Dotacje na sfinansowanie planów związanych z działalnością gospodarczą można pozyskać z różnych źródeł. Stanowią one realne wsparcie dla przedsiębiorców, jednak nierzadko powodują również wątpliwości na gruncie podatkowym. W artykule zastanowimy się nad tym, co w przypadku, gdy po uzyskaniu dotacji konieczna jest korekta odpisów amortyzacyjnych.
Dotacja a dochód
Dotacja stanowi przychód zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niemniej jednak już art. 21 ust. 1 tej samej ustawy zawiera przepisy, z których wynika, że większa część dotacji, które możemy uzyskać, jest zwolniona z opodatkowania.
Do dotacji zwolnionych (zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o PIT) należą:
- środki, które jednorazowo otrzymują osoby bezrobotne na podjęcie działalności,
- dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego (nie dotyczy to części dotacji, która została przyznana na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a którą przeznaczono na wynagrodzenie osoby prowadzącej tę działalność),
- pomoc w postaci środków finansowych, które uczestnik projektu otrzymuje w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich.
W związku z tym, jeśli przedsiębiorca uzyska taką dotację, to nie powinien jej ujmować w księdze przychodów i rozchodów jako przychód. Może on jednak wpisać ją w kolumnie 15. w celach informacyjnych. O ile jednak kwestia uzyskania dotacji nie jest zazwyczaj problematyczna na gruncie rozliczeń, to wątpliwości mogą budzić zakupy, które są przedmiotem takiej dotacji.
Finansowanie dotacji, a koszty uzyskania przychodów
Odpisy amortyzacyjne od składników majątku wprowadzonych do ewidencji środków trwałych sfinansowane z pieniędzy uzyskanych z dotacji, nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Wynika to z art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT. Zasada ta dotyczy również sytuacji, w której zakup został pokryty z dotacji częściowo. Odpisy amortyzacyjne ujęte w kosztach uzyskania przychodu będą wówczas naliczane od kwoty stanowiącej wartość wkładu własnego. Pozostała część zapłaty nie może zostać potraktowana w ten sposób. Taka sama zasada odnosi się zarówno do środków trwałych, jak i towarów i materiałów, a także innych wydatków, które zaistniały toku działalności firmy.
Wyjątkiem są jednak środki przyznawane z Funduszu Pracy jednorazowo osobom bezrobotnym, a przeznaczone na podjęcie działalności. W tym jednym przypadku wydatki z dotacji mogą być ujęte jako koszt uzyskania przychodu.
Korekta odpisów amortyzacyjnych – kiedy powinna być dokonana?
Czasem jednak, w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, dochodzi do takiej sytuacji, gdzie dokonany zakup jest refundowany dotacją dopiero po jakimś czasie. Wówczas okazuje się, że jako że taka transakcja została już zaksięgowana, trzeba teraz dokonać korekty. Jak zostało opisane powyżej, zakup finansowany z dotacji nie może stanowić kosztu podatkowego w części, w której został pokryty z przyznanych (zwróconych podatnikowi) środków. W związku z tym zarówno w przypadku wartości niematerialnych i prawnych, jak i środków trwałych będzie konieczna będzie korekta odpisów amortyzacyjnych przez wyksięgowanie umorzonej wartości odpisów amortyzacyjnych.
Kiedy jednak należy dokonać takiej korekty? W ostatnim czasie dominuje opinia, że w przypadku wyżej przytoczonej sytuacji, po otrzymaniu dotacji koszty uzyskania przychodów zostają pomniejszone o odpisy amortyzacyjne w proporcji do kwoty refundacji w tym miesiącu, w którym została ona otrzymana. Nie ma zatem potrzeby korekty wstecz, o czym mówiło się jeszcze do niedawna. Zatem po otrzymaniu dotacji odpisy amortyzacyjne będą na bieżąco wyłączane z kosztów podatkowych w tej części wartości początkowej, która została pokryta ze środków z dotacji.
Niemniej jednak powyżej prezentowane stanowisko nie jest uregulowane prawnie, zatem w przypadku wątpliwości co do konkretnej sytuacji oraz terminu, w którym powinna zostać dokonana korekta odpisów amortyzacyjnych, warto zwrócić się o interpretację indywidualną dotyczącej kwestii, w której zakresie pojawiają się niejasności.
