Pracodawca ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w firmie. Również przed dopuszczeniem pracownika do pracy powinien skierować go na wstępne, kontrolne lub okresowe badania profilaktyczne. Co w przypadku, jeżeli występują szkodliwe czynniki w środowisku pracy? Jak w takim wypadku powinno być wypełnione skierowanie na badanie? Więcej dowiesz się na ten temat w poniższym artykule.
Szczególne lub szkodliwe czynniki w środowisku pracy
Praca w szczególnych warunkach to nie to samo, co praca w szkodliwych (uciążliwych czy niebezpiecznych) warunkach.
Praca w szczególnych warunkach daje możliwość skorzystania ze wcześniejszej emerytury. Zawody, które wykonywane są w szczególnych warunkach wymienia ustawa o emeryturach pomostowych.
Szkodliwe czynniki w środowisku pracy a obowiązki pracodawcy
Kwestie dotyczące pracy w szkodliwych warunkach regulują głównie przepisy z dziedziny BHP. Definiują one obowiązki pracodawcy i sposób ochrony pracowników przed szkodliwymi czynnikami (np. stosowanie odzieży ochronnej, nauszników, okularów).
Pracodawca jest zobowiązany wskazać czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy i rozpoznać źródła ich pochodzenia, a następnie zlecić wykonanie badań i pomiarów tych czynników. W zakładzie pracy, w którym pracownicy narażeni są na działanie czynników szkodliwych, pracodawca musi obowiązkowo prowadzić ewidencję tych czynników. Wyniki pomiarów i badań czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy pracodawca ma obowiązek rejestrować i przechowywać w celu udostępniania pracownikom i organom kontrolnym.
Rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy należy przechowywać przez okres 40 lat, licząc od daty ostatniego wpisu.
Skierowanie na badanie profilaktyczne pracownika, który jest narażony na występowanie czynników szkodliwych, niebezpiecznych lub uciążliwych w środowisku pracy
Skierowanie na badanie profilaktyczne powinno zawierać informacje o czynnikach szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
W skierowaniu pracodawca może wypisać szkodliwe czynniki w środowisku pracy, które dzielą się na:
1. Fizyczne i tu wymienia się m. in:
- oświetlenie (natężenie, luminancja, olśnienie,
- kontrast, tętnienie strumienia),
- temperatura powietrza,
- wilgotność powietrza,
- ruch powietrza,
- jonizacja powietrza,
- hałas (w tym ultradźwiękowy i infradźwiękowy),
- wibracje,
- pyły przemysłowe, aerozole stałe i ciekłe,
- promieniowanie jonizujące,
- promieniowanie laserowe,
- promieniowanie nadfioletowe,
- promieniowanie podczerwone,
- ciśnienie,
- pole elektrostatyczne,
- pole elektromagnetyczne,
- elektryczność statyczna,
- napięcie w obwodzie elektrycznym.
2. Chemiczne:
- substancje toksyczne,
- substancje drażniące,
- substancje uczulające,
- substancje rakotwórcze.
- substancje mutagenne,
- substancje działające szkodliwie na funkcje rozrodcze i płodność u dorosłych osobników płci męskiej i żeńskiej.
3. Biologiczne:
- bakterie,
- wirusy,
- grzyby,
- pasożyty.
W skierowaniu można wpisać również inne czynniki, w tym niebezpieczne i uciążliwe oraz inne wynikające ze sposobu wykonywania pracy. Pracodawca może wpisać takie czynniki jak:
- obsługa monitorów ekranowych (do 4 godzin/powyżej 4 godzin dziennie),
- praca na wysokości (powyżej 1 m),
- praca w porze nocnej.
Zakres badań określa lekarz na podstawie skierowania na badania wydanego przez pracodawcę.
Kodeks pracy wyraźnie określa obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednym z nich jest kierowanie pracownika na badania przeprowadzone przez lekarza medycy pracy. Jednak by zaświadczenie lekarskie było ważne, pracodawca musi wystawić właściwe skierowanie na badania, szczególnie w sytuacji kiedy w miejscu pracy występują czynniki szkodliwe.
