Wzór Umowa agencyjna z omówieniem

Umowa agencyjna jest powszechnie stosowaną regulacją pomiędzy pośrednikiem a przedsiębiorstwem.

W myśl Kodeksu cywilnego (art. 758-764) przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie zobowiązuje się - w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa - do stałego pośredniczenia, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Za wykonywane czynności określone w umowie zleceniobiorca otrzymuje określone wynagrodzenie.

Zawarcie umowy agencyjnej 

Umowa agencyjna jest konsensualna, co oznacza, że zostaje zawarta przez dwie lub więcej stron poprzez oświadczenie woli (porozumienie). Jest umową wzajemną, odpłatną oraz stanowiącą dwustronne zobowiązanie.

Umowa agencyjna - strony

Stronami omawianej umowy są zleceniobiorca-agent oraz osoba dająca zlecenie. Umowa agencyjna stanowi zobowiązanie wzajemnie profesjonalne co oznacza, że obie strony umowy muszą być przedsiębiorcami w myśl art. 43¹ k.c. Przepisy Kodeksu przewidują jednak wyjątkowe sytuacje, w których stroną zawierającą umowę z agentem będzie osoba fizyczna nieprowadzącą działalności gospodarczej (art. 764⁹).

Umowa agencyjna - Forma

Forma, w jakiej może zostać zawarta umowa agencyjna jest dowolna (za wyjątkiem tej, która rozliczana jest na zasadach art. 761¹§ 1 - wymagana forma pisemna), jednak obie strony wzajemnie mogą zażądać od siebie pisemnego poświadczenia jej treści oraz ewentualnych postanowień ją zmieniających. Zaletą formy pisemnej potwierdzenia jest znacznie prostsze ustalenie momentu zawarcia umowy oraz doprecyzowania jej treści. Zawarcie umowy na piśmie, pod którym złożono podpisy oznacza również, że każda z osób, która ją podpisała złożyła tym samym oświadczenie woli.

Pobierz darmowy wzór umowy użyczenia w formacie PDF i DOCX!

Elementy umowy agencyjnej

Jak wynika z przepisów kodeksu cywilnego, za sprawą umowy agencyjnej przyjmujący zlecenie zobowiązany jest do stałego pośredniczenia (za wynagrodzeniem), przy zawieraniu określonych umów z klientami na rzecz lub w imieniu zleceniodawcy, ale tylko w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Poniżej zostały wskazane niezbędne elementy, jakie powinna zawierać omawiana umowa:

• wskazanie pośrednictwa lub zastępstwa bezpośredniego w czynnościach podejmowanych w celu wykonania umowy,
• stałość stosunku prawnego, czyli wskazanie okresu, na jaki zostało zawarte zobowiązanie wynikające z umowy - czas określony lub nieokreślony.
• wskazanie informacji o odpłatności - ten rodzaj umowy stanowi formę zobowiązania odpłatnego, a więc wyłączenie tej części spowodowałoby brak możliwości zakwalifikowania jej jako umowy agencyjnej. Jeżeli natomiast kwestia wynagrodzenia nie została uregulowana w postanowieniach, wówczas zleceniobiorcy przysługuje prowizja. W przypadku nieokreślenia w umowie wysokości prowizji, należy się ona zgodnie z wartością określoną w art. 758¹ § 3 k.c.

Można wyróżnić także dodatkowe elementy umowy agencyjnej, które mają zastosowanie dopiero, gdy strony umieszczą je w treści danej umowy:

• prawo wyłączności, czyli określenie, iż dający zlecenie ma prawo do zawierania umów z klientami tylko za pośrednictwem agenta. Wyłączność może dotyczyć określonej grupy klientów lub obszaru geograficznego;
• ograniczenie działalności konkurencyjnej, jednak na okres nie dłuższy niż dwa lata po zakończeniu umowy. Ograniczenie to może dotyczyć grupy klientów, obszaru geograficznego lub/i rodzaju towarów bądź usług stanowiących przedmiot umowy. Dodatkowo, aby zostało uznane - wymagana jest forma pisemna;
• określenie odpowiedzialności agenta za wykonanie zobowiązania przez klienta, za dodatkowym wynagrodzeniem, możliwe jest w sporządzonej umowie w formie pisemnej. Ważne jest, że odpowiedzialność obejmuje jedynie umowy z danym klientem, przy których zleceniobiorca pośredniczył lub zawarł w imieniu zleceniodawcy.

Wykonanie umowy agencyjnej

Zgodnie z art. 758 § 2 k.c. zleceniobiorca jest uprawniony do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie. Natomiast w razie wątpliwości, art. 759 określa, iż agent upoważniony jest do:

• przyjmowania zapłaty za świadczenia, które spełnia za dającego zlecenie,
• przyjmowania dla dającego zlecenie świadczeń, za które płaci oraz
• odbierania zawiadomień o wadach oraz oświadczeń dotyczących wykonania umowy, którą zawarł w imieniu zleceniodawcy.

Dodatkowo każdą ze stron obejmuje obowiązek lojalności względem siebie, a także obowiązek współdziałania. Jak wynika z art. 760¹ § 1 k.c. zleceniobiorca powinien:

• przekazywać wszelkie informacje mające znaczenie dla zleceniodawcy,
• przestrzegać wskazówek dającego zlecenie,
• podejmować czynności potrzebne do ochrony praw zleceniodawcy.

Natomiast, zgodnie z art. 760² § 1-3 k.c., dający zlecenie zobowiązany jest:

• przekazywać agentowi dokumenty i informacje potrzebne do prawidłowego wykonania umowy,
• zawiadomić zleceniobiorcę o przyjęciu lub odrzuceniu propozycji zawarcia umowy, a także o niewykonaniu umowy, przy której pośredniczył lub którą zawarł w imieniu zleceniodawcy,
• zawiadomić o tym, że liczba umów, których zawarcie przewiduje lub wartość ich przedmiotu będzie znacznie niższa niż ta, której mógłby się spodziewać.

Wynagrodzenie zleceniobiorcy - agenta

Kodeks cywilny jasno stanowi, że w przypadku, gdy sposób wynagrodzenia nie został określony w umowie, zleceniobiorcy należy się prowizja. Jej wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów. Najpowszechniejszą wykorzystywaną przy umowach agencyjnych jest tzw. prowizja zwykła, czyli pewien procent od wartości umów zawartych z klientami podczas obowiązków wykonywanych przez zleceniobiorcę. Pozostałe zasady obejmujące kwestię ustalania prowizji zostały zawarte szczegółowo w przepisach art. 761-761⁵ k.c

Wygaśnięcie stosunku prawnego

Umowa agencyjna zawarta na czas nieoznaczony może zostać wypowiedziana z zachowaniem terminów ustawowych, czyli na miesiąc naprzód w pierwszym roku, na dwa miesiące naprzód w drugim roku oraz na trzy miesiące naprzód w trzecim i następnych latach trwania umowy. Wskazane okresy nie mogą zostać skrócone przez żadną ze stron.

Istnieje możliwość wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym, gdy jedna ze stron nie wykonała obowiązków w całości lub znacznej części, bądź w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności. Natomiast, jeżeli wypowiedzenie miało miejsce z powodów, za które ponosi odpowiedzialność druga strona, jest ona zobowiązana do naprawienia szkody poniesionej przez wypowiadającego wynikającej z rozwiązania umowy.