Nowy Rok często oznacza zmiany w prawie. Od 1 stycznia 2025 roku dotyczą one między innymi Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Konieczność wprowadzenia PKD 2025 wynika ze zmian wprowadzonych w klasyfikacji na poziomie Unii Europejskiej. Nowa klasyfikacja zastąpi dotychczasową, która obowiązywała od 2007 r. Przyjrzyjmy się bliżej, jakich firm będą dotyczyć zmiany.
Nowa klasyfikacja PKD obowiązuje już od 1 stycznia 2025 r. we wszystkich rejestrach publicznych, w tym w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Natomiast przedsiębiorcy będą mieli 2 lata na dostosowanie swoich kodów PKD do nowej klasyfikacji.
Nowa klasyfikacja kodów PKD - przyczyna zmian
Nowa wersja klasyfikacji PKD na 2025 rok powstaje, ponieważ Unia Europejska zaktualizowała swoje zasady dotyczące klasyfikowania firm. Jest to konsekwencja zmian dokonanych w Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczych w Unii Europejskiej (Statistical Classification of Economic Activities in the European Community NACE).
Poprzednia wersja obowiązywała od 2007 roku i nie uwzględniała wielu nowych branż. Dzięki zmianom lepiej odzwierciedli współczesne realia gospodarcze, w tym rozwój technologii, gospodarki cyfrowej czy ekologicznych rozwiązań. Ułatwi to firmom dobór odpowiednich kodów działalności, a także pozwoli na lepsze porównywanie danych w całej Unii Europejskiej. W trakcie prac Główny Urząd Statystyczny uwzględnił sugestie ponad 170 organizacji przedsiębiorców.
Obowiązek kodów PKD
Kody PKD są obowiązkowe dla:
- Osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (wpisanych do CEIDG),
- Firm wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), takich jak spółki osobowe, kapitałowe, spółdzielnie i fundacje.
Kiedy i gdzie podaje się kody PKD?
- Podczas rejestracji firmy w- W CEIDG (dla JDG) lub w KRS (dla spółek),
- Kody PKD są potrzebne do nadania numeru REGON oraz urząd statystyczny.
Możliwa ilość kodów PKD
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej będzie to:
- Jeden kod dla głównej działalności (tej, która generuje największy przychód),
- Dowolna liczba kodów dla dodatkowych działalności.
Nie warto dodawać kodów „na zapas” – można je aktualizować w każdej chwili.
Niektóre kody PKD są zarezerwowane tylko dla rolników lun spółek prawa handlowego – można to sprawdzić w wyszukiwarce kodów PKD.
W przypadku spółek osobowych i kapitałowych będzie to maksymalnie 10 kodów PKD (w tym jeden główny na poziomie podklasy). Kody nie muszą być wpisane do umowy spółki, wystarczy opis działalności, jednak wpisane kodów do umowy może ułatwić proces rejestracji w KRS i zmniejszyć ryzyko odrzucenia wniosku przez sąd.
Zmiana wpisu PKD
Jeśli zmienia się profil działalności, mamy 7 dni na aktualizację kodów PKD. Dodanie nowych lub usunięcie nieaktualnych.
Nowa klasyfikacja kodów
PKD 2025 dzieli działalności gospodarcze na pięć poziomów:
- Sekcja – oznaczona literą, grupuje działalności w 22 kategoriach (wcześniej 21),
- Dział – dwucyfrowy kod, obejmuje 87 kategorii działalności (wcześniej 88),
- Grupa – trzycyfrowy kod, obejmuje 287 kategorii (wcześniej 272), uwzględnia m. in. proces produkcji i rodzaj usług,
- Klasa – czterocyfrowy kod, obejmuje 651 kategorii ( wcześniej 615), określa specjalizację w produkcji i usługach,
- Podklasa – pięcioznakowy kod (cyfry i litery), obejmuje 727 kategorii (wcześniej 645) i wyróżnia działalności typowe dla polskiej gospodarki. Jeśli podklasa nie została podzielona bardziej szczegółowa niż klasa, oznacza się ją literą „Z”.
Dodatkowo PKD 2025 zawiera „klucze powiązań” – czyli zestawienie, które pokazuje, jak kody PKD 2007 odpowiadają nowym kodom PKD 2025. Aby uprościć ich stosowanie, tam gdzie wcześniej jeden kod miał kilka możliwych odpowiedników (1:n), teraz przypisano jednoznaczne odpowiedniki (1:1).
Co oznaczają kody PKD dla przedsiębiorców?
Niektóre kody PKD mogą wiązać się z dodatkowymi wymaganiami, np.:
- Obowiązkiem prowadzenia działalności w określonej formie,
- Specjalnym rodzajem opodatkowania,
- Koniecznością posiadania kasy fiskalnej,
- Rejestracją jako podatnik VAT.
Warto sprawdzić, czy wybrane kody PKD wymagają spełnienia dodatkowych formalności.
Podklasy dodane w PKD 2025:
- 35.40.Z „Działalność brokerów i agentów energii elektrycznej, gazu ziemnego i pozostałych paliw gazowych”,
- 43.60.Z „Pośrednictwo w zakresie specjalistycznych usług budowlanych”,
- 47.91.Z „Pośrednictwo w sprzedaży detalicznej niewyspecjalizowanej”,
- 47.92.Z „Pośrednictwo w sprzedaży detalicznej wyspecjalizowanej”,
- 52.31.Z „Pośrednictwo w transporcie towarów”,
- 52.32.Z „Pośrednictwo w transporcie pasażerskim”,
- 53.30.Z „Pośrednictwo w zakresie działalności pocztowej i kurierskiej”,
- 55.40.Z „Pośrednictwo w zakwaterowaniu”,
- 56.40.Z „Pośrednictwo w zakresie działalności usługowej związanej z wyżywieniem”,
- 61.20.Z „Działalność w zakresie odsprzedaży usług telekomunikacyjnych oraz pośrednictwo w telekomunikacji”,
- 68.31.Z „Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami”,
- 74.91.Z „Działalność rzeczników patentowych i działalność marketingowa”,
- 77.51.Z „Pośrednictwo w wynajmie i dzierżawie samochodów osobowych, samochodów kempingowych i przyczep”,
- 77.52.Z „Pośrednictwo w wynajmie i dzierżawie pozostałych dóbr materialnych oraz niefinansowych wartości niematerialnych i prawnych”,
- 82.40.Z „Pośrednictwo w zakresie działalności wspomagającej prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowane”,
- 85.61.Z „Pośrednictwo w zakresie prowadzenia kursów i korepetycji”,
- 86.97.Z „Pośrednictwo związane z działalnością lekarską, dentystyczną i pozostałą działalnością w zakresie opieki zdrowotnej”,
- 87.91.Z „Pośrednictwo w zakresie pomocy społecznej z zakwaterowaniem”,
- 95.40.Z „Pośrednictwo w naprawie i konserwacji komputerów, artykułów użytku osobistego i domowego oraz pojazdów silnikowych, w tym motocykli”,
- 96.40.Z „Pośrednictwo w zakresie usług indywidualnych”.
Nowe zasady dotyczące klasyfikacji PKD dla przedsiębiorców
Nowi przedsiębiorcy – Osoby zakładające firmę od 1 stycznia 2025 roku będą od razu korzystać z nowej klasyfikacji PKD.
Firmy, które powstały przed 1 stycznia 2025 – Przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność wcześniej, mają dwa lata na zaktualizowanie swoich kodów PKD. Za każdym razem, gdy będą wprowadzać zmiany w CEIDG, system poprosi ich o dostosowanie kodów do nowych zasad. Okres ten ulegnie skróceniu w przypadku podmiotów, które po wejściu w życie projektowanego rozporządzenia złożą:
- wniosek o zmianę wpisu w CEIDG, albo;
- wniosek o zmianę w zakresie dotyczącym zmiany przedmiotu działalności według PKD w KRS lub REGON.
Konsekwencje braku aktualizacji kodów
Jeśli firma nie zaktualizuje kodów w ciągu dwóch lat, system automatycznie przypisze jej nowe kody PKD 2025 na podstawie specjalnych zasad opracowanych przez Główny Urząd Statystyczny (GUS).
Aktualizacja PKD a umowy i statuty spółek
Firmy, które mają wpisane kody PKD 2007 w swoich umowach lub statutach, mogą napotkać problemy podczas aktualizacji. Jeśli nowe kody PKD 2025 w rejestrze nie będą zgodne z tymi zapisanymi w dokumentach spółki, może to prowadzić do nieporozumień między właścicielami firm, urzędami i sądami rejestrowymi.
Warto zawczasu zaktualizować umowy i statuty spółek, dostosowując do nowej klasyfikacji. Dobrym momentem na taką zmianę jest sytuacja, gdy i tak planowane są inne poprawki w dokumentach – pozwoli to uniknąć dodatkowych kosztów.
Podstawa prawna
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).
- Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.
- Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.
- Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
- Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
