W związku z różnymi przyczynami losowymi, wielu przedsiębiorców zdecydowało się na zawieszenie działalności gospodarczej. W okresie zawieszenia jednak może wystąpić sprzedaż środka trwałego. Pojawia się zatem wątpliwość
Zawieszenie działalności gospodarczej
Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony. Co ważne, zawieszenie działalności gospodarczej nie może być krótsze niż 30 dni (patrz art. 23 ust. 1 Prawa przedsiębiorców).
W trakcie zawieszenia podatnik nie może:
- prowadzić działalności gospodarczej,
- osiągać bieżących przychodów.
Przykład 1.
Podatnik 30 maja 2023 roku zawiesił działalność gospodarczą. W czerwcu zgłosił się do niego klient, który chciałby, aby wykonał on dla niego usługę i urządził mu ogród. Wartość zlecenia nie jest duża i wynosi 2500 zł. Czy podatnik może taką usługę wykonać?
Nie, podatnik nie może wykonać tej usługi w trakcie zawieszenia działalności. Oczywiście może odwiesić działalność i wtedy wykonać zlecenie.
Podatnik może jednak wykonywać niektóre czynności, które pozwolą mu zabezpieczyć źródło przychodów i funkcjonować po wznowieniu działalności.
W trakcie zawieszenia może:
- przyjmować należności powstałe przed zawieszeniem,
- osiągać przychody finansowe z czynności sprzed zawieszenia,
- zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,
- regulować zobowiązania powstałe przed zawieszeniem,
- wykonywać czynności niezbędne do zachowania przychodów,
- zabezpieczać źródła przychodów,
- powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.
Zawieszenie działalności gospodarczej a obowiązki podatnika
Zawieszenie działalności gospodarczej oczywiście nie oznacza, że podatnik nie ma żadnych obowiązków. W trakcie zawieszenia musi:
- uczestniczyć we wszystkich postępowaniach: administracyjnych, sądowych, podatkowych, które dotyczą jego firmy;
- wykonywać obowiązki nakazane przepisami;
- uczestniczyć w kontrolach;
- składać coroczne sprawozdanie finansowe;
- prowadzić księgowość;
- opłacać należności publiczno-prawne (np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, opłaty środowiskowe).
Ponadto w czasie zawieszenia działalności przedsiębiorca może:
- wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
- przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Przykład 2.
Zawieszenie działalności gospodarczej przez podatnika miało miejsce w maju 2023. W czerwcu postanowił sprzedać samochód będący środkiem trwałym w prowadzonej działalności gospodarczej. Czy może dokonać sprzedaży?
Tak, w tym przypadku przedsiębiorca dokonuje sprzedaży środka trwałego. Ustawa pozwala na sprzedaż środków trwałych w trakcie zawieszenia działalności.
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej mógł więc sprzedać własny środek trwały i osiągnąć z tego tytułu przychód.
Czy zawieszenie działalności gospodarczej zwalnia z płacenia zaliczki na PIT?
Co do zasady w trakcie zawieszenia przedsiębiorca jest zwolniony z wpłacania zaliczek na podatek dochodowy za okres zawieszenia działalności.
Jednak, jak to już powyżej wykazaliśmy, zawieszenie działalności nie oznacza, że podatnik nie może osiągnąć przychodu. Oznacza to, że jeżeli w okresie zawieszenia działalności gospodarczej powstanie obowiązek zapłaty zaliczek, jest on z niego zwolniony.
W przypadku, gdy obowiązek zapłaty zaliczki na podatek dochodowy powstanie przed okresem zawieszenia, to przedsiębiorca jest zobowiązany do jej zapłaty, nawet gdy termin wypadnie na okres zawieszenia działalności.
Przykład 3.
Podatnik zajmuje się produkcją pierogów. Płaci podatek na zasadach ogólnych (comiesięczna zapłata zaliczek na podatek dochodowy). Zawiesił działalność 16 maja 2023 roku do 30 września 2023 roku. W tym okresie sprzedał mąkę, której używał. Miała ona termin ważności do 30 maja 2023 roku. Sprzedaż nastąpiła 18 maja 2023 roku. Podatnik mógł przeprowadzić taką transakcję, bo dzięki temu chroni swoją firmę przed stratą. Czy będzie musiał zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy?
Podatnik w tym przypadku nie zapłaci zaliczki na podatek dochodowy. Zapłaci podatek jeszcze za maj, jednak sprzedaż nastąpiła już w momencie zawieszenia działalności.
Co istotne, brak zapłaty zaliczki nie oznacza, że powyższa sprzedaż jest nieopodatkowana. W tym przypadku podatnik winien bowiem rozliczyć z niniejszego przychodu w zeznaniu rocznym. W tym zeznaniu będzie obowiązany do rozliczenia dochodu wynikającego ze sprzedaży mąki w tym rozliczeniu.
Podsumowując, pomimo braku płatności zaliczek na podatek, przedsiębiorca wszystkie transakcje, jakie wykona w czasie zawieszenia działalności, musi opodatkować, składając zeznanie roczne.
