Kredyt technologiczny – jak wejść na wyższy poziom innowacji?

Kredyt na innowacje technologiczne jest od wielu lat jednym z najlepiej ocenianych przez firmy instrumentem wsparcia innowacji. Bank Gospodarstwa Krajowego, który pełni rolę instytucji ogłaszającej konkursy, podpisał do tej pory około 1700 umów na realizację inwestycji w całym kraju. Całkowita wartość projektów, które zostały zrealizowane, wynosi aż 11 mld zł, z czego ponad 5 mld zł to dofinansowanie unijne. Warto również wspomnieć, że ww. kwoty miały realny wpływ na powstanie setek produktów i usług, które zostały wprowadzone na rynek, i tysięcy nowych miejsc pracy. W artykule postaramy się przedstawić, czym jest kredyt technologiczny.

Kredyt na innowacje technologiczne

Tylko w latach 2014–2020 przeprowadzono 7 edycji konkursu, z czego w ramach ostatniej zakończonej w styczniu 2021 roku do podziału między przedsiębiorców była niebagatelna suma 350 mln zł. Liczby te muszą robić wrażenie. Już dziś warto zapoznać się z ogólnymi zasadami kredytu, którego kolejna edycja z pulą środków przekraczającą 700 mln zł jest zaplanowana na I kwartał 2023 roku. Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (2021–2027) to program, który przejmie schedę po Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój (2014–2020) w kredytowaniu inwestycji w kolejnych latach. 

Jak uzyskać kredyt technologiczny?

Zasady ubiegania się o kredyt technologiczny na pierwszy rzut oka mogą wydawać się dość złożone. Żeby lepiej poznać cały mechanizm, należy wyjaśnić, jaką rolę w procesie odgrywają Bank Gospodarstwa Krajowego i bank komercyjny. Przedsiębiorca powinien złożyć wniosek o udzielenie kredytu na inwestycję technologiczną do banku komercyjnego (wykaz banków komercyjnych biorących udział w programie dostępny jest na stronie www.bgk.pl). Zalecane jest aplikowanie do kilku banków, gdyż wysokość oprocentowania, prowizja i koszty udzielania kredytu mogą się znacznie od siebie różnić. Katalog niezbędnych dokumentów, które musi poddać ocenie przedsiębiorca, zawiera m.in.:

• dokumenty rejestrowe firmy, 
• potwierdzenie spełnienia wymagań MŚP, 
• dokumenty pozwalające ocenić zdolność kredytową 
• oraz związane bezpośrednio z inwestycją technologiczną. 

Otrzymanie promesy udzielenia kredytu technologicznego lub zawarcie warunkowej umowy kredytowej z bankiem komercyjnym kończy pierwszy etap. 

Teraz przedsiębiorca może złożyć wniosek o dofinansowanie projektu do Banku Gospodarstwa Krajowego. Jest to możliwe wyłącznie za pośrednictwem elektronicznego generatora wniosków w terminach otwarcia naboru. Zakończone pozytywną oceną formalną i merytoryczną postępowanie przed BGK kończy się wydaniem promesy premii technologicznej. 

W tym momencie przedsiębiorca posiada już dwie promesy: 

1. od banku komercyjnego na kredyt technologiczny,
2. od Banku Gospodarstwa Krajowego na wypłatę premii technologicznej, co jednocześnie wieńczy proces aplikacyjny. 

Pozostaje mu już tylko podpisać odpowiednie umowy (z bankiem komercyjnym o kredyt technologiczny a z BGK o premię technologiczną) i można rozpoczynać inwestycję. 

Kredyt technologiczny = bank komercyjny 

Kredyt technologiczny zawsze udzielany jest przez bank komercyjny na warunkach rynkowych. Jego przeznaczenie jest celowe, co oznacza, że przedsiębiorca może wykorzystać pozyskaną kwotę wyłącznie na działanie związane z wdrożeniem inwestycji technologicznych.

Krąg podmiotów uprawnionych do skorzystania z tego rozwiązania jest ograniczony do mikro-, małych lub średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność na terenie Polski zgodnie z wpisem do odpowiedniego rejestru. Ogólne warunki udzielania kredytu technologicznego w ciągu ostatnich lat uległy zmianie, na co niewątpliwy wpływ miała pandemia COVID-19. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wraz z Bankiem Gospodarstwa Krajowego od 2020 roku w ostatnich naborach wniosków wprowadziło szereg ułatwień dla przedsiębiorców: 

1. zniesiono obowiązek wniesienia wkładu własnego (wcześniej przedsiębiorca musiał zapewnić co najmniej 25%), co oznacza, że możliwe jest finansowanie w wysokości do 100% wartości projektu, jeżeli przedsiębiorca posiada zdolność kredytową,
2. zniesiono limit wartości kredytu (wcześniej było to 6 mln zł), z zastrzeżeniem zakazu finansowania dużych projektów, których wartość przekracza 50 mln euro,
3. zniesiono wymóg innowacyjności inwestycji w skali kraju (wystarczy, że przedsiębiorca wykaże się innowacyjnością na poziomie swojego przedsiębiorstwa, a innowacyjność o wyższej skali będzie dodatkowo punktowana),
4. poszerzono katalog wydatków kwalifikowanych – oprócz zakupu i montażu środków trwałych można również sfinansować ich transport, dopuszczono koszty ekspertyz i projektów technicznych zleconych zewnętrznym doradcom.

Należy mieć nadzieję, że powyższe zmiany na trwałe zadomowią się w regulaminach konkursów ogłaszanych w przyszłości, gdyż są bardzo pozytywnie oceniane przez przedsiębiorców. 

Premia technologiczna = Bank Gospodarstwa Krajowego 

Premia technologiczna udzielana jest natomiast przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rachunek wskazany w umowie o dofinansowanie w banku komercyjnym i może być zaliczona wyłącznie na spłatę kapitału kredytu technologicznego. 

Częstotliwość wypłaty premii jest uzależniona od liczby złożonych przez przedsiębiorcę wniosków o płatność. Może on bowiem wybrać wypłatę jednorazową po zakończeniu całego projektu lub wnioskować w ratach. W drugim przypadku pierwszy wniosek o płatność może być złożony po zrealizowaniu co najmniej 25% wartości wydatków kwalifikowanych. Nie ma natomiast możliwości otrzymania premii technologicznej w formie zaliczki przed rozpoczęciem inwestycji. 

Należy również pamiętać, że wysokość premii nie może być wyższa niż kwota uruchomionego kredytu technologicznego pozostałego aktualnie do spłaty. Niekorzystne jest również dla przedsiębiorcy spłacenie kredytu technologicznego ze środków własnych przed uruchomieniem premii technologicznej. W przypadku, gdy dojdzie do takiej sytuacji, klient nie będzie mógł skorzystać z tej formy dofinansowania.

Jeżeli wiemy już, że premia technologiczna spłaca zaciągnięty wcześniej kredyt technologiczny, warto przeanalizować, od czego uzależniona jest jej wysokość. Decydujące znaczenie ma tutaj miejsce inwestycji (województwo) oraz wielkość przedsiębiorstwa. Udział premii technologicznej ustalany jest bowiem zgodnie z pułapami określonymi na mapie pomocy regionalnej i może wynosić maksymalnie 70% wartości kosztów kwalifikowanych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 2021 roku w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027).

Co można sfinansować z kredytu technologicznego?

Wnioskodawca w związku z realizacją inwestycji może sfinansować m.in.:

• zakup nieruchomości zabudowanej i niezabudowanej (spełniając szereg warunków),
• zakup, wytworzenie, montaż i uruchomienie nowych środków trwałych (maszyn i urządzeń),
• zakup używanych środków trwałych (po spełnieniu określonych warunków),
• zakup robót i materiałów budowlanych w celu budowy lub rozbudowy budynków,
• zakup wartości niematerialnych prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz nieopatentowanej wiedzy technicznej (pod pewnymi warunkami),
• pokrycie kosztów związanych z najmem lub dzierżawą gruntów, budynków i budowli lub ich części, poniesionych do dnia zakończenia realizacji inwestycji technologicznej, pod warunkiem że umowa najmu lub dzierżawy będzie zawarta na okres co najmniej 3 lat od przewidywanego terminu zakończenia realizacji inwestycji technologicznej.

Kredyt technologiczny to swoista hybryda, która łączy w sobie elementy kredytu komercyjnego udzielanego na zasadach rynkowych z bezzwrotną dotacją przyznawaną na warunkach określonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Środki uzyskane z powyższego modelu finansowego pozwalają wielu przedsiębiorcom realizować nawet wielomilionowe inwestycje polegające na zakupie nowej technologii, jej wdrożeniu oraz uruchomieniu na jej podstawie wytwarzania nowych lub znacząco ulepszonych towarów, procesów lub usług. Z kredytu na innowacje technologiczne Bank Gospodarstwa Krajowego wykluczył jedynie sektor hutnictwa, żelaza i stali, sektor wytwarzania i dystrybucji energii oraz związaną z nim infrastrukturę co powoduje, że jest on narzędziem bardzo powszechnym dla wielu branż. Na rynku działają przedsiębiorcy, którzy mogą pochwalić się kilkukrotnym, skutecznym aplikowaniem o środki na wdrożenie innowacji technologicznej.