Mało znane obowiązki pracodawcy
Pracodawca musi zapewnić pracownikowi szereg świadczeń - pracownik ten musi być przeszkolony z zakresu BHP, nie może być dyskryminowany, a wyniki jego pracy powinny być oceniane w sposób obiektywny i doń dostosowany. To tylko kilka z licznych obowiązków pracodawcy, w dodatku szeroko rozpowszechnionych na rynku pracy. Wielu pracodawców nie zdaje sobie sprawy z istnienia kilku (może nieco egzotycznych), ale wciąż ustawowych obowiązków. Należą do nich między innymi prawo do świętowania, urozmaicanie pracy i urlop dla studentów. Poznaj te mało popularne obowiązki pracodawcy!
1. Umożliwienie świętowania
Niedziele i święta należą do dni ustawowo wolnych od pracy, to nie nowość. Może natomiast zastanawiać fakt, iż ustawowy "kalendarz" obejmuje wyłącznie święta Kościoła katolickiego, a przecież prawie 5%, czyli prawie 2 miliony Polaków deklaruje inne wyznania (wg statystyk CBOS z listopada 2011 r.). Jak polskie prawo odnosi się do pracujących wyznawców innych religii?
Każdy pracownik ma prawo do obchodzenia własnego święta religijnego. Zapewnia mu to ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (art. 42), przyjęta przez Sejm PRL w 1989 roku i podtrzymana przez Konstytucję RP osiem lat później. Warto zaznaczyć, iż ze wspomnianego prawa mogą korzystać wyłącznie członkowie tych grup religijnych, które mają status kościoła lub związku wyznaniowego - ich rejestr prowadzony jest przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.
Pracownik obchodzący święta religijne w terminach innych, niż wymienione w ustawie o dniach wolnych od pracy (art. 1), musi złożyć wniosek u pracodawcy nie później niż 7 dni przed planowanym zwolnieniem. W sytuacji, w której pracownik pracuje w święta katolickie (niepokrywające się ze świętami jego wyznania), otrzymuje normalne wynagrodzenie bez dodatków. Za odpracowanie swojego święta nie przysługuje mu prawo do dodatkowego wynagrodzenia za dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.
Obowiązki pracodawcy to także poinformowanie podwładnego o możliwości i warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed planowanym zwolnieniem. Jeśli wniosek pracownika jest uzasadniony (jego wyznanie jest w rejestrze ministra spraw wewnętrznych), a procedury prawidłowe, pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi zwolnienia.
2. Urozmaicanie pracy
Zgodnie z art. 94 ust. 2a, poprzez odpowiednią organizację czasu i zasobów, pracodawca jest zobowiązany szczególnie do zmniejszania uciążliwości monotonnej pracy. Oznacza to, że pracownicy taśm produkcyjnych, spełniających wszelkie kryteria pracy monotonnej i w określonym z góry tempie, powinni być pod szczególną opieką. Włączenie muzyki, okresowe zmiany wystroju (plakaty), wyposażenia (plastikowe kubki do kawy w innym kolorze) i/lub odzieży roboczej są niemal obligatoryjne.
Niestety ciężko określić, co jest wciąż monotonne, a co już urozmaicone, a koszty zmiany choćby koloru odzieży roboczej branż produkcyjnych skutecznie zniechęcają. Pozostają więc drobne, ale wyraziste elementy wyposażenia i wartości niematerialne - muzyka i (ładne) zapachy.
3. Wspieranie podnoszenia kwalifikacji
Pracodawca zatrudniający studentów ostatniego roku musi liczyć się z przysługującym im 21-dniowym urlopem szkoleniowym (art. 103 KP)! Ma on umożliwić studentowi przygotowanie pracy dyplomowej oraz przystąpienie do egzaminu dyplomowego. Również pracownicy, chcący przystąpić do egzaminu potwierdzającego lub podnoszącego kwalifikacje (maturalne, eksternistyczne), mają prawo do urlopu szkoleniowego w wymiarze 6 dni. W obu przypadkach urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika robocze.
Ponadto, pracodawca zobowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia za czas spędzony na szkoleniach i dojazdach na szkolenia. Może je też opłacić. Jeśli planowana jest dalsza współpraca z pracownikiem, konieczna jest umowa sporządzona na piśmie, określająca wzajemne prawa i obowiązki w okresie podnoszenia kwalifikacji (art. 103 ust. 3 KP).