Europejskie pożyczki na kształcenie z częściowym umorzeniem kapitału

Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) to odpowiedź na wyzwania rynku pracy, edukacji, ochrony zdrowia, a także działania na rzecz zwiększenia dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami oraz rozwój integracji społecznej. Do wykorzystania na wspomniane cele w latach 2021-2027 przewidziano budżet w wysokości około 22 mld zł. W pierwszym kwartale 2024 roku Bank Gospodarstwa Krajowego podpisał umowy z podmiotami finansującymi na realizację projektu „Postaw na rozwój – europejskie pożyczki na kształcenie”. Zapraszamy do lektury artykułu, w którym podpowiemy jak uzyskać europejskie pożyczki na kształcenie i jednocześnie skorzystać z częściowego umorzenia kapitału. 

Gdzie zgłosić się po wsparcie?

Podobnie jak w wielu działaniach finansowanych z Funduszy Europejskich tak i w tym przypadku mamy sytuację, że podmiot zarządzający (w tym wypadku Bank Gospodarstwa Krajowego) wybrał operatorów, którzy na terenie całego kraju rekrutują osoby poszukujące wsparcia w zakresie wszelkich form kształcenia, rozwoju umiejętności, podnoszenia kompetencji i nabywania kwalifikacji oraz wiedzy (z wyjątkiem studiów I, II i III stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich). Warto w tym miejscu wspomnieć, że warunkiem udziału w projekcie jest posiadanie miejsca zamieszkania na terenie kraju, co oznacza, że ze wsparcia mogą skorzystać również obcokrajowcy. Nie ma również znaczenia, czy jest się osobą pracującą, czy bierną zawodową. Pełna lista operatorów znajduje się na stronie BGK. Wnioski rozpatruje m.in.:

• Agencja Rozwoju Regionalnego w Starachowicach,
• Fundacja „Fundusz Współpracy” z Warszawy,
• Polska Fundacja Przedsiębiorczości.

Każda ze wspomnianych instytucji ma oddziały na terenie całego kraju. Wniosek składa się za pośrednictwem dedykowanej platformy u wybranych przez BGK operatorów. Ostateczna decyzja o przyznaniu pożyczki jest wydawana w ciągu 10 dni. 

Europejskie pożyczki na kształcenie - parametry

Pożyczka na kształcenie z częściowym umorzeniem kapitału jest przyznawana na ściśle określonych zasadach. Najważniejsze parametry produktu, o których należy wspomnieć, to:

• maksymalna kwota pożyczki wynosi 50 000 zł (przy założeniu, że istnieje możliwość kilkukrotnego zaciągania pożyczki);
• oprocentowanie – 0%;
• brak dodatkowych opłat i prowizji za udzielenie pożyczki;
• maksymalny okres finansowania – 36 miesięcy;
• możliwość skorzystania z karencji w spłacie – do 6 miesięcy;
• zabezpieczenie pożyczki stanowi weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową (w uzasadnionych przypadkach operator może wymagać dodatkowych zabezpieczeń, np. poręczenia osób trzecich);
• do 15 000 zł z każdej przyznanej pożyczki na kształcenie można przeznaczyć na pokrycie usprawnień związanych z realizacją szkolenia/kursu (mowa tu o kosztach ponoszonych w związku z dodatkowymi działaniami umożliwiającymi uczestnictwo osób ze specjalnymi potrzebami na równi z osobami pełnosprawnymi, w ramach tzw. mechanizmu racjonalnych usprawnień, np. tłumaczenie migowe, transport na miejsce realizacji szkolenia itp.)

Pożyczka może zostać przeznaczona na finansowanie kształcenia, w szczególności w formie studiów podyplomowych, kursów, szkoleń oraz innych form kształcenia oferowanych zarówno przez krajowe, jak i zagraniczne podmioty.

Europejskie pożyczki na kształcenie - kto może skorzystać z umorzenia części pożyczki?

Oczywiście jeżeli jest to pożyczka, której część kapitału może zostać umorzona, najważniejsza informacja będzie dotyczyła warunków, jakie należy spełnić, aby zmniejszyć wysokość zobowiązania. Bank Gospodarstwa Krajowego dopuszcza możliwość częściowego umorzenia kapitału (maksymalnie do 35%) w przypadku spełnienia następujących kryteriów:

• 10% kapitału pożyczki – za ukończenie szkolenia finansowanego pożyczką, tj. gdy pożyczkobiorca ukończy formę kształcenia z wynikiem pozytywnym, co potwierdzi odpowiednimi dokumentami (dyplom, świadectwo, zaświadczenie, certyfikat, protokół przeprowadzonego egzaminu, uprawnienie lub inny dokument tożsamy);
• 10% kapitału pożyczki – za finansowanie form kształcenia w obszarach zielonej gospodarki, cyfrowej gospodarki, srebrnej gospodarki, dostępności i uniwersalnego projektowania;
• 15% kapitału pożyczki – w przypadku trudnej sytuacji materialnej pożyczkobiorcy (przy czym trudna sytuacja oceniana jest na podstawie wartości przychodów za poprzedni rok podatkowy na podstawie zeznania rocznego PIT, które są niższe od 12-krotności kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszanej corocznie komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego). 

Jak widać, aby skorzystać z maksymalnego umorzenia (35%), należy spełnić łącznie wszystkie 3 powyższe warunki.

Jakie są ograniczenia w finansowaniu?

Warto również wspomnieć o kilku sytuacjach, które ograniczają finansowanie określonych wydatków z pożyczki. Na pewno środków nie można przeznaczyć na: 

1. studia I, II i III stopnia oraz jednolite studia magisterskie;
2. finansowanie całości lub części kształcenia, na które pozyskało się inne środki publiczne;
3. refinansowanie szkolenia, które już zostało zrealizowane;
4. koszty leżące po stronie pożyczkobiorcy, które są związane z procesem kształcenia (np. koszty przejazdów, noclegów, pomocy dydaktycznych).

Pożyczka może zostać natomiast przeznaczona na formę kształcenia, która już się rozpoczęła. Należy jednak pamiętać, że wskazana część szkolenia nie może być opłacona. Mowa tutaj np. o opłatach za kolejny semestr lub etap szkolenia. 

O czym trzeba pamiętać po zakończeniu szkolenia? 

Umowa, którą podpisuje pożyczkobiorca, określa szczegółowe zasady wypłaty pożyczki, prawne formy zabezpieczenia, warunki spłaty zobowiązania oraz zasady umorzenia. Należy jednak również pamiętać o obowiązkach pożyczkobiorcy, które ciążą na nim tuż po zakończeniu udziału w kształceniu. Do 4 tygodni od ukończenia kursu/szkolenia należy bowiem:

• dostarczyć dokumenty potwierdzające wydatkowanie środków z pożyczki (muszą to być oryginały opatrzone informacją o współfinansowaniu wydatku z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus),
• złożyć oświadczenie o zakończeniu formy kształcenia finansowanej pożyczką,
• przedłożyć dokumenty potwierdzające ukończenie celu szkoleniowego,
• przedstawić informację odnośnie do sytuacji po zakończeniu udziału w projekcie zgodnie z zakresem danych określonych w Wytycznych dotyczących monitorowania postępu rzeczowego realizacji programów na lata 2021-2027 (wzór tej informacji jest opracowany przez operatora).

Jeżeli powyższe warunki nie zostaną spełnione, umowa pożyczki może zostać wypowiedziana. 

Operatorzy udzielający wsparcia w ramach pożyczki minimalizują ryzyko wykorzystania środków niezgodnie z celem. Co to oznacza w praktyce? Po pierwsze, wypłata pożyczki następuje wyłącznie w formie przelewu na rachunek firmy/instytucji przeprowadzającej szkolenie. Po drugie, podstawę zawsze stanowi faktura lub inny dokument księgowy zawierający dane osoby szkolącej się oraz nazwę i termin realizacji szkolenia. Po trzecie, płatność może nastąpić jednorazowo lub w transzach w zależności od warunków ustalonych przez podmiot szkolący. Ponadto pożyczkobiorca zobowiązany jest do poddania się kontroli zarówno w czasie obowiązywania umowy, jak i w okresie 5 lat od jej zakończenia lub rozwiązania. Aby mieć całkowitą pewność, że szkolenie przebiegło zgodnie z założeniem, operator nakłada również obowiązki na podmiot szkolący, który jest zobowiązany do przekazania informacji o:

• formie, terminie i kosztach kształcenia;
• nierozpoczęciu przez ostatecznego odbiorcę formy kształcenia lub obniżeniu kosztów. 

W obecnych czasach inwestowanie w swój rozwój to konieczność. Przy tak dynamicznym i zmieniającym się rynku pracy hasło „uczenia się przez całe życie” nie jest już tylko pustym sloganem. Osoby pełnoletnie, mieszkające na terenie kraju, które chcą się rozwijać, mogą skorzystać z europejskiej pożyczki na kształcenie. Maksymalna kwota, którą można pozyskać, wynosi 50000 zł, z możliwością umorzenia do 35% kapitału. Lista wszystkich operatorów znajduje się na stronie Banku Gospodarstwa Krajowego. Cały proces aplikowania odbywa się online, a decyzja wydawana jest w ciągu 10 dni.