BIK przedsiębiorcy - czy bać się wpisu do Biura Informacji Kredytowej?

Biuro Informacji Kredytowej stanowi bez wątpienia postrach wszystkich dłużników. Zagrożenie wpisem do BIK można znaleźć w treści większości wezwań do zapłaty. Czym jest BIK i czy należy się go bać?

BIK pomaga ocenić zdolność kredytową

BIK gromadzi informacje dotyczące zobowiązań kredytowych dłużników – zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorstw. Celem jego funkcjonowania jest udostępnienie tych danych na żądanie każdej osoby zainteresowanej celem sprawdzenia historii kredytowej. Informacje gromadzone w BIK są szczególnie przydatne dla banków w trakcie procedury weryfikacji zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy.

Należy odróżnić BIK (Biuro Informacji Kredytowej) od BIG (Biura Informacji Gospodarczej).
Biuro Informacji Kredytowej to baza danych zawierająca informacje o terminowości spłaty zaciągniętych przez osoby fizyczne i firmy zobowiązań. W Polsce istnieje tylko jeden BIK.
Biuro Informacji Gospodarczej gromadzi tzw. informacje gospodarcze, które dotyczą rzetelności płatniczej (na przykład terminowego opłacania faktur i rachunków). Podmiotów tego rodzaju funkcjonuje w Polsce kilka.

W BIK znajdują się dane o zaciągniętych przez osobę lub firmę zobowiązaniach wynikających na przykład z:

zaciągniętych kredytów,
poręczonych pożyczek,
zaciągniętych pożyczek,
zakupów w systemie ratalnym,
debetów na rachunkach bankowych,
posiadanych kart kredytowych.

Z uwagi na liczbę instytucji korzystających z bazy BIK (obecnie ponad siedemset podmiotów) znajdują się w niej dane pochodzące z wielu różnych źródeł (zarówno banki, jak i kasy pożyczkowo-zapomogowe, banki spółdzielcze, leasingodawcy itp.).

Informacje gromadzone w bazie danych BIK mogą mieć zarówno negatywny, jak i pozytywny charakter. Negatywne informacje dotyczą opóźnień i zaległości w spłacaniu zobowiązań kredytowych. Pozytywne – terminowej i rzetelnej spłaty zaciągniętych zobowiązań.

Zobacz też:

W bazie danych BIK znajdują się informacje o:

danych podmiotu (imię i nazwisko lub nazwa, adres zamieszkania lub siedziba, numer PESEL, numer dowodu osobistego, NIP, data urodzenia);
rodzaju zaciągniętego zobowiązania (np. kredyt hipoteczny, leasing na zakup samochodu, pożyczka gotówkowa);
wysokości zobowiązania;
historii spłat;
terminowości spłat.

Wniosek o pożyczkę powoduje wpis do BIK

Choć wpis do BIK kojarzy się niemal wyłącznie negatywnie, jego głównym celem nie jest piętnowanie nierzetelnych dłużników, lecz udostępnianie informacji historii kredytowej osób, które zaciągnęły zobowiązanie pieniężne.

Dane gromadzone w Biurze Informacji Kredytowej są wykorzystywane do tworzenia historii kredytowej danej osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa. BIK rozpoczyna gromadzenie informacji o osobie od momentu złożenia wniosku o udzielenie zobowiązania.

Wbrew obiegowej opinii do BIK nie trafia się wyłącznie „za karę”. W bazie danych BIK gromadzone są informacje o wszystkich zobowiązaniach – w tym nie tylko o niespłaconych długach, lecz również o zobowiązaniach spłacanych rzetelnie i terminowo oraz zobowiązaniach już spłaconych.

Do BIK informacje trafiają już w momencie złożenia wniosku o udzielenie pożyczki, kredytu lub zaciągnięcie innego zobowiązania. Następnie BIK przesyła do podmiotu pytającego informację o historii kredytowej potencjalnego dłużnika. W zamian, już po zawarciu umowy, wierzyciel przekazuje do BIK informacje o zaciągniętym zobowiązaniu i terminowości jego spłaty.

Dane mogą być przechowywane w BIK maksymalnie przez okres 5 lat.
W przypadku bazy danych statystycznych maksymalny okres przechowywania informacji wynosi 12 lat.

Rzetelni kredytobiorcy nie mają powodów do zmartwień. W przypadku:

spłaty zobowiązania bez żadnych opóźnień;
spłaty zobowiązania z opóźnieniem mniejszym niż 60 dni

informacje o spłaconym zobowiązaniu zostają niezwłocznie po dokonaniu spłaty przeniesione do bazy danych statystycznych. Jeżeli osoba fizyczna lub przedsiębiorca chce, aby BIK udostępniał dane o jego historii kredytowej celem oceny zdolności kredytowej, musi wyrazić na to zgodę.

Pozytywne informacje kredytowe mogą być udostępniane podmiotom trzecim przez BIK tylko wówczas, gdy podmiot, którego dotyczą te dane, wyrazi na to zgodę.
Udostępnianie negatywnych informacji kredytowych (tj. danych dotyczących zobowiązań niespłaconych lub niespłacanych terminowo) nie wymaga uzyskania zgody dłużnika.

W przypadku zobowiązań niespłaconych w terminie dane o nierzetelnym dłużniku będą przechowywane przez okres 5 lat. Po tym okresie zostaną przekazane do zbioru danych statystycznych i w tej bazie danych mogą być przechowywanych przez 12 lat.

Każdy przedsiębiorca może wykorzystać BIK

Przedsiębiorca może i powinien monitorować swoją historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej. Pozwoli mu to uniknąć zaskoczenia na przykład w przypadku, jeżeli informacja o niespłaconym zobowiązaniu jest nierzetelna.

Przykładowo w BIK mogą pojawić się dane o zobowiązaniu, którego przedsiębiorca nigdy nie zaciągnął albo nieprawidłowe informacje o zadłużeniu w spłacie zobowiązania. Jeżeli przedsiębiorca ubiega się o przyznanie mu kredytu i bank odmówi zawarcia takiej umowy, monitoring danych zawartych w BIK pozwoli przedsiębiorcy na ocenę jego sytuacji finansowej i ewentualne skorygowanie nieprawidłowości.

Jak zniknąć z BIK?

„Zniknięcie” z BIK albo „wyczyszczenie danych”, które znajdują się w tej bazie danych, nie jest możliwe – przynajmniej w odniesieniu do danych świadczących o negatywnej historii kredytowej. Nierzetelny dłużnik nie ma żadnej możliwości usunięcia niekorzystnych dla niego danych. Nie pomoże w tym nawet spłata zaległego zobowiązania – celem BIK jest przestrzeganie innych potencjalnych kontrahentów o nieuczciwych pożyczkobiorcach.

Dłużnik, który nie spłacił zaciągniętego zobowiązania lub opóźnił się ze spłatą o ponad 60 dni, nie może skutecznie zażądać usunięcia danych z bazy BIK.

Zgodnie z informacjami wskazanymi powyżej, negatywna informacja kredytowa zostanie usunięta z bazy danych BIK dopiero po upływie 5 lat. Przed upływem tego terminu dłużnik nie może złożyć żadnego wniosku o wykreślenie danych z BIK.

Podmiot, którego dane są wpisane do BIK, może żądać usunięcia swoich danych w przypadku, gdy jego historia kredytowa jest pozytywna. W takim przypadku BIK przechowuje dane wyłącznie za zgodą osoby lub przedsiębiorcy. Zgoda na ich przechowywanie i przetwarzanie może być w każdym momencie cofnięta.

Zgoda na przetwarzanie danych przez BIK może zostać cofnięta w dowolnym momencie.

Jeżeli wpis w BIK jest błędny, podmiot, którego dane dotyczą, może żądać ich sprostowania. Wniosek o sprostowanie danych musi zostać skierowany bezpośrednio do podmiotu, który przekazał dane do BIK (na przykład do banku). BIK dokonuje modyfikacji danych tylko na podstawie pisemnego wniosku z instytucji finansowej.

Polecamy:

JPK V7 - co zawiera nowa struktura jednolitego pliku kontrolnego?