Wielu podatników pamięta czasy, kiedy od zakupu samochodu z tzw. “kratką”, czyli pojazdu z homologacją ciężarową o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, bez żadnych problemów można było odliczyć cały naliczony podatek VAT. Sytuacja zmieniła się jednak z początkiem 2011 roku, kiedy to weszły w życie nowelizacje Ustawy o podatku od towarów i usług oraz Ustawy o transporcie drogowym, wprowadzające ograniczenie w odliczeniu VAT od zakupu samochodów innych niż ciężarowe (max. 60 proc., jednak nie więcej niż 6 tys. zł). Zasady te miały jednak ograniczony zasięg czasowy i przestały obowiązywać 1 stycznia 2014 roku.
W związku z tym podatnicy znowu zyskali możliwość odliczenia 100 proc. VAT od zakupu samochodu innego niż ciężarowy, spełniającego określone wymogi. Prawo to zniknie jednak z polskich przepisów z dniem 1 kwietnia 2014 roku. Do tego czasu warto pamiętać, od jakich samochodów przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT-u.
Ważna homologacja ciężarowa
Obecnie (od 1 stycznia 2014 roku do 31 marca 2014 roku) warunkiem pełnego odliczenia podatku od towarów i usług od ceny zakupionego (lub wziętego w leasing) auta jest homologacja ciężarowa oraz ładowność powyżej 500 kg. Mogłoby się wydawać, że ponownie wystarczy w samochodzie zamontować legendarną kratkę, dzięki czemu zyska się prawo do odliczenia 100 proc. podatku VAT. Nic bardziej mylnego. W obecnie obowiązujących przepisach chodzi bowiem o unijną homologację N1, a nie o dawną homologację w rozumieniu polskich przepisów.
Homologacja N1 to specjalny dokument wydawany m.in. przez producentów pojazdów. Określa się w nim techniczne parametry pojazdu dotyczące takich kwestii, jak możliwości załadunkowe oraz przestrzeń ładunkowa. Warunkiem jej nadania jest m.in. trwałe oddzielenie części osobowej od bagażowej (za pomocą np. powszechnie znanej kratki), przy czym należy pamiętać, iż każde państwo-producent samo ustala, co ma być owym trwałym oddzieleniem. Dlatego można spotkać samochody z homologacją N1, które mają założoną papierową przegrodę, inne - żelazną blachę, czy też na stałe zamontowaną półkę.
W związku z powyższym ważne jest, by kupując auto z importu przedsiębiorca sprawdził, czy importer ma homologację N1 wydaną przez państwo, z którego auto pochodzi.
Jeżeli chodzi o warunki dotyczące załadunku towaru do pojazdu - musi być on możliwy przez zaprojektowane do tego celu tylne drzwi, klapę tylną albo drzwi boczne. Przy czym tylne drzwi lub klapa powinny mieć wysokość nie mniejszą niż 600 mm, jeżeli pojazd ma jeden rząd siedzeń albo wyłącznie siedzenie kierowcy lub też co najmniej 800 mm wysokości i 12.800 cm2 powierzchni dla samochodu, w którym znajduje się więcej niż jeden rząd siedzeń.
Przepisy określają również warunki dla przestrzeni ładunkowej, czyli części pojazdu, która znajduje się za rzędami siedzeń. Ważne jest, by była ona płaska, a jej długość wynosiła nie mniej niż 40 proc. (przy jednym rzędzie siedzeń lub wyłącznie siedzeniu kierowcy) lub 30 proc. (przy więcej niż jednym rzędzie siedzeń) rozstawu osi. Nawet jeżeli któreś z rzędów mogą zostać w łatwy sposób i bez specjalistycznych narzędzi zdemontowane, to wymogi przestrzeni i tak należy określać dla sytuacji, gdy wszystkie siedzenia są zamontowane w pojeździe.
Od 1 kwietnia 2014 roku dalsze ograniczenia
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Nowe przepisy wskazują bowiem, że pojazd samochodowy można uznać za wykorzystywany wyłącznie w celach firmowych, jeżeli:
- sposób jego wykorzystywania jest dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu, i wyklucza ich użycie dla celów niezwiązanych z działalnością, lub
- konstrukcja pojazdów wyklucza ich użycie dla celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Oznacza to, iż auta z kratką odchodzą do lamusa, ponieważ samochodem firmowym będzie mógł być każdy pojazd, bez względu na rozmiar bagażnika, ładowność, czy też trwałe oddzielenie części osobowej od bagażowej.
