Naturalną rzeczą w okresie wakacyjnym są fale upałów. O ile jest to powód do radości dla osób przebywających na urlopach, o tyle dla tych, którzy pozostają w pracy, wysokie temperatury mogą okazać się bardzo uciążliwe. To, czy upalny dzień zostanie efektywnie wykorzystany przez pracowników, w dużej mierze zależy od ich szefa. Jakie są obowiązki pracodawcy w czasie upałów? Sprawdźmy!
Obowiązki pracodawcy w czasie upałów - woda
W kontekście upałów bardzo ważnym obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednich posiłków i napojów, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Zapis taki znajduje się w Kodeksie pracy, a dokładniej w jego art. 232. Nie jest to jednak jedyny akt prawny zwracający uwagę na ten obowiązek pracodawcy. Doprecyzowuje go bowiem Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.
Co można rozumieć pod pojęciem “napoje”? Chodzi przede wszystkim o wodę. Pracodawca nie musi zamieniać się w kelnera i zbierać szczegółowych zamówień na soki lub napoje gazowane - wystarczy, że zatroszczy się o to, by jego pracownicy mieli dostęp do czystej wody pitnej. Co ważne, za brak napojów w pracy pracodawca nie może wypłacić swoim podwładnym ekwiwalentu. Jest to bowiem obowiązek wynikający również z przepisów BHP.
W ustawie nie zostało określone wprost ile napojów zobowiązany jest zapewnić pracodawca swoim pracownikom. Zgodnie ze wskazaniem pracodawca powinien zapewnić pracownikom napoje w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników.
Jeżeli pracodawca odmówi dostarczenia wody, wówczas może mu grozić kara grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Dobra wola, a nie obowiązki pracodawcy w czasie upałów
W celu poprawienia wydajności swoich pracowników w czasie upałów pracodawcy często decydują się na zamontowanie w pomieszczeniu biurowym specjalnych klimatyzatorów, które utrzymują unormowaną temperaturę. Działanie takie nie należy do obowiązków przedsiębiorcy, jednak kiedy klimatyzator zostanie zamontowany, jego powinnością staje się właściwa troska o sprzęt. Należy go czyścić i odgrzybiać oraz monitorować jego działanie tak, by nie powodował przeciągów i nie szkodził zdrowiu pracowników (różnica między temperaturą w pomieszczeniu a na zewnątrz nie powinna być zbyt duża).
Jeżeli zakup klimatyzatora przekracza możliwości firmy, do przejawów troski o pracowników (ale nie obowiązków pracodawcy) w czasie upałów należy inwestycja w tańsze rozwiązania, jak np. wiatraki czy wentylatory. Ważne jest, by w czasie upałów w pomieszczeniach biurowych zamontowane zostały rolety i żaluzje - stanowią one dobrą izolację i sprawiają, że światło słoneczne nie odbija się od monitorów.
Prawa, ale nie obowiązki pracodawcy w czasie upałów
W czasie upałów pracodawca może podjąć decyzję o skróceniu czasu pracy. Co ważne, nie może on w związku z tym obniżyć wynagrodzenia swoim pracownikom - skrócenie czasu pracy następuje bowiem z jego polecenia. Inną opcją jest ustanowienie przerw w pracy - np. w przypadku osób wykonujących prace na otwartej przestrzeni pracodawca może zarządzić przerwę w południe, kiedy temperatura jest najwyższa.
Co ciekawe, w przepisach nie została uwzględniona informacja, jaka maksymalna temperatura może być w pomieszczeniu, w którym pracownicy wykonują swoje obowiązki. Można znaleźć jedynie regulacje dotyczące pracy młodocianych, w przypadku których temperatura nie może przekroczyć 30°C, a wilgotność powietrza 65%.
Pracodawca powinien pamiętać również o pracownicach w ciąży, karmiących piersią oraz o osobach starszych, dla których upały są szczególnie szkodliwe i mogą powodować omdlenia.
Praca zdalna - rozwiązanie idealne?
Dobrym rozwiązaniem w czasie upałów może okazać się zezwolenie pracownikom na tzw. pracę zdalną, jeżeli są oni zatrudnieni na stanowiskach, na których swoje obowiązki mogą wykonywać praktycznie z każdego miejsca z dostępem do komputera z Internetem. Należy jednak pamiętać, że opcja ta nie jest przeznaczona dla wszystkich podwładnych - wymaga bowiem sporo samodyscypliny oraz poczucia obowiązku - dla wielu osób koncentracja na pracy w domu jest praktycznie niemożliwa.
Podsumowując obowiązki pracodawcy w czasie upałów, do najważniejszych należy zaliczyć dostarczenie napojów swoim pracownikom. Wszystkie pozostałe rozwiązania są jedynie opcją, z której przedsiębiorca może, ale nie musi korzystać. Warto jednak zadbać o swoich pracowników i zapewnić im komfortowe warunki pracy nawet w czasie upałów.
