Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników jest elementem koniecznym, aby sprostać ciągłym zmianom na rynku pracy. Hasło „uczenie się przez całe życie” przestaje być już tylko sloganem. Czasy, kiedy raz nabyte umiejętności i kwalifikacje pozwalały kontynuować zatrudnienie w jednym zakładzie pracy przez całą karierę zawodową, dawno odeszły do lamusa. Zmiany strukturalne takie jak globalizacja i postęp techniczny wiążą się z koniecznością ustawicznego doskonalenia umiejętności i ich dostosowania do rynku pracy. Pracodawcy natomiast cenią pracowników wykazujących się inicjatywą i umiejętnościami przystosowania się do wyzwań oraz dynamicznie zmieniającego się otoczenia. Tworzenie nowych modeli pracy i częstsze niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu zmiany miejsca pracy (z wyboru albo z konieczności) wymagają od pracowników umiejętności przekrojowych. Celem opracowania będzie wskazanie, jak pracodawcy wraz z jednostkami naukowymi wyznaczają kierunek modyfikacji w systemie edukacji/szkoleń, aby dostosować go do potrzeb rynku pracy. Sprawdzimy również, co oferuje Baza Usług Rozwojowych.
Czym są sektorowe rady ds. kompetencji?
Projekt sektorowych rad ds. kompetencji został dofinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i ma na celu zwiększenie wiedzy o potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych w poszczególnych sektorach gospodarki poprzez stworzenie i wsparcie funkcjonowania sektorowych rad ds. kompetencji. Jest to odpowiedź Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, partnerów gospodarczych i społecznych na coraz większe problemy związane z pozyskaniem pracowników o odpowiednich kompetencjach. Od 2016 roku utworzono już 17 rad sektorowych, a do ich zadań należy m.in. rekomendowanie rozwiązań legislacyjnych w obszarze edukacji i dostosowań do potrzeb rynku pracy, przekazywanie informacji o zapotrzebowaniu na kompetencje dla instytucji edukacyjnych i rynku pracy, współpraca w zakresie porozumień edukacyjnych oraz określenie obszarów badawczych w danym sektorze. Aktualnie działania rad mają na celu również niwelowanie skutków pandemii koronawirusa, która pogorszyła sytuację w wielu branżach. Sektorowe rady ds. kompetencji stały się jednocześnie partnerem dla Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, wraz z którą przygotowują ofertę szkoleniową szytą na miarę rynku pracy.
Kompetencje dla sektorów – oferta Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Projekt został dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja i Rozwój (2014–2020) i jest skierowany do mikro, małych i średnich przedsiębiorców planujących podnieść kwalifikacje zawodowe pracowników, którzy spełniają warunki uzyskania pomocy de minimis lub pomocy publicznej. Na co można przeznaczyć dofinansowanie? Przede wszystkim na dopłaty do usług szkoleniowych lub doradczych oraz studiów podyplomowych, które przyczynią się do wzrostu kompetencji pracowników. Należy jednak pamiętać, że wsparcie skierowane jest wyłącznie do pracowników działających w określonych branżach. Obecnie trwają nabory dla pracowników przedsiębiorstw zatrudnionych w branżach: budowlanej, turystycznej, finansowej, IT, mody i innowacyjnych tekstyliów, opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i motoryzacyjnej z uwzględnieniem elektromobilności. Wsparcie, jakie może uzyskać przedsiębiorca na dofinansowanie usług rozwojowych, wynosi do 80% ich wartości. Sam proces ubiegania się o wsparcie wygląda w ten sposób, że przedsiębiorcy zainteresowani udziałem w projekcie wypełniają formularz rejestracyjny dostępny na stronie: https://www.parp.gov.pl/component/site/site/formularz-zgloszeniowy-kompetencje-dla-sektorow-2. Operator z danej branży kontaktuje się z przedsiębiorcą i przekazuje komplet niezbędnych dokumentów, które następnie weryfikuje i podpisuje umowę wsparcia w projekcie. Dopiero na tym etapie przedsiębiorca ma możliwość wyboru usługi rozwojowej, która co do zasady jest świadczona przez Bazę Usług Rozwojowych. W przypadku jej braku w BUR przedsiębiorca przy wsparciu operatora zamawia konkretną usługę rozwojową w bazie. W przypadku gdy zamówienie takie nie przyniesie efektu, operator dokona wyboru podmiotu świadczącego usługi poza bazą. Po zrealizowaniu szkolenia operator refunduje koszt usługi do poziomu określonego w umowie. Trzeba wyraźnie podkreślić, że usługi rozwojowe są dedykowane tylko dla określonych branż. Ze wsparcia mogą skorzystać wyłącznie przedsiębiorcy działający aktywnie w ramach danego sektora i posiadający odpowiedni numer Polskiej Klasyfikacji Działalności. Numery PKD definiujące sektor zawarte są w formularzu zgłoszeniowym przy wyborze właściwej branży. Przedsiębiorstwa niespełniające tego kryterium nie mogą być objęte wsparciem.
Projekt "Kompetentni pracownicy sektora budowlanego"
Aby lepiej zrozumieć opisany powyżej schemat podnoszenia kompetencji zawodowych pracowników określonej branży, przedstawię założenia jednego z aktualnych projektów dla sektora budowlanego. „Kompetentni Pracownicy Sektora Budowlanego” (www.frw.pl/budowlany) to projekt partnerski realizowany wspólnie przez Dolnośląską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. oraz Dolnośląskich Pracodawców. Kwota 6 772 876,88 zł przeznaczona będzie na realizację usługi szkoleniowej dla 678 pracowników z około 226 mikro, małych i średnich przedsiębiorstw sektora budowlanego z całego kraju. Rodzaj usług rozwojowych jest bardzo szeroki i obejmuje szkolenia takie jak m.in.: dekarz, betoniarz, zbrojarz – kamieniarz, montowania i demontażu szalunków, konstrukcji stalowych, montażu systemów fotowoltaicznych i pomp ciepła, spawania metodami: MIG,TIG,MAG i wiele innych. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że tematy musiały wcześniej uzyskać akredytację sektorowej rady ds. budownictwa. Maksymalne wsparcie jednego pracownika przedsiębiorstwa wynosi 7953,60 zł wraz z wkładem własnym. Pracownik w ramach jednej umowy może skorzystać z kilku usług rozwojowych pod warunkiem, że łączna kwota wsparcia nie przekracza ww. limitu. Jak to wygląda w praktyce? W tym miejscu należy zapoznać się z załącznikiem nr 13 do Regulaminu, który określa limity kwotowe „osobogodziny” usługi na pracownika. W wykazie znajdują się 43 tematy szkoleń, w ramach których każda „osobogodzina” została wyceniona (np. betoniarz–zbrojarz – 32,50 zł, spawanie metodą MIG – 17 zł, użytkowanie rusztowań – 41,25 zł, wykonywanie posadzek jastrychowych – 58,75 zł, instalowanie pomp ciepła – 90 zł). Ważne przy łączeniu usług rozwojowych jest nieprzekroczenie limitu 7953,60 zł na pracownika. Istnieje również limit wsparcia na jedno przedsiębiorstwo, który w omawianym projekcie wynosi 23 860,80 zł (nie określa się natomiast liczby pracowników przedsiębiorstwa). Rekrutacja do projektu prowadzona jest w cyklicznych rundach naboru do kwietnia 2023 roku, do momentu zrekrutowania uczestników lub do wyczerpania środków przeznaczonych na refundację kosztów usług rozwojowych.
Opisany powyżej schemat finansowania usług rozwojowych w pozostałych branżach jest podobny (w poszczególnych projektach różnić się mogą maksymalne kwoty wsparcia pracownika i przedsiębiorstwa, no i oczywiście „osobogodziny”, które są specyficzne dla każdej branży).
Czym jest Baza Usług Rozwojowych?
Baza Usług Rozwojowych to nic innego, jak ogólnodostępna, bezpłatna baza (www.uslugirozwojowe.parp.gov.pl) zawierająca ofertę usług rozwojowych, które są świadczone w rozmaitych formach: a) usługi o charakterze szkoleniowym: szkolenia, studia podyplomowe, e-learning, szkolenia zawodowe, egzaminy; b) usługi o charakterze doradczym: mentoring, coaching, doradztwo. Baza została uruchomiona i jest administrowana przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, a jej zadaniem jest łączenie firm oferujących usługi szkoleniowe z osobami, które chcą podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Najważniejsze założenia, jakie przyświecały twórcom tego narzędzia, to przede wszystkim: weryfikacja podmiotów świadczących usługi rozwojowe oraz system oceny produktów (szkoleń), które dostarczają, tak aby w bazie znajdowały się projekty szyte na miarę oczekiwań przedsiębiorców. Czy każda firma szkoleniowa/ doradcza może świadczyć usługi szkoleniowe poprzez bazę? Niestety nie. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości dopuszcza do rejestracji wyłącznie podmioty, które spełnią szereg wymagań formalnych, m.in. posiadają odpowiedni potencjał techniczny, ekonomiczny oraz niezbędne doświadczenie potwierdzone licencjami, akredytacjami oraz certyfikatami. Trafny wydaje się również obowiązkowy, rozbudowany system oceny szkoleń. Po realizacji usługi rozwojowej oceny dokonuje zarówno uczestnik szkolenia, przedstawiciel przedsiębiorstwa kierującego uczestnika na szkolenie, jak i przedstawiciel podmiotu realizującego szkolenia. Takie rozwiązanie pozwala wyeliminować z rynku szkoleń usługi o słabej jakości. W Bazie Usług Rozwojowych szkolenia podzielone są tematycznie i można je przeglądać, korzystając z mechanizmów sortowania i filtrowania. Baza zmienia się każdego dnia, ale aby być na bieżąco, wystarczy zamówić bezpłatną usługę powiadomienia na e-mail o nowych usługach spełniających nasze kryteria.
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w tak dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości stało się obowiązkiem. Współpraca sektora nauki i partnerów gospodarczych, społecznych w kreowaniu rozwiązań dopasowanych do potrzeb rynku pracy jest niezbędna. Zaangażowanie sektorowych rad ds. kompetencji pozwala tworzyć ofertę usług szkoleniowych i doradczych dofinansowanych z Funduszy Europejskich, które odpowiadają realnym potrzebom pracowników i przedsiębiorstw.
