Przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż w różnych punktach na rzecz konsumentów muszą wziąć pod uwagę kwestie posiadania kasy fiskalnej. W poniższym artykule zastanowimy się, czy kasa fiskalna przy sprzedaży na targu jest obowiązkowa!
Obowiązek posiadania kasy fiskalnej
Jak wskazaliśmy na wstępie, kasa fiskalna jest związana ze sprzedażą dokonywaną na rzecz konsumentów, czyli osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz rolników ryczałtowych. Tak wynika z treści art. 111 ust. 1 ustawy o VAT.
Dodajmy, że w przypadku gdy podatnik z przyczyn niezależnych nie może prowadzić ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, jest obowiązany ewidencjonować sprzedaż przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. Jeżeli ewidencjonowanie sprzedaży przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży. W konsekwencji ewentualna awaria kasy fiskalnej wyklucza możliwość dokonywania sprzedaży.
Trzeba jednak podkreślić, że nie zawsze pojawia się obowiązek faktycznego posiadania kasy fiskalnej z uwagi na możliwość zastosowania zwolnienia. Potencjalne zwolnienia z kasy fiskalnej zostały określone w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Czy kasa fiskalna przy sprzedaży na targu jest obowiązkowa?
W dalszej części przeanalizujmy zatem, czy podatnik dokonujący sprzedaży na targu może skorzystać ze zwolnienia od obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Wspomniane rozporządzenie przewiduje zwolnienia o charakterze zarówno podmiotowym, jak i przedmiotowym. Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2024 roku, czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.
Możemy zatem wskazać, że np. w poz. 46 załącznika wymieniono dostawę produktów rolnych i świadczenie usług rolniczych przez rolników ryczałtowych korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. W rezultacie, jeżeli mamy do czynienia z rolnikiem ryczałtowym (zwolnionym od podatku VAT), to w zakresie prowadzonej przez niego sprzedaży na targowiskach nie ma on obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Zwolnienie podmiotowe polega na tym, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
Natomiast w przypadku podatników rozpoczynających dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
W świetle powyższego przedsiębiorca musi mieć na uwadze limit 20 000 zł kwoty sprzedaży. Podkreślenia przy tym wymaga, że limit ten dotyczy wyłącznie kwoty sprzedaży na rzecz konsumentów. W rezultacie do kwoty limitu nie wlicza się wartości sprzedaży realizowanej na rzecz innych przedsiębiorców. Koniecznie należy również wskazać, że dokonywanie sprzedaży pewnych kategorii towarów całkowicie wyłącza możliwość zastosowania jakichkolwiek zwolnień i wiąże się z obowiązkiem posiadania kasy fiskalnej już od chwili dokonania pierwszej sprzedaży.
Wykaz tych towarów odnajdziemy w § 4 rozporządzenia, gdzie wymieniono m.in. dostawę takich towary jak:
- komputery, wyroby elektronicznych i optycznych oraz silniki elektryczne, prądnice i transformatory (PKWiU ex 26 i ex 27.11);
- sprzęt fotograficzny, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1);
- perfumy i wody toaletowe (CN 3303 00 10, 3303 00 90) z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów.
Powyższe oznacza, że podatnik dokonujący sprzedaży perfum na targu jest obligatoryjnie zobowiązany do posługiwania się kasą fiskalną i wydawania paragonów, nawet jeżeli kwota sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie przekracza 20 000 zł.
Na koniec zaznaczmy też, że w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego o charakterze limitowanym zwolnienie to traci moc po upływie 2 miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności, w kwocie 20 000 zł. Jeżeli np. limit sprzedaży zostanie przekroczony we wrześniu, to podatnik dokonujący sprzedaży na rzecz konsumentów ma obowiązek zainstalowania kasy fiskalnej od 1 grudnia.
Sprzedaż na targu dokonywana w innym kraju
Przedsiębiorcy mieszkający na terenach przygranicznych mogą dokonywać sprzedaży nie tylko na terenie kraju, ale również za granicą. Pojawia się w związku z tym pytanie, czy taka sprzedaż również powinna być ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w przypadku dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych, miejscem opodatkowania jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. Ponadto art. 111 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że obowiązek posiadania kasy fiskalnej dotyczy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz rolników ryczałtowych.
Tymczasem, jak możemy przeczytać w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, pod pojęciem sprzedaży należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Powoduje to, że ewidencjonowaniu na kasie fiskalnej podlega sprzedaż będąca odpłatną dostawą towarów na terytorium Polski. Natomiast sprzedaż dokonywana poza granicami kraju nie spełnia tego kryterium i nie podlega w ogóle ewidencjonowaniu na kasie fiskalnej. W konsekwencji podatnik mieszkający w Cieszynie, który przewozi swoje towary na czeską stronę i tam sprzedaje je na targowisku, nie musi w zakresie tak prowadzonej sprzedaży posiadać kasy fiskalnej, ponieważ nie jest to odpłatna dostawa towarów na terytorium Polski.
Na marginesie dodajmy, że inne skutki podatkowe wywołałaby sytuacja, w której przed przewiezieniem towaru z Polski do Czech znany i określony byłby już nabywca towaru.
Jak widać z przedstawionych argumentów, kasa fiskalna w przypadku sprzedaży na targu nie zawsze jest konieczna. Przedsiębiorcy mogą w tym zakresie skorzystać z dostępnych zwolnień, przy czym warto zaznaczyć, że nie każdy towar może być owym zwolnieniem objęty.
