Rejestr dłużników niewypłacalnych ma z założenia pełnić funkcję informacyjną i stanowić źródło wiedzy dla wierzycieli i kontrahentów dłużnika o stanie majątkowym przedsiębiorcy. Prowadzony jest w ramach Krajowego Rejestru Sądowego. Co jeszcze warto wiedzieć o rejestrze dłużników niewypłacalnych? Sprawdź w poniższym artykule!
Czym jest rejestr dłużników niewypłacalnych?
Jak wskazuje Sąd Najwyższy: „[…] rejestr dłużników niewypłacalnych został powołany w interesie wierzycieli (inwestorów). Wpis do rejestru ujawnia dłużników niewiarygodnych, niezasługujących na zaufanie w obrocie gospodarczym, a tym samym prowadzi do eliminowania ich z tego obrotu. Jest to korzystne dla sytuacji rynkowej, może natomiast realnie utrudnić osobom »napiętnowanym« wpisem do RDN reaktywowanie działalności gospodarczej” – postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 19 lutego 2003 roku (V CK 7/03).
Jednocześnie Sąd Najwyższy zauważa, że: „[…] przyczyny niewypłacalności mogą być różne, jednakże nie podlegają one badaniu w postępowaniu o wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych. Wynika to […] z charakteru postępowania rejestrowego oraz z niedopuszczalności weryfikowania prawomocnych orzeczeń sądowych będących podstawą wpisu […]. Takie usytuowanie pozycji dłużnika nie jest rozwiązaniem nowym; przyczyny niewypłacalności (bezskuteczności egzekucji) nie są dociekane również w postępowaniu egzekucyjnym oraz upadłościowym” – postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 19 lutego 2003 roku (V CK 7/03)
Wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych
Do rejestru dłużników niewypłacalnych wpisuje się z urzędu:
-
osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość lub jeżeli wniosek o ogłoszenie ich upadłości został prawomocnie oddalony na podstawie art. 13 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych;
-
osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, jeżeli ogłoszono ich upadłość;
-
wspólników ponoszących odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, z wyłączeniem komandytariuszy w spółce komandytowej, jeżeli ogłoszono jej upadłość lub jeżeli wniosek o ogłoszenie jej upadłości został prawomocnie oddalony na podstawie art. 13 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych;
-
dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu egzekucyjnym;
-
osoby, które przez sąd upadłościowy zostały pozbawione prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu;
-
dłużników, o których mowa w art. 1086 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego.
Jakie dane zamieszcza się w rejestrze dłużników niewypłacalnych?
W rejestrze dłużników niewypłacalnych zamieszcza się następujące dane:
-
oznaczenie dłużnika;
-
podstawę wpisu wraz z sygnaturą akt sprawy upadłościowej lub postępowania o wyjawienie majątku w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu egzekucyjnym; w sprawie dłużników, którzy nie zaspokoili wierzycieli, oraz w sprawach dłużników, o których mowa w art. 1086 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego – oznaczenie tytułu wykonawczego i wierzyciela oraz kwotę wierzytelności w przypadku wierzytelności pieniężnych lub opis wierzytelności – w przypadku wierzytelności niepieniężnych; w przypadku wierzytelności solidarnych ujawnieniu w rejestrze podlega jedynie wierzyciel wnoszący o dokonanie wpisu z oznaczeniem, że jest to wierzytelność wynikająca z zobowiązania solidarnego;
-
datę wpisu oraz datę złożenia wniosku o wpis, jeżeli wpisu dokonano na wniosek.
Wpisy w rejestrze dłużników niewypłacalnych nie podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Kiedy wpis w rejestrze podlega wykreśleniu?
Sąd rejestrowy z urzędu wykreśla wpisy z rejestru dłużników niewypłacalnych w razie uchylenia lub zmiany postanowienia, na którego podstawie wpisy były dokonane. Wpisy te nie podlegają ujawnieniu.
Wpisy z rejestru dłużników niewypłacalnych mogą być również wykreślone z urzędu lub na wniosek, gdy po ich dokonaniu zapadło orzeczenie sądowe lub decyzja administracyjna, z których wynika, że wpisana do tego rejestru należność nie istnieje albo wygasło zobowiązanie, z którego ona wynika. Wygaśnięcie zobowiązania powinno być stwierdzone orzeczeniem lub zaświadczeniem właściwego organu lub oświadczeniami dłużnika i wierzyciela. Wpisy wykreślone w całości nie podlegają ujawnieniu.
Sąd rejestrowy z urzędu dokonuje wykreślenia wpisów, gdy uchylono orzeczenie o ogłoszeniu upadłości albo na wniosek osoby wpisanej do rejestru dłużników niewypłacalnych, gdy tytuł wykonawczy, który stanowił podstawę wpisu, został prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawiony wykonalności.
Jak długo wpis widnieje w rejestrze dłużników niewypłacalnych?
Wpisy do rejestru dłużników niewypłacalnych są wykreślane automatycznie po upływie 7 lat od dnia dokonania wpisu. Wpisy osób, które zostały pozbawione przez sąd upadłościowy prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu, są automatycznie wykreślane po upływie 10 lat od ich dokonania, a jeżeli w orzeczeniu sądu upadłościowego został oznaczony krótszy termin zakazu, wykreślenie może nastąpić na wniosek dłużnika po upływie tego terminu. Wpisy wykreślone w całości nie podlegają ujawnieniu.
