Rozliczanie sprzedaży samochodu przez komis jest skomplikowaną procedurą. Prowadzący komis do dokumentowania sprzedaży wystawia dwa rodzaje faktur: na zasadach ogólnych oraz tzw. faktury VAT marża. I to właśnie ze sporządzaniem tych drugich jest największy problem. Jak zatem wygląda rozliczenie sprzedaży auta przez komis samochodowy a VAT marża?
Komis samochodowy a vat marża - jakie są warunki stosowania?
W obrocie komisowym pośrednik (komisant) organizuje sprzedaż w imieniu własnym, lecz na rachunek dostawcy towaru (komitenta) za odpowiednią prowizję. Sprzedaż komisowa może być opodatkowana VAT na zasadach ogólnych lub na zasadzie opodatkowania marży.
Umowę komisu oraz obowiązki i uprawnienia stron tej umowy (komitenta i komisanta) określają przepisy art. 765-773 Kodeksu cywilnego. Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym (art. 765 Kodeksu cywilnego). Prowizja za wykonaną usługę komisu przysługuje komisantowi po sprzedaży rzeczy i przekazaniu zapłaty komitentowi (art. 772 par. 1 kc).
W świetle przepisów ustawy o VAT (art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4) wydanie towarów:
- na podstawie umowy komisu między komitentem a komisantem,
- przez komisanta osobie trzeciej,
- komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta
- stanowi dostawę towarów, która rodzi obowiązek podatkowy w VAT.
Aby rozliczać sprzedaż na podstawie marży, muszą być spełnione określone warunki. Jak stanowi art. 120 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
Dla potrzeb stosowania szczególnej procedury w zakresie dostawy towarów używanych ustawodawca w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT określił, że przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).
Jak widać, opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych. Ponadto aby skorzystać z procedury marży, samochód musi zostać nabyty od jednej z wymienionych osób:
- osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej (czyli podatnikiem według regulacji obowiązujących w innym państwie członkowskim UE);
- podatnika, o którym mowa w ww. art. 15, jeżeli dostawa tego samochodu była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 (zwolnienie przedmiotowe) lub art. 113 ustawy o VAT (zwolnienie podmiotowe);
- podatnika podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tego samochodu była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających szczególnej procedurze marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie samochodu na tych zasadach,
- podatnika, który również korzysta ze szczególnej procedury pozwalającej na opodatkowanie marży.
Faktura VAT marża
Faktura VAT marża jest szczególnym rodzajem faktury, która powinna zawierać następujące elementy:
- imiona i nazwiska lub nazwy sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
- numer NIP sprzedawcy i nabywcy,
- datę dokonania sprzedaży, a także datę wystawienia i kolejny numer faktury,
- nazwę towaru lub usługi, jednostki miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,
- ogólna kwotę należności (kwota ta powinna być określona cyframi i słownie),
- odpowiednie oznaczenie faktury "procedura marży - towary używane"
Dodatkowo w nowym JPK obowiązującym od 1 października 2020 r. faktura VAT marża dokumentująca sprzedaż towarów używanych oznaczona będzie kodem „MR_UZ”. Kod ten wykazuje się jedynie w części ewidencyjnej pliku JPK, nie ujmuje się go zatem na fakturze sprzedaży.
Ewidencja VAT marża
Po wystawieniu faktury należy pamiętać, iż musi być ona ujęta w specjalnej ewidencji, prowadzonej odrębnie od ewidencji służącej ujmowaniu sprzedaży ogólnej. Ustawodawca zobowiązał podatnika do prowadzenia szczegółowej ewidencji niezbędnej do prawidłowego określenia podstawy opodatkowania. Oznacza to w praktyce obowiązek prowadzenia dwóch ewidencji, przy czym ewidencja obrotu opodatkowanego na zasadach marży musi zawierać następujące dane:
- wartość nabycia towaru rozliczanego marżą,
- numer i dane dokumentu określającego cenę nabycia,
- wartość sprzedawanego towaru,
- datę sprzedaży,
- dane nabywcy,
- wartość marży brutto,
- wartość marży netto,
- kwotę VAT.
Prowadzona przez podatnika ewidencja powinna być dostosowana do jego potrzeb. Potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z 14 marca 2012 r. o nr IBPP4/443-1641/11/ /AŚ:
„(...) Obowiązek prowadzenia ewidencji to jeden z podstawowych wymogów, jakie ustawodawca nałożył na podatników VAT, a dane, jakie powinny zawierać ewidencje prowadzone przez podatników, mają przede wszystkim umożliwić prawidłowe sporządzenie przez nich deklaracji dla podatku od towarów i usług. Podatnik winien prowadzić przede wszystkim ewidencję sprzedaży i ewidencję zakupów, a ponieważ ustawodawca nie określił wymogów co do formy prowadzenia ewidencji, podatnik sam powinien zaplanować taki sposób jej prowadzenia, który ułatwi terminowe sporządzenie deklaracji podatkowej na podstawie zgromadzonych w ewidencjach danych. Dane, które podatnik wpisuje do deklaracji składanej w urzędzie skarbowym, stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonych przez niego ewidencji. Całość ewidencji powinna być dostosowana do potrzeb podatnika (...)”.
Komis samochodowy a VAT marża w systemie wfirma.pl
System wfirma.pl umożliwia użytkownikom wystawianie faktury VAT marża. Aby było to możliwe należy oznaczyć stosowanie procedury marży w ustawieniach w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » PODATEK VAT, gdzie należy zaznaczyć opcję SYSTEM VAT MARŻA:
Po oznaczeniu opcji VAT marża w ustawieniach możliwe będzie wystawienie faktury w zakładce PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ MARŻA:
Szczegółowe informacje na temat wystawiania faktury VAT marża oraz jej prezentacji w nowym JPK w systemie zostały opisane w artykule: Faktura VAT marża - jak należy ją wystawić?
