Przepisy rozporządzenia przewidują możliwość uniknięcia obowiązku posiadania kasy fiskalnej z uwagi na niewielkie obroty. Sprawdzamy, jak uniknąć kasy fiskalnej w chwili zbliżenia się do limitu!
Kasa fiskalna i limit sprzedaży
Dokonywanie dostawy towarów oraz świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej oraz z obowiązkiem wydawania paragonów sprzedaży. Na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy o VAT wydane zostało rozporządzenie w sprawie zwolnień od obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie rejestrującej – zostało ono określone w § 2 i § 3 ww. rozporządzenia.
Powyższe zwolnienia wskazują na dwojakiego rodzaju zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, mianowicie zwolnienie dla określonych grup podatników (zwolnienie podmiotowe) i zwolnienie dla konkretnych czynności (zwolnienie przedmiotowe).
Na wstępie zajmijmy się zwolnieniem podmiotowym. W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2023 roku, podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
Powyższe zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej ma charakter podmiotowy, tj. dotyczy podmiotu.
Zgodnie z § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się do podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym byli zobligowani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z konieczności ewidencjonowania. Warto podkreślić, że limit zwolnienia podmiotowego obejmuje swoim zakresem całą sprzedaż dokonywaną na rzecz osób fizycznych. To oznacza, że do limitu 20 000 zł należy wliczać zarówno sprzedaż zwolnioną podmiotowo, jak i przedmiotowo. Do limitu nie wlicza się natomiast wartości dostarczonych towarów oraz sprzedanych usług na rzecz przedsiębiorców.
Jak czytamy w interpretacji Dyrektora IS w Poznaniu z 14 marca 2016 roku, nr ILPP2/4512-1-882/15-6/AD, w przypadku prowadzenia przez podatnika działalności gospodarczej w różnym zakresie kwoty uprawniającej do korzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej nie można ustalać na podstawie obrotów osiąganych z pewnej tylko części wykonywanych świadczeń w oderwaniu od innych. Dzieje się tak, bowiem obowiązek w tym zakresie należy ustalać na podstawie całego (łącznego) obrotu osiąganego przez podatnika z tytułu wykonywania świadczeń na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Do kwoty limitu obrotów wlicza się zatem całą sprzedaż.
Następnie wskażmy, że w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20 000 zł (§ 5 ust. 1 rozporządzenia).
Przykład 1.
Podatnik przekroczył limit sprzedaży 20 marca, kiedy wartość obrotu liczona od początku roku wyniosła 20 100 zł. Od kiedy podatnik ma obowiązek stosowania kasy fiskalnej?
Podatnik ma obowiązek zainstalowania kasy fiskalnej od 1 czerwca.
Jak uniknąć kasy fiskalnej przed przekroczeniem limitu zwolnienia?
Utrata prawa do zwolnienia podmiotowego z uwagi na przekroczenie limitu nie stanowi przeszkody w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnień przedmiotowych. Stosownie do § 2 ust. 1 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W odniesieniu do niektórych czynności tam wymienionych zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w przywołanym załączniku (§ 2 ust. 2 rozporządzenia).
Przykładowo zgodnie z poz. 37 załącznika do rozporządzenia zwalnia się od obowiązku posiadania kasy fiskalnej świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Korzystanie z powyższych zwolnień wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tych regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować, jeżeli:
- zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku (SKOK-u) na rachunek bankowy podatnika;
- z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła;
- sprzedaż nie dotyczy czynności wymienionych w § 4 ww. rozporządzenia.
Brak spełnienia jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Jeżeli zatem podatnik świadczy usługi i przyjmuje płatność w formie gotówki, to powyższe zwolnienie nie przysługuje. Jednakże w momencie rozpoczęcia przyjmowania płatności za pośrednictwem poczty, banku lub SKOK-u możliwe jest przejście na zwolnienie przedmiotowe, co chroni przedsiębiorcę przed koniecznością instalacji kasy fiskalnej.
Przykład 2.
Przedsiębiorca świadczy usługi na rzecz konsumentów, za które pobiera płatność wyłącznie w gotówce. Korzysta ze zwolnienia podmiotowego do kwoty 20 000 zł. W momencie kiedy podatnik zaczął zbliżać się do kwoty limitu, postanowił rozpocząć przyjmowanie płatności za pośrednictwem rachunku bankowego. Czy podatnik ma prawo skorzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej?
Przyjmowanie zapłaty za pośrednictwem rachunku bankowego spowodowało, że podatnik przeszedł ze zwolnienia podmiotowego na zwolnienie przedmiotowe. Podatnik zachował prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej.
Odpowiadając zatem na pytanie postawione w tytule, należy wskazać, że podatnik może uniknąć konieczności zakupu kasy fiskalnej, przechodząc ze zwolnienia podmiotowego na zwolnienie przedmiotowe, w momencie kiedy zaczyna zbliżać się do limitu zwolnienia.
