Polska Klasyfikacja Działalności, zwana w skrócie PKD. Można ją określić jako podział i pogrupowanie rodzajów działalności gospodarczej, które wykonują podmioty działające na rynku. Po co klasyfikacja PKD została wprowadzona do obiegu gospodarczego? Jak określić numer PKD dla naszej działalności? Dlaczego jest to takie ważne? Sprawdźmy!
Cel PKD, czyli po co klasyfikować działalność gospodarczą?
Klasyfikacja PKD jest szczególnie istotna dla osób, które prowadzą działalność gospodarczą. Przedsiębiorca styka się z klasyfikacją działalności gospodarczej już w chwili wypełniania formularza CEiDG-1, czyli przy zakładaniu firmy. Także jeśli w trakcie prowadzenia przedsiębiorstwa jego działanie rozszerzy się lub zawęzi, trzeba to odnotować przez aktualizację CEIDG. Należy jednak pamiętać, że Polska Klasyfikacja Działalności pełni funkcję statystyczną.
Nowa klasyfikacja PKD 2025
Dotychczas obowiązywała klasyfikacja PKD 2007, która została zastąpiona nową tj. klasyfikacją PKD 2025 w ramach Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Konieczność wprowadzenia PKD 2025 wynika ze zmian w klasyfikacji na poziomie Unii Europejskiej. Nowa klasyfikacja uwzględni pojawiające się w ostatnich latach rodzaje działalności oraz zapewni lepszą harmonizację statystyk gospodarczych w UE, szczególnie w obszarach takich jak gospodarka cyfrowa, cyrkularna i bio-gospodarka. Dodatkowo zwiększona precyzja opisu tradycyjnych branż ułatwi firmom przypisanie ich działalności do odpowiednich kodów.
Klasyfikacja PKD 2025 - struktura
Struktura PKD 2025 opiera się na statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczych Unii Europejskiej NACE Rev.2. Polska Klasyfikacja Działalności opiera się na standardach unijnych.
PKD 2025 składa się z pięciu poziomów:
Poziom pierwszy – SEKCJA
Oznaczony symbolem jednoliterowym, dzieli ogólną zbiorowość na 22 grupowania działalności, uwzględniając powiązane ze sobą czynności zgodnie z tradycyjnym podziałem pracy.Poziom drugi – DZIAŁ
Oznaczony dwucyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 87 grupowań działalności, klasyfikowanych według kluczowych cech istotnych zarówno dla określania stopnia podobieństwa, jak i analiz powiązań gospodarczych (np. w tablicach przepływów międzygałęziowych).Poziom trzeci – GRUPA
Oznaczony trzycyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 287 grupowań działalności wyodrębnionych na podstawie procesu produkcyjnego, przeznaczenia produkcji lub charakteru świadczonych usług i ich odbiorców.Poziom czwarty – KLASA
Oznaczony czterocyfrowym kodem numerycznym, obejmuje 651 grupowań działalności, uwzględniając przede wszystkim specjalizację procesów produkcyjnych i usługowych.Poziom piąty – PODKLASA
Oznaczony pięcioznakowym kodem alfanumerycznym, obejmuje 728 grupowań działalności. Jeśli na poziomie krajowym nie wprowadzono dodatkowego podziału względem poziomu międzynarodowego (klasa = podklasie), oznaczenie podklasy przyjmuje literę „Z”.
Polska Klasyfikacja Działalności PKD 2025 - podział rodzajów działalności gospodarczej według kodów
W poprzednim akapicie wyjaśniono, z czego składają się kody PKD. Pierwszym ich poziomem są sekcje, a w ich zakresie mieszczą się następujące rodzaje działalności:
- Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo;
- Sekcja B – Górnictwo i wydobywanie;
- Sekcja C – Przetwórstwo przemysłowe;
- Sekcja D – Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych;
- Sekcja E – Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją;
- Sekcja F – Budownictwo;
- Sekcja G – Handel hurtowy i detaliczny;
- Sekcja H – Transport i gospodarka magazynowa;
- Sekcja I – Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi;
- Sekcja J – Działalność wydawnicza i nadawcza oraz związana z produkcją i dystrybucją treści;
- Sekcja K – Działalność usługowa w zakresie telekomunikacji, programowania komputerowego, doradztwa, infrastruktury obliczeniowej oraz pozostała działalność usługowa w zakresie informacji;
- Sekcja L – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa;
- Sekcja M – Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;
- Sekcja N – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna;
- Sekcja O – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca;
- Sekcja P – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne;
- Sekcja Q – Edukacja;
- Sekcja R – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna;
- Sekcja S – Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją;
- Sekcja T – Pozostała działalność usługowa;
- Sekcja U – Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby;
- Sekcja V – Organizacje i zespoły eksterytorialne.
W jaki sposób ustalić numer PKD?
Każdy przedsiębiorca, zarówno rozpoczynający dopiero działalność gospodarczą, jak i ten, który funkcjonuje na rynku już jakiś czas, jest zobowiązany do ustalenia kodu PKD. Za jego pomocą można określić, czym zajmuje się konkretny przedsiębiorca - właśnie dlatego jest to tak ważne.
Jeżeli określenie PKD jest dla przedsiębiorcy zbyt trudne, może on skorzystać z wyszukiwarki PKD, dostępnej na stronie Serwisu informacyjno-usługowego dla przedsiębiorcy. Dzięki niej można odpowiednio zakwalifikować świadczone przez siebie usługi lub sprzedawane towary.
W przypadku gdy wyszukiwarka nie pomogła przedsiębiorcy, może on złożyć wniosek o nadanie numeru PKD do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Zapytania można przesłać pocztą, e-mailem lub faksem. Do wniosku należy załączyć dokładny opis wykonywanej działalności. Powinien on być też podpisany przez osobę uprawnioną do reprezentowania podmiotu. Wniosek rozpatrywany jest w terminie 30 dni, a w przypadku bardziej skomplikowanych spraw - nawet do 60 dni.
Klasyfikacja PKD 2025 - wpływ na przedsiębiorców
Kwestię konieczności zmiany kodów PKD na PKD 2025 wśród przedsiębiorców zarejestrowanych w CEiDG można podzielić na 3 etapy:
PKD 2025 a nowe działalności po 1 stycznia 2025 r.
Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność po 1 stycznia 2025 r. będą zobowiązani do wyboru kodów PKD wyłącznie z nowej klasyfikacji.
Działalności prowadzone przed 1 stycznia 2025 r. a PKD 2025
Przedsiębiorcy, którzy prowadzili działalność przed 1 stycznia 2025 r., mają 2 lata na aktualizację kodów PKD. Przy każdej zmianie wpisu system CEiDG będzie wymagał dostosowania kodów do nowej klasyfikacji PKD 2025.
Automatyczna zmiana kodów na PKD 2025 po 2 latach
Jeśli przedsiębiorca nie zaktualizuje wpisu w ciągu 2 lat, kody PKD 2007 zostaną automatycznie przeklasyfikowane na PKD 2025 zgodnie z „kluczami przejścia” opracowanymi przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Klucze te znajdą się w załączniku do rozporządzenia dotyczącego Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).