Ponoszone w ramach działalności koszty można podzielić na koszty operacyjne związane z podstawową działalnością, pozostałe koszty operacyjne i koszty finansowe, które regulowane są szczegółowo ustawą o rachunkowości. Sprawdź, jak rozliczyć pozostałe koszty operacyjne!
Pozostałe koszty operacyjne
Pozostałe koszty operacyjne to koszty, które nie mają bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą z uwagi na fakt, że nie są związane z podstawowym zakresem jej działania. Powstają najczęściej na skutek podejmowanych decyzji i są różnorodne. Pozostałe koszty operacyjne księgowane są na koncie zespołu 7 Zakładowego planu kont – a dokładnie na koncie 761 – Pozostałe koszty operacyjne. Na koniec okresu sprawozdawczego podatnik zobowiązany jest do przeksięgowania tego rodzaju kosztów na konto zespołu 8 „Wynik finansowy”.
Co zaliczamy do kosztów operacyjnych?
Zgodnie z artykułem 3 ust, 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości, za pozostałe koszty operacyjne uznaje się koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności dotyczące:
- działalności socjalnej,
- zbycia środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych, które zostały zaliczone do inwestycji,
- utrzymania nieruchomości oraz WNiP zaliczonych do inwestycji, oraz aktualizowania wartości tych inwestycji, przekwalifikowania od środków trwałych oraz WNiP, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową, bądź inaczej określoną wartość godziwą,
- odpisów należności przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych (z wyjątkiem należności o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów),
- utworzenia i rozwiązania rezerw, z wyłączeniem rezerw związanych z operacjami finansowymi,
- odpisów aktualizujących wartość aktywów i ich korekt, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,
- odszkodowań i kar,
- przekazania nieodpłatnie aktywów (dotyczy także darowizny), w tym również środków pieniężnych, które nie są przeznaczone na dopłatę do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie bądź WNiP,
- zdarzeń losowych.
Przykładem pozostałych kosztów operacyjnych może być wartość sprzedanego lub przekazanego w drodze darowizny trwałego składnika majątku, dokonana aktualizacja wartości aktywów niefinansowych, odszkodowania i kary, które zostały wypłacone przez podatnika czy kaucje i wadia przepadłe.
Pozostałe koszty operacyjne a rachunek zysków i strat
Rachunek zysków i strat jest jednym z podstawowych elementów sprawozdania finansowego. Wskazuje nam między innymi, jaki rodzaj poszczególnej działalności przynosi największy zysk. Dokładne umiejscowienie pozostałych kosztów operacyjnych w rachunku zysków i strat uzależnione jest od jego wariantu: kalkulacyjnego lub porównawczego. Zgodnie z wybranym wariantem rachunku zysku i strat pozostałe koszty operacyjne ujmowane są w części: G – w wariancie kalkulacyjnym lub E – w wariancie porównawczym.
Natomiast podgrupy w obu wariantach są następujące:
- strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych – stratę stanowi nadwyżka kosztów związanych z nabyciem lub wytworzeniem niefinansowych aktywów trwałych np. środków trwałych nad przychodami z tytułu ich zbycia,
- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych – odpisy aktualizujące dokonywane są w danym roku obrotowym z tytułu trwałej utraty wartości aktywów trwałych (np. środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych), zapasów (materiałów, towarów), lub utraty wartości należności (poza należnościami zaliczonymi do aktywów finansowych). Utrata wartości może mieć miejsce przykładowo, gdy składnik majątku nie przyniesie w przyszłości przewidywanych korzyści ekonomicznych ze względu na zmianę technologii,
- inne koszty operacyjne – to koszty, które nie kwalifikują się do wykazania w innych pozycjach rachunku zysków i strat, należą do nich m.in.
- koszty powypadkowych napraw samochodu,
- należności przedawnione i nieściągalne, które nie zostały objęte odpisami aktualizującymi,
- koszty związane z postępowaniem sądowym,
- wartość rzeczowych składników majątku trwałego, a także obrotowego, które zostały przekazane w formie darowizny dla innych jednostek.
Koszty operacyjne a pozostałe koszty operacyjne
Koszty ponoszone w ramach prowadzonej działalności z uwagi na rodzaj mogą stanowić koszty operacyjne, koszty finansowe lub pozostałe koszty operacyjne. Zasadniczą różnicą pomiędzy kosztami operacyjnymi i pozostałymi jest to, że te pierwsze mają związek z podstawową działalnością jednostki np. ze sprzedażą towarów, z kolei pozostałe koszty operacyjne, mimo że ponoszone są w ramach działalności, dotyczą innych sfer jej funkcjonowania, odnosząc się bardziej do całokształtu. Możemy tu wyróżnić między innymi wartość sprzedanych towarów i materiałów, koszty energii i najmu, amortyzację środków trwałych, wynagrodzenia, świadczenia na rzecz pracowników. Prawidłowe przyporządkowanie kosztów ma wpływ na poprawność sporządzonego rachunku zysków i strat oraz kalkulacji wyniku finansowego.
