Prawem przedsiębiorców jest zawieszenie działalności gospodarczej, co odbywa się poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu w danym rejestrze. Natomiast przedmiotem naszej analizy będzie zagadnienie dopuszczalności, jakim jest zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną.
Zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną w CEIDG
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych.
Przepis powyższy wskazuje zatem na ogólną regułę stanowiącą o prawie do zawieszenia działalności. Mają je zarówno podmioty wpisane do CEIDG, jak i podmioty podlegające zarejestrowaniu w KRS.
W przypadku przedsiębiorców wpisanych do CEIDG należy zwrócić uwagę na treść art. 23 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, który podaje, że przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni.
W świetle zatem powyższego przepisu wprowadzono jedynie minimalny okres, na jaki może zostać zawieszona działalność gospodarcza. Brak natomiast terminu granicznego, co powoduje, że możliwe jest zawieszenie działalności na okres bezterminowy. Ponadto dopuszczalne jest wielokrotne zawieszanie oraz wznawianie działalności gospodarczej.
Zawieszenie działalności gospodarczej następuje wyłącznie na wniosek samego przedsiębiorcy. Jak wynika z treści art. 18 ustawy o CEIDG, przedsiębiorca wpisany do CEIDG, który spełnia warunki, o których mowa w art. 22 ustawy – Prawo przedsiębiorców, może złożyć wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej. Wniosek o zawieszenie działalności jest wolny od opłat.
Natomiast w kontekście terminu zawieszenia działalności wskażmy na brzmienie art. 24 ust. 2 ustawy – Prawo przedsiębiorców, gdzie podano, że w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo we wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej, albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
Powyższy przepis statuuje zatem, że zawieszenie działalności gospodarczej trwa od daty wskazanej we wniosku, a nie od daty złożenia wniosku. To zatem stanowi podstawę tezy, że możliwe jest wskazanie wcześniejszej daty zawieszenia (wstecz), o ile oczywiście taka informacja odpowiada rzeczywistości.
Przykładowo przedsiębiorca, który zaprzestał prowadzenia działalności 10 października, może złożyć wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną po tym terminie, wskazując jako początek zawieszenia 10 października.
Należy przy tym pamiętać o istniejącym minimalnym okresie zawieszenia działalności. W konsekwencji przedsiębiorca, który zaprzestał prowadzenia działalności 10 października i ponownie wznowił ją 30 października, nie może złożyć wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną, ponieważ wskazany okres zawieszenia jest krótszy niż 30 dni, co jest niezgodne z art. 23 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców.
Zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną w KRS
Jak wskazaliśmy na wstępie, możliwość zawieszenia działalności gospodarczej przewidziana została także dla podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Działalność w KRS zawieszają spółki prawa handlowego. Należą do nich:
- spółki osobowe: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna;
- spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna.
W okresie zawieszenia działalności podmiot wpisany do KRS nie powinien podejmować żadnych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem działań mających na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu. Spółka wpisana do KRS w okresie zawieszenia działalności może podejmować zatem wyłącznie czynności, które mają umożliwić jej powrót do prowadzenia działalności gospodarczej.
Odnośnie do okresu zawieszenia działalności ww. podmiotów obowiązują jednak inne reguły.
Otóż zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy – Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.
W rezultacie w przypadku podmiotów wpisanych do KRS maksymalny okres zawieszenia wynosić będzie do 24 miesięcy.
W myśl jednak art. 24 ust. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku.
W powyższym przepisie kluczowy jest fragment wskazujący, że dzień zawieszenia nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku. To zatem prowadzi do wniosku, że w przypadku przedsiębiorców wpisanych do KRS nie jest możliwe zawieszenie działalności gospodarczej z datą wsteczną.
W zakresie formalności związanych z dokonaniem zawieszenia działalności gospodarczej wskażmy, że taki wpis następuje na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym.
Zgodnie zaś z art. 20c ustawy o KRS wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej jest zwolniony z opłat sądowych. Wpisy dokonane w wyniku rozpoznania takich wniosków nie podlegają ogłoszeniu w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym”.
Z przedstawionej analizy wynika zatem, że możliwość zawieszenia działalności gospodarczej z datą wsteczną została przewidziana wyłącznie dla przedsiębiorców podlegających wpisowi do CEIDG. Natomiast dla podmiotów rejestrowanych w KRS najwcześniejszą datą rozpoczęcia okresu zawieszenia jest data złożenia wniosku do KRS.