Przedsiębiorcy szukający nowych rynków zbytu na swoje usługi lub produkty często zadają sobie pytania: czego oczekują klienci? Jak zdobyć przewagę konkurencyjną na rynku? Co mogę zrobić, żeby zwiększyć sprzedaż? Odpowiedź na powyższe pytania wydaje się prosta. Każdy klient chce otrzymać wyjątkowy, unikatowy, dostosowany do siebie, modny, niepowtarzalny, a przede wszystkim innowacyjny produkt. To właśnie innowacja wydaje się kluczem do sukcesu. Nie należy jednak mylić innowacji z wynalazkiem czy odkryciem naukowym. Zgodnie z definicją: innowacja to wdrożenie nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu lub usługi) bądź procesu, nowej metody marketingowej lub organizacyjnej w praktyce gospodarczej. Przedsiębiorcy, którzy inwestują w innowacje, zostawiają konkurencję daleko z tyłu, pomnażają zyski, a ich produkty i usługi są powszechnie rozpoznawalne. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie bezpłatnego narzędzia Innovation Coach wspierającego powstawanie innowacyjnych pomysłów.
Doradztwo branżowe a pozyskiwanie dotacji unijnych
Pozyskiwanie Funduszy Europejskich na rozwój przedsiębiorczości bardzo mocno związane jest z pojęciem innowacji, którą odmieniamy przez wszystkie przypadki. Analizując kryteria dostępu projektów w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, przedsiębiorca bardzo często musiał odpowiedzieć na pytania: czy w ramach inwestycji wprowadzony zostanie na rynek innowacyjny produkt/usługa? Czy przewidziane są działania badawczo rozwojowe? Czy zamierza inwestować w nowe produkty, technologie lub rozwiązania? Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej odpowiedzialne za wdrażanie Funduszy Europejskich, widząc, że wymienione wyżej kryteria bardziej odstraszają, niż zachęcają potencjalnych beneficjentów do udziału w konkursach, postanowiło wprowadzić instrumenty doradcze, które mają zachęcić przedsiębiorców do składania wniosków o dotację.
Pierwszym z nich jest STEP – Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł, skierowany do przedsiębiorców, którzy mają już sprecyzowany pomysł na projekt, a poszukują jedynie odpowiedniego źródła finansowania. Zadaniem eksperta branżowego jest wówczas wskazanie mocnych i słabych stron pomysłu oraz przekazanie kluczowych informacji niezbędnych do aplikowania o dotację. Co w sytuacji, gdy firma chciałaby stawiać pierwsze kroki w świecie innowacji, ale potrzebuje określenia ścieżki rozwoju? Wówczas odpowiednie doradztwo będzie oferowane w ramach Innovation Coach.
Co to jest Innovation Coach?
Innovation Coach jest bezpłatną usługą doradczą wspierającą przedsiębiorstwa w procesie wdrażania działalności z zakresu badań, rozwoju i innowacji. Zarówno osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, jak i mikro, małe, średnie oraz duże przedsiębiorstwo zarejestrowane na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, które nie ma doświadczenia w prowadzeniu prac badawczo rozwojowych i innowacyjnych (jest to warunek konieczny), może zgłosić się do udziału w programie. Wyspecjalizowany ekspert branżowy pomoże wygenerować pomysł na innowacje w przedsiębiorstwie. Dobór ekspertów, którzy towarzyszą przedsiębiorcom w drodze po innowacje, jest bardzo skrupulatny. Do trudnej roli mentora-przewodnika poszukiwane są osoby rozumiejące potrzeby biznesu i możliwości nauki, które znają specyfikę branży, najnowsze trendy, instytucje badawcze zajmujące się pracami B+R w danym sektorze i mają wiedzę z zakresu pozyskiwania funduszy na innowacje.
Przedsiębiorcy zainteresowani udziałem w programie przesyłają formularz rekrutacyjny za pośrednictwem strony www.innovationcoach.pl. Po wstępnej weryfikacji podmiotu i ocenie potencjału na zwiększenie innowacyjności organizator informuje przedsiębiorcę o przydzieleniu eksperta branżowego w ramach usługi coachingu innowacji.
Etapy współpracy z coachem
Wyróżniamy 3 etapy współpracy coacha z przedsiębiorcą obejmujące:
- dogłębną analizę przedsiębiorstwa, konkurencji na rynku oraz branży, w której będzie rozwijana innowacja (etap realizowany przez coacha samodzielnie przed pierwszym spotkaniem z przedsiębiorcą);
- indywidualne konsultacje z ekspertem branżowym (co najmniej 2 spotkania w siedzibie przedsiębiorstwa lub online), których efektem powinno być wykreowanie pomysłu na innowacje i omówienie możliwości wdrożenia jej w firmie;
- opracowanie rekomendacji dla przedsiębiorcy zawierających: opis innowacji i jej zakresu do wdrożenia w firmie, oszacowanie kosztów i wymaganych zasobów, zdiagnozowanie barier i ryzyka ze wskazaniem potencjału rynkowego, przedstawienie praktycznego planu działania oraz wskazanie możliwości finansowania innowacji z programów europejskich.
Innostart
Dwie pierwsze edycje instrumentu Innovation Coach wykorzystywane były przede wszystkim do zwiększenia liczby wniosków o dotację składanych w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014-2020. Kolejna trzecia edycja, bardziej rozbudowana, znajdzie zastosowanie w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027. Zgodnie z zapisami nowego programu unijnego w ramach Priorytetu 2 Innostart – rozwój przedsiębiorstw rozpoczynających działalność innowacyjną o finansowanie pierwszych projektów B+R na START będą mogli ubiegać się absolwenci Innovation Coach. Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy z powodzeniem zakończyli udział w coachingu innowacji, staną przed szansą uzyskania wsparcia finansowego na realizację debiutanckiego projektu badawczo-rozwojowego. Warto już dziś pomyśleć o coachingu innowacji, którego skuteczne zakończenie pozwoli aplikować o dotację.
Czy coaching innowacji ma sens?
Z danych przedstawionych przez instytucję zarządzającą programem wynika, że od września 2019 roku z usług doradczych skorzystało ponad 900 firm. Usługa cieszy się największą popularnością wśród firm z województwa mazowieckiego, małopolskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego prowadzących działalność gospodarczą powyżej 3 lat. W realizację usługi zaangażowano ponad 180 coachów innowacji, którzy najczęściej doradzają firmom z branży technologii informacyjno-komunikacyjnych, produkcji materiałów i sprzętu oraz edukacji i działalności kreatywnej. Sam program nie wyklucza żadnej branży z udziału.
Najważniejsze dla promocji Innovation Coach są pozytywne opinie przedsiębiorców, którzy skorzystali z usługi doradczej. Bardzo trafnym zapisem regulaminu korzystania ze zindywidualizowanej usługi informacyjno-edukacyjnej jest zobowiązanie przedsiębiorcy do udzielenia zgody na wykorzystanie wizerunku firmy oraz opinii dotyczącej uczestnictwa. Dzięki temu dowiadujemy się m.in. że firma Maria Aleksandra Skowronek – projektowanie wnętrz, grafika i reklama, tak ocenia współpracę z ekspertem: „Nasz coach jest wybitnym ekspertem z dziedzin, którymi się zajmuje. Jego wsparcie i porady były niezwykle wartościowe, konkretne i zarazem motywujące”. Firma Only My Michał Komski – producent oprogramowania udział w doradztwie branżowym podsumowała: „Jesteśmy pod ogromnym wrażeniem wkładu pracy i zaangażowania eksperta podczas procesu coachingowego. Bardzo dziękujemy za okazaną pomoc”. Podobnych opinii możemy znaleźć jeszcze więcej. Nie ma więc lepszej reklamy niż zadowolony klient, który promuje usługę.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że przedsiębiorcy nie muszą obawiać się, że ich poufne dane trafią do osób trzecich. Coach przed przystąpieniem do realizacji usługi coachingowej z danym przedsiębiorcą zobowiązany jest do podpisania oświadczenia poufności oraz deklaracji bezstronności.
Coaching innowacji cieszy się coraz większym zainteresowaniem firm. Główne założenie, które przyświecało inicjatorom tego działania, czyli trafić do podmiotów, które jeszcze nie korzystały z dotacji na innowacje, zostało osiągnięte. Z przeprowadzonych przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej badań potencjału uczestników programu do aplikowania o środki unijne wynika, że 87% przedsiębiorców, którzy skorzystali z doradztwa, z powodzeniem może aplikować o dotacje. Czekamy zatem, aż innowacyjne pomysły wejdą w życie.
