Zatrudnienie obywateli państw zza wschodniej granicy to coraz częstsze zjawisko na naszym rynku pracy. Wiąże się to głównie z tym, że pracownicy ci mają mniejsze wymagania finansowe. Co do zasady, aby legalnie przyjąć do swojej firmy osobę z zagranicy, musi ona posiadać zezwolenie na wykonywanie pracy. Przepisy przewidują jednak odstępstwa od tej reguły - chodzi tu o zatrudnienie cudzoziemca w trybie uproszczonym. Wymaga to podjęcia odpowiednich kroków.
Zatrudnienie obcokrajowca bez zezwolenia na pracę
Posiadanie zezwolenia na pracę na terytorium naszego kraju nie jest obowiązkowe dla obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji, Ukrainy, o czym traktuje § 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Jest to tzw. uproszczona procedura zatrudniania obcokrajowców. Należy jednak pamiętać, że wykonywanie pracy na takich warunkach jest ograniczone czasowo. Obywatel jednego z wymienionych państw może być zatrudniony bez zezwolenia przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy w ciągu 12 kolejnych miesięcy, przy czym nie ma znaczenia, ile podmiotów zleciło mu pracę. Praca ta nie musi być wykonywana w sposób ciągły, ważne, aby suma okresów zatrudnienia nie przekroczyła pół roku i zmieściła się w 12 miesiącach.
Zatrudnienie cudzoziemca w trybie uproszczonym krok po kroku
Formalności związanych z podjęciem współpracy z obcokrajowcami jest stosunkowo niewiele i każdy pracodawca sobie z tym bez problemu poradzi. Zatrudnienie cudzoziemca w trybie uproszczonym dotyczy nie tylko umowy o pracę, lecz także umów zlecenie i o dzieło. Przy procedurze tej wymaga się:
1. Złożenia w urzędzie pracy oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi
Podstawowym warunkiem zatrudnienia cudzoziemców w trybie uproszczonym jest dostarczenie do właściwego urzędu pracy pisemnego oświadczenia o zamiarze powierzenia mu pracy, w dwóch egzemplarzach. Dodatkowo należy dołączyć do niego pismo:
-
argumentujące chęć podpisania umowy z obcokrajowcem (zazwyczaj jest to brak możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy),
-
potwierdzające świadczenie pracy na warunkach wskazanych w oświadczeniu.
| Ważne! Rejestracja oświadczenia w urzędzie nie jest równoznaczna z zatrudnieniem w danej firmie, a wyłącznie wskazaniem, że obywatel zza wschodniej granicy może podjąć pracę u danego pracodawcy. |
2. Przekazania PUP dokumentów, które potwierdzają prowadzenie działalności
Zatrudnienie cudzoziemca w trybie uproszczonym poza oświadczeniem zobowiązuje przedsiębiorcę do złożenia w PUP potwierdzenia rejestracji działalności gospodarczej. W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność wystarczy wniosek CEIDG-1, natomiast dla spółek prawa handlowego - wpis do KRS.
| Ważne! Procedura rejestracji oświadczenia w urzędzie pracy jest całkowicie bezpłatna. |
3. Wysyłka oświadczenia do przyszłego pracownika
Oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy jest podstawą do wnioskowania o wizę krajową z tytułu pracy. W związku z tym jeden egzemplarz należy wysłać do cudzoziemca zamieszkałego za granicą, aby mógł on załatwić w konsulacie Polski pozwolenie na pobyt w celu wykonywania pracy. Warto podkreślić, że tytułem uprawniającym do zatrudnienia na terytorium Polski nie będzie wiza turystyczna.
| Ważne! Pracodawca powinien posiadać i przechowywać kopię dokumentów pobytowych. |
Procedura wizowa trwa dosyć długo, więc zaleca się powziąć odpowiednie kroki znacznie wcześniej (około 2 miesiące przed zaplanowaną datą zatrudnienia).
4. Podpisanie umowy z cudzoziemcem
Jak już wspomniano wcześniej zatrudnienie cudzoziemca w trybie uproszczonym wymaga, aby po uzyskaniu przez obcokrajowca wizy zawrzeć z nim umowę w formie pisemnej.
| Ważne! Rozporządzenie narzuca, aby umowa została zawarta w formie pisemnej. Niezawarcie umowy w tej formie stanowi wykroczenie, za które może zostać nałożona kara grzywny. |
Obywatel państw zza wschodniej granicy co do zasady podlega ubezpieczeniom w ZUS-ie tak jak pracownicy krajowi. Zawierając umowę o pracę, nie można zapomnieć, że należy ją podpisać przed rozpoczęciem pracy. Warunki zatrudnienia powinny być takie, jak wskazano w oświadczeniu o powierzenie pracy.
Jakich formalności musi dopełnić zakład pracy w razie chęci kontynuacji umowy po upływie 6 miesięcy?
Jeżeli pracodawca ma zamiar kontynuować współpracę z cudzoziemcem, już po 3 miesiącach pracy może wnioskować o wydanie zezwolenia na pracę. Tutaj konieczne jest złożenie wniosku w urzędzie wojewódzkim.
Wzór wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy.
Pobyt obcokrajowca jest legalny od dnia złożenia prawidłowo wypełnionego wniosku, o ile złożono go w trakcie legalnego pobytu w Polsce, do dnia wydania ostatecznej decyzji o wydaniu zezwolenia na pobyt czasowy.
