Decyzja pracownika o zakończeniu stosunku pracy powinna zostać zakomunikowana pracodawcy we właściwy sposób. Istotne znaczenie ma jednak nie tyle forma tego komunikatu, ile jego jednoznaczna treść. Dowiedz się czy rezygnacja z pracy przesłana przez SMS jest dopuszczalna i wiążąca!
Rezygnacja z pracy i jej formy
W art. 30 § 1 Kodeksu pracy przewidziano 4 tryby rozwiązania umowy o pracę:
- na mocy porozumienia stron;
- przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);
- przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);
- z upływem czasu, na który była zawarta.
Niezależnie od zastosowanego trybu oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie.
W przypadku rozwiązania umowy o pracę z upływem czasu, na który była zawarta (tryb 4), oświadczenia stron, skutkujące ustaniem stosunku pracy, są zawarte już w treści umowy – inaczej niż w przypadku pozostałych trybów (1-3), w których strony kierują do siebie odrębne oświadczenia.
Dodatkowo w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie bądź rozwiązanie umowy, a w oświadczeniu o wypowiedzeniu każdej umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy (30 § 4 i 5 kp).
Wymóg formy pisemnej a rezygnacja z pracy przesłana przez SMS
Ze złożeniem oświadczenia w formie pisemnej (w tym oświadczenia o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę) mamy do czynienia, gdy adresat tego oświadczenia otrzymuje dokument własnoręcznie podpisany przez osobę składającą wspomniane oświadczenie (art. 78 ust. 1 Kodeksu cywilnego, w związku z art. 300 kp). Podpis powinien obejmować co najmniej nazwisko, choć nie musi być w pełnym brzmieniu – dopuszcza się używanie skrótu, który nawet nie musi być w całości czytelny. Powinien się jednak składać z możliwych do stwierdzenia liter, umożliwiających identyfikację podpisującego (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z 11 marca 2014 roku, IV Cz 177/14).
Jak stanowi art. 781 kc, równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej jest oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej, czyli oświadczenie mające postać elektroniczną (przesłane np. e-mailem lub przy wykorzystaniu Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej – ePUAP) – co ważne – opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym (tzn. zaawansowanym podpisem elektronicznym, który jest składany za pomocą kwalifikowanego urządzenia do składania podpisu elektronicznego i który opiera się na kwalifikowanym certyfikacie podpisu elektronicznego).
Zwykły SMS ma status tzw. formy dokumentowej, o której mowa w art. 772 kc. Przepis ten stanowi, że do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie.
Rezygnacja z pracy - skutki niedochowania formy pisemnej
Skoro oświadczenie woli o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę, złożone SMS-em nie ma statusu oświadczenia w formie pisemnej (ani elektronicznej), w rozumieniu przepisów kc, pojawia się pytanie o skuteczność takiego oświadczenia.
Jak wskazał Sąd Najwyższy – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, w wyroku z 5 maja 2016 roku (II UK 280/15), oświadczenie o zakończeniu stosunku pracy, złożone w innej formie niż pisemna (elektroniczna), np. w formie ustnej, w szczególności w rozmowie telefonicznej, nie powoduje nieważności dokonanej czynności prawnej. Innymi słowy, wadliwość formalna nie powoduje, że oświadczenie nie jest prawnie skuteczne. Dotyczy to zarówno oświadczenia złożonego przez pracodawcę, jak i przez pracownika.
Inną sprawą jest problem możliwości ustalenia dokładnej treści wadliwego formalnie oświadczenia, szczególnie wtedy, gdy nie została ona utrwalona w postaci jakiegoś zapisu (dźwiękowego lub tekstowego) – gdy oświadczenie złożono tylko ustnie. Wówczas może między stronami stosunku pracy powstać spór co do tego, jaką dokładnie treść miało dane oświadczenie, oraz czy w ogóle je złożono. Jeżeli chodzi o oświadczenie złożone SMS-em, to fakt jego złożenia oraz jego treść są względnie łatwe do stwierdzenia.
Przykład 1.
Pracownik, w czasie nieobecności w pracy spowodowanej korzystaniem z urlopu wypoczynkowego, przesłał na numer służbowego telefonu swojego pracodawcy wiadomość SMS o treści: „Wypowiadam umowę o pracę z dnia … (tu podał datę zawarcia umowy), zawartą z … (tu podał nazwę pracodawcy)”. Na skutek przesłania tej wiadomości pracownik skutecznie wypowiedział umowę o pracę, co spowodowało, że zaczął biec okres wypowiedzenia, po którego upływie stosunek pracy uległ rozwiązaniu.
Rezygnacja z pracy wysłana przez pracownika SMSem
Konkretne skutki prawne oświadczenia pracownika o rezygnacji z pracy, wysłanego pracodawcy SMS-em, należy oceniać w zależności od jego treści.
Jeżeli z treści oświadczenia wynika jednoznacznie, że pracownik wypowiada umowę o pracę, to umowa ta ulegnie rozwiązaniu z upływem stosownego okresu wypowiedzenia. Jeśli natomiast pracownik informuje pracodawcę, że rozwiązuje z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia, to umowa rozwiąże się z dniem złożenia takiego oświadczenia, przy czym w tym przypadku, gdy pracodawca uzna, że rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie było nieuzasadnione, może wystąpić przeciwko pracownikowi do sądu pracy, z roszczeniem o odszkodowanie (art. 611 kp).
Przykład 2.
Pracownik przesłał do pracodawcy wiadomość SMS, w której napisał, że rozwiązuje z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia, z powodu mobbingu. W związku z tym umowa o pracę uległa rozwiązaniu w dniu otrzymania wiadomości SMS przez pracodawcę.
Podsumowując, rezygnacja z pracy, która dotarła do pracodawcy jako wiadomość SMS, jest prawnie skuteczna, mimo że wadliwe formalnie. Wywołuje zatem takie same skutki prawne w zakresie ustania stosunku pracy jak oświadczenie złożone w formie pisemnej lub zrównanej z nią formie elektronicznej.
