Usługi transportowe podlegają niestandardowym procedurom rozliczeń. Mogą być opodatkowane różnymi stawkami VAT: 23%, 8%, 0% lub mogą podlegać całkowitemu zwolnieniu z VAT. Ten charakter usług objęty jest również szczególnym obowiązkiem podatkowym. Dlatego też warto zwrócić uwagę jak wyglądają zasady rozliczeń VAT gdy sprzedaż usług transportowych.
Sprzedaż usług transportowych - stawki podatku VAT
Sprzedaż usług transportowych opodatkowana może być różnymi stawkami VAT. Prawidłowość stawki zależy od charakteru wykonanych usług transportowych:
23% to podstawowa stawka podatku obejmująca usługi transportowe.
8% - ośmioprocentową stawką podatku VAT objęte są wymienione w załączniku nr 3 do Ustawy o VAT rodzaje transportu takie jak:
transport kolejowy pasażerski międzymiastowy (PKWiU 49.10)
transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski (PKWiU 49.31)
usługi taksówek osobowych (PKWiU 49.32)
pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany (PKWiU 49.39)
transport morski i przybrzeżny pasażerski, włączając żeglugę bliskiego zasięgu (PKWiU 50.10.1)
transport wodny śródlądowy pasażerski (PKWiU 50.30.1)
wynajem pasażerskich statków żeglugi śródlądowej z załogą (PKWiU 50.30.20.0)
transport lotniczy pasażerski - wyłącznie przewozy lotnicze rozkładowe pasażerskie i pozarozkładowe pasażerskie (PKWiU ex 51.10.1)
wynajem środków transportu lotniczego pasażerskiego, z załogą (PKWiU 51.10.20.0)
przewóz bagażu, jeżeli towarzyszy transportowi wyżej wymienionemu za który nie jest pobierana dodatkowa opłata.
0% stawką opodatkowuje się transport międzynarodowy (definicja art. 83 ust. 3 ustawy VAT):
towarów w obrębie kraju oraz krajów UE jeżeli związany jest z importem do krajów trzecich
towarów jeżeli początek lub koniec trasy znajduje się na terytorium kraju lub mamy do czynienia z tranzytem
osób jeżeli początek lub koniec trasy jest na terytorium kraju lub ma miejsce tranzyt
Należy jednak mieć na uwadze, że aby podatnik mógł opodatkować transport stawką 0%, musi potwierdzić wykonanie takiej usługi. Posłużyć mu mogą do tego listy przewozowe lub dokumenty spedycyjne, dokumenty z urzędów celnych lub inne dowody wywozu towarów. Jeżeli chodzi o transport osób, to głównym potwierdzeniem są bilety wystawiane i sprzedawane przez przewoźnika.
Zwolnione z VAT natomiast są usługi transportu sanitarnego.
Sprzedaż usług transportowych a VAT - powstanie obowiązku podatkowego na zasadach ogólnych
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania świadczenia. Usługi transportowe nie są już traktowane szczególnie ani na gruncie ustawy o VAT ani na gruncie podatku dochodowego. Zatem powstanie obowiązku podatkowego gdy mowa o sprzedaży usług transportowych powstaje na zasadach ogólnych:
w momencie wykonania usługi lub otrzymania zapłaty - w zależności od tego co nastąpiło jako pierwsze.
Sprzedaż usług transportowych - moment wykonania usługi
Sprzedaż usług transportowych powoduje obowiązek podatkowy zwykle w momencie wykonania. W przepisach ustawy o VAT moment wykonania usługi nie jest ściśle zdefiniowany. Oznacza to, że strony transakcji mogą same określić na kiedy przypada moment wykonania usługi. Zwykle przyjmuje się, że jest to dzień dostarczenia załadunku do odbiorcy. Ten termin określony jest również ze względu na fakt, iż w momencie dostarczenia towaru ustaje odpowiedzialność podatnika dokonującego transportu.
Ważne! Moment wykonania usługi - czyli faktyczne jej wykonanie następuje w zależności od jej charakteru określonego w umowie. Jeżeli więc ostatnią czynnością jaką wymienia umowa jest wyładunek w momencie jego zakończenia usługę uznaje się za wykonaną. |
Sprzedaż usług transportowych dla których ustalono terminy płatności lub rozliczeń
W odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę. Natomiast usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Wystawienie faktury za usługi transportowe
Sprzedaż usług transportowych powinna być udokumentowana fakturą wystawioną w terminie nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po tym w którym usługę wykonano lub otrzymano całość lub część zapłaty - decyduje które ze zdarzeń zaistniało jako pierwsze.
Uwaga! Gdy nabywcą sprzedaży usług transportowych jest osoba prywatna przedsiębiorca nie ma obowiązku wystawiania faktury chyba że nabywca prywatny tego zażąda. Brak obowiązku wystawienia faktury nie oznacza braku obowiązku udokumentowania sprzedaży dokonaj na rzecz osób prywatnych - konieczne jest bowiem wówczas zaprowadzenie dziennej ewidencji sprzedaży. |
Wystawienie faktury za usługi transportowe przed ich wykonaniem
Jeżeli przed wykonaniem usługi przedsiębiorca za planowaną sprzedaż usług transportowych otrzymał zapłatę lub zaliczkę zobowiązany jest wystawić fakturę dokumentującą zdarzenie.
W przypadku zapłaty należy wystawić zwykłą fakturę VAT. W przypadku otrzymania zaliczki/zadatku wystawiana jest faktura zaliczkowa - termin również do 15 dnia miesiąca następującego po otrzymaniu zaliczki.
Przepisy dopuszczają również możliwość wystawienia faktury za sprzedaż usług transportowych na 30 dni przed ich wykonaniem. Należy jednak pamiętać, że faktura wystawiona przed wykonaniem usługi transportowej powoduje jednak powstanie obowiązku podatkowego na gruncie podatku dochodowego. Natomiast na gruncie VAT przychód ze sprzedaży usług transportowych powstanie dopiero w dacie wykonania lub otrzymania zapłaty (w zależności co nastąpi jako pierwsze).