Umowa zlecenie a umowa o dzieło — choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne w praktyce zdarzają się sytuacje, gdy trudno jednoznacznie je zakwalifikować. Poznaj podobieństwa oraz różnice pomiędzy nimi.
Umowa o dzieło
Umowa o dzieło zawierana jest pomiędzy zlecającym dzieło i przyjmującym zamówienie. Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, natomiast zlecający do zapłaty określonego w umowie wynagrodzenia. Przedmiotem umowy o dzieło muszą być czynności dające konkretny, namacalny rezultat – zarówno materialne, np. wykonanie stołu czy krzeseł, jak i niematerialne, np. zaprojektowanie strony internetowej. Zatem przedmiotem umowy o dzieło może być wytworzenie przedmiotów bądź ich przerobienie oraz naprawa przedmiotów już istniejących.
Umowa zlecenie
Podpisanie umowy zlecenia zobowiązuje przyjmującego zlecenie do dokonania określonej czynności prawnej w zamian za określone świadczenie. Wykonawca umowy zlecenia nie jest ostatecznie odpowiedzialny za jej efekt. Założeniem takiej umowy jest, że jej wykonawca powinien wykonać ją osobiście i z należytą starannością.
Wzór umowy zlecenia z omówieniem
Wzór umowy o dzieło z omówieniem
Umowa zlecenie a umowa o dzieło — różnice
Odpowiedzialność wykonawcy
Zasadnicza różnica pomiędzy umową o dzieło a umową zlecenie polega na odpowiedzialności za jej wykonanie. W ramach umowy o dzieło jej wykonawca odpowiada za rezultat swojej pracy, natomiast w przypadku umowy zlecenia zleceniobiorca zobowiązuje się jedynie do należytego wykonania czynności zawartej w umowie, nie biorąc odpowiedzialności za jej ostateczny efekt. Podobnie wygląda sprawa reklamacji. Co do umowy o dzieło to zleceniodawca ma szerokie uprawnienia w zakresie reklamacji, natomiast umowa zlecenie nie daje takiego prawa.
Kwestie wynagrodzenia – minimalna stawka godzinowa
W 2024 r. każdy zleceniobiorca musi być zatrudniony z zastosowaniem minimalnej stawki godzinowej od stycznia do czerwca 27,70 zł/godz., a od lipca do grudnia wyniosi 28,10 zł/godz. W celu przestrzegania powyższej stawki wskazane jest ewidencjonowanie czasu pracy osób zatrudnionych na podstawie wyżej wymienionych umów. Oznacza to, że wynagrodzenie zleceniobiorców i osób świadczących usługi będzie stanowiło iloczyn stawki godzinowej i liczby przepracowanych godzin. Zmiany te obowiązują jednak tylko zleceniobiorców. Osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło nie podlegają tym przepisom i ich wynagrodzenie stanowi kwotę, na którą umówiły się strony umowy.
Składki ZUS
Umowy te różnią się również ze względu na przysługujące w ramach tych umów świadczenia. W przypadku umowy o dzieło wykonawca nie ma prawa do ubezpieczeń emerytalnych, chorobowych, rentowych, wypadkowych ani zdrowotnych i nie opłaca z tego tytułu składek. Jednakże warto zwrócić uwagę, że konieczne jest zgłoszenie zawarcia umowy o dzieło do ZUS na formularzu RUD. Natomiast każda umowa zlecenie podlega obowiązkowemu oskładkowaniu, czyli od każdej umowy zlecenia należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne do momentu przekroczenia przez zleceniobiorcę miesięcznego przychodu na poziomie wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w danym roku. Przekroczenie przez zleceniobiorcę kwoty minimalnego wynagrodzenia z wszystkich posiadanych przez niego tytułów do ubezpieczeń powoduje, że kolejna umowa zlecenie obowiązkowo podlega jedynie składce zdrowotnej. Jednakże od obu umów ich zleceniobiorcy muszą zapłacić podatek dochodowy.
Koszty uzyskania przychodów
Zarówno w przypadku umowy zlecenie, jak i umowy o dzieło istnieje możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o zryczałtowane koszty uzyskania przychodów. Stawka podstawowa wynosi 20%, a podwyższona 50%, jeśli umowa zakłada korzystanie z praw autorskich.
Podatek dochodowy
Ustalenie odpowiedniej stawki podatku regulowane jest na takich samych zasadach w przypadku obu umów. Jeśli wynagrodzenie brutto z tytułu umowy cywilnoprawnej (tzn. umowy o dzieło lub umowy zlecenia) nie przekracza 200 zł, to należy zastosować 12% zryczałtowany podatek dochodowy. Jeśli jednak wynagrodzenie jest wyższe, to stosuje się opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Porównanie kwoty wynagrodzenia
W poniższym zestawieniu zostanie porównanie wynagrodzenie osoby, która nie posiada innego zatrudnienia oraz złożyła wniosek o nieprzedłużane terminów poboru zaliczki. W obu przypadkach wynagrodzenie brutto będzie wynosiło 2 500,00 zł brutto.
Rodzaj umowy | Umowa zlecenie | Umowa o dzieło |
Wynagrodzenie brutto | 2 500,00 zł | 2 500,00 zł |
Wyliczenia wynagrodzenia | Ubezpieczenie społeczne: emerytalne – 244 zł Składka zdrowotna: 199,67 zł Podstawa opodatkowania: 2 500,00 zł - 244 zł -37,50 zł - 20% x (2 500,00 zł - 244 zł -37,50 zł) (KUP) = 1 774,80 zł ∼ 1 775,00 zł Podatek: 1 775,00 zł x 12%=213,00 zł | Podstawa opodatkowania: 2 500,00 zł - 20% x 2 500,00 zł (KUP) = 2 000,00 zł Podatek: 2 000,00 zł x 12% = 240,00 zł |
Wynagrodzenie netto | 1805,83 zł | 2 260,00 zł |
Wyliczenia całkowitych kosztów zatrudnienia | Ubezpieczenia społeczne: emerytalne – 244 złrentowe – 162,50 zł wypadkowa (1,67%) 41,75 zł FP – 61,25 zł FGŚP – 2,50 zł | brak |
Koszt zatrudnienia | 3 012,00 zł | 2 500,00 zł |
Wypowiedzenie umowy
Zdecydowane różnice występują również w założeniach tych umów, przykładowo umowa zlecenie może być co do zasady wypowiedziana w każdej chwili, natomiast umowa o dzieło określa konkretne warunki, w jakich może dojść do wypowiedzenia. Chodzi tu przede wszystkim o sytuację, gdy np. wykonawca wykonuje dzieło w sposób niezgodny z umową bądź nie dotrzymuje określonych terminów.
Najczęściej zadawane pytania
-
Czy umowa o dzieło się opłaca?
Główną zaletą dla którego zawierane są umowy o dzieło, jest brak obowiązku opłacania składek ZUS. -
Kiedy umowa o dzieło a kiedy zlecenie?
W ramach umowy o dzieło jej wykonawca odpowiada za rezultat swojej pracy, natomiast w przypadku umowy zlecenia zleceniobiorca zobowiązuje się jedynie do należytego wykonania czynności.
