Przedmiotem naszej dzisiejszej analizy będzie tematyka obowiązku posiadania kasy fiskalnej w przypadku prowadzenia cukierni. Zastanowimy się, czy w przypadku tego rodzaju usług jest to obowiązkowe, czy też możliwe jest zastosowanie zwolnienia. Cukiernia a kasa fiskalna w pigułce!
Cukiernia a kasa fiskalna
Kasa fiskalna jest nieodzownie związana ze sprzedażą dokonywaną na rzecz konsumentów, czyli na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Pomimo istnienia ogólnego obowiązku w tym zakresie możliwe jest skorzystanie ze zwolnień przewidzianych w przepisach wykonawczych.
Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących reguluje rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Z treści rozporządzenia wynika, że przewidziano zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na wysokość obrotu – do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe) oraz ze względu na rodzaj prowadzonej działalności zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe).
Trzeba także podkreślić, że w pewnych okolicznościach zastosowanie ww. zwolnień jest niedopuszczalne.
Jak bowiem wynika z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. i rozporządzenia, zwolnień z obowiązku ewidencjonowania nie stosuje się w przypadku świadczenia usług związanych z wyżywieniem (PKWiU 56) wyłącznie:
- świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
- usług przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering).
Działalność cukiernika a placówki gastronomiczne i usługi cateringowe
Wyłączenie ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej ma zastosowanie przy łącznym spełnieniu ustawowych przesłanek, tj. usługi muszą być związane z wyżywieniem (PKWiU 56) oraz:
- muszą być świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, lub
- stanowić usługę przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering).
W związku z tym należy przeanalizować, czy cukiernia sprzedająca słodycze kwalifikuje się do powyższego wyłączenia.
Sama ustawa o VAT nie definiuje usług restauracyjnych/gastronomicznych czy też usług związanych z wyżywieniem.
Definicję usług restauracyjnych i cateringowych zawiera natomiast rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) Nr 282/2011, którego przepisy wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej.
W myśl art. 6 ust. 1 ww. rozporządzenia usługi restauracyjne i cateringowe oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności bądź napojów albo żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności lub napojów, lub żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi cateringowe polegają na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy.
Stosownie natomiast do art. 6 ust. 2 rozporządzenia za usługi cateringowe i restauracyjne w rozumieniu ust. 1 nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności bądź napojów albo dostawy gotowej lub niegotowej żywności i napojów, wraz z ich transportem lub bez niego, ale bez żadnych innych usług wspomagających.
Catering to „usługa polegającą na przygotowywaniu i dostarczaniu na zamówienie gotowych potraw lub na organizacji przyjęć”. W konsekwencji catering ma charakter dostarczenia na zamówienie gotowej potrawy do lokalizacji wskazanej przez zlecającego.
Natomiast placówki gastronomiczne dzielą się na:
- placówki ogólnodostępne,
- placówki nastawione na obsługę określonych grup konsumentów.
Placówki gastronomiczne mogą być prowadzone m.in. w obrębie hoteli, moteli, zajazdów, schronisk, pól campingowych, w pensjonatach, domach wypoczynkowych i innych miejscach krótkotrwałego pobytu, jak też w wagonach kolejowych wchodzących w skład pociągu oraz na statkach pasażerskich.
Do placówek gastronomicznych nie zalicza się ruchomych punktów sprzedaży detalicznej i automatów sprzedażowych. Z kolei punktem gastronomicznym jest placówka gastronomiczna prowadząca ograniczoną działalność gastronomiczną, taką jak: smażalnia, pijalnia, lodziarnia, bufet w kinie, na stadionie itp. Jednocześnie stała placówka gastronomiczna to placówka czynna w ciągu całego roku kalendarzowego, ewentualnie pracująca z pewnymi przerwami, wynikającymi z takich przyczyn jak remont, okresowy brak personelu (z powodu urlopu lub choroby), okresowa inwentaryzacja itp.
W tym miejscu należy podkreślić, że cukiernia dokonująca sprzedaży gotowego wyrobu w postaci słodyczy nie świadczy usług związanych z wyżywieniem. Aby można było mówić o usłudze związanej z wyżywieniem, konieczne jest, aby występował konkretny posiłek czy danie podlegające procesowi obróbki.
Natomiast sprzedaż gotowych słodyczy (np. pączków czy drożdżówek) nie jest kwalifikowana jako usługa, lecz jako dostawa towarów.
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzi cukiernię, w ramach której dokonuje bezpośredniej sprzedaży własnoręcznie wyprodukowanych słodyczy. Słodycze są sprzedawane jako gotowy produkt. Nie podlegają żadnej dodatkowej obróbce ani nie są serwowane z innymi produktami (np. z kawą). W takim wypadku możliwe jest skorzystanie ze zwolnień od obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Podobnie będzie w sytuacji, gdy działalność cukiernicza nie jest prowadzona w stałej placówce gastronomicznej, lecz np. w domu.
W interpretacji Dyrektora KIS z 22 kwietnia 2020 roku (nr 0112-KDIL3.4012.47.2020.3.LS) organ podatkowy stwierdził, że podatnika nie będzie dotyczyło wynikające z zapisu § 4 pkt 2 lit. i powołanego wyżej rozporządzenia wyłączenie ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej w sytuacji, gdy będzie świadczyć usługi gastronomiczne świadczone na podstawie zawartej z klientem umowy, jednak nie w placówce gastronomicznej, tylko w domu. Równocześnie nie będą to usługi cateringowe, jeżeli klient musi samodzielnie odebrać tort.
Odnosząc zatem przywołane przepisy do problematyki kasy fiskalnej, należy zauważyć, że nie każda cukiernia będzie zobligowana do jej posiadania. Cukiernie prowadzące sprzedaż gotowych wyrobów (słodyczy) mają możliwość skorzystania z dostępnych zwolnień.
