacy często mylone jest z wypowiedzeniem zmieniającym, które reguluje art. 42 § 1 Kodeksu pracy. Wypowiedzenie zmieniające stosuje się, gdy pracownikowi zaproponowano nowe warunki pracy lub płacy, jednocześnie w jego przypadku zastosowanie znajdują odpowiednio przepisy dotyczące wypowiedzenia umowy o pracę. Dlatego przyjmuje się, że wypowiedzenie zmieniające należy wręczyć pracownikowi, w sytuacji gdy nie wyrazi on zgody na zmiany zaproponowane w porozumieniu zmieniającym. Przeważnie wypowiedzenie zmieniające jest mniej korzystne dla pracownika, dlatego może on zgodzić się na nowe warunki, ale może również odmówić ich przyjęcia i wówczas, zgodnie z art. 42 § 3 Kodeksu pracy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Pracownik na złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków ma czas do połowy okresu wypowiedzenia – jeżeli tego nie zrobi, uważa się, że wyraził na nie zgodę.
Przykład 5.
Pan Leon nie przyjął porozumienia zmieniającego, dlatego pracodawca 31 stycznia 2024 roku wręczył mu wypowiedzenie zmieniające. Pana Leona obowiązuje 3-miesięczny okres wypowiedzenia, który rozpoczął bieg 1 lutego i zakończy się 30 kwietnia. Do 15 marca pracownik ma możliwość odrzucenia nowych warunków zatrudnienia. 2 marca pan Leon złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia nowych warunków, dlatego jego umowa o pracę rozwiąże się 30 kwietnia 2024 roku.
Wypowiedzenie zmieniające musi być przygotowane na piśmie i powinno zawierać pouczenie o długości obowiązującego okresu wypowiedzenia oraz czasu, w jakim podwładny może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia nowych warunków. Pracownik, który nie zgadza się na zmiany, musi wyraźnie odmówić ich przyjęcia np. poprzez złożenie oświadczenia. Brak działania ze strony pracownika jest traktowany jako wyrażenie zgody na zaproponowane warunki zatrudnienia.
Przykład 6.
Pani Klaudia otrzymała od pracodawcy wypowiedzenie zmieniające 31 marca 2024 roku. Okres wypowiedzenia rozpoczął bieg 1 kwietnia i zakończy się 30 czerwca. Do 15 maja pani Klaudia nie podjęła żadnych działań, czyli pracodawca uznał, że pracownica wyraża zgodę na zmianę warunków.
Porozumienie zmieniające warunki pracy w systemie wFirma.pl
Na generowanie takich dokumentów jak porozumienie zmieniające pozwalają systemy kadrowe – jednym z nich jest wFirma.pl. Wytworzenie takiego dokumentu możliwe jest w zakładce KADRY » UMOWY. Po zaznaczeniu umowy, której warunki mają ulec zmianie, należy kliknąć na DODAJ » DODAJ ANEKS.
Aneks wprowadzający zmiany w umowie pierwotnej można wydrukować, zaznaczając go i wybierając opcję DRUKUJ.
Znany przez wielu aneks do umowy to porozumienie zmieniające warunki pracy i płacy. Dokument ten pozwala na wprowadzenie zmian w dotychczasowych postanowieniach, jednak wymaga zaakceptowania nowych warunków przez obie strony umowy.
