W firmie pracownicy pracuje w systemie równoważnym. W zakładzie z uwagi na dużą liczbę pracowników często zdarzają się przypadki niezaplanowanych nieobecności, np. z powodu choroby, urlopów na żądanie. W takich sytuacjach następują zmiany w harmonogramie czasu pracy, nawet z dnia na dzień. Czy nagła zmiana harmonogramu czasu pracy jest dopuszczalna?
Karina, Ełk
Art. 129 Kodeksu pracy zawiera zasady tworzenia rozkładów czasu pracy. Na jego podstawie pracodawca ma obowiązek tworzenia rozkładów czasu pracy w formie pisemnej lub elektronicznej. Zaplanowany okres pracy w harmonogramie powinien wynosić co najmniej 1 miesiąc. Zgodnie z przepisami pracodawca powinien podać rozkłady czasu pracy do wiadomości pracowników co najmniej na tydzień przed rozpoczęciem okresu, na który zostały ustalone. W związku z wystąpieniem różnych niezaplanowanych absencji pracowniczych wykonanie tego obowiązku jest jednak często utrudnione, a zmiana harmonogramu pracy jest konieczna.
Zmiana harmonogramu czasu pracy wymuszona przepisami prawa pracy
Zmiany w grafiku mogą być konieczne ze względu na przepisy prawa. Według kp pracodawca ma bowiem obowiązek wyznaczyć dzień wolny za pracę w niedzielę, święto czy w dniu wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Podobnie wygląda sytuacja, gdy pracodawca udziela pracownikowi czasu wolnego za pracę w nadgodzinach. Zmiana harmonogramu pracy w takich przypadkach jest ustawowo uzasadniona i możliwa.
Sytuacje niezależne od pracodawcy a zmiana harmonogramu pracy
Poza sytuacjami wymienionymi w kodeksie występuje wiele innych zdarzeń, w których pracodawca musi zmienić plan pracy, takich jak choroby, urlopy na żądanie itp. W odniesieniu do takich przypadków uznaje się że zmiana harmonogramu pracy jest dopuszczalna wtedy, gdy jest uzasadniona okolicznościami niezależnymi od pracodawcy, oraz powinny być określone w przepisach wewnątrzzakładowych (regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy).
Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej przy zmianach harmonogramów nie obowiązuje tygodniowy termin, o którym mowa w art. 129 § 3 kp. Warto też zwrócić uwagę, że przepisy Kodeksu pracy nie zawierają regulacji dotyczącej trybu i terminu modyfikacji rozkładów. Dlatego to pracodawca powinien określić je w przepisach zakładowych. Co do zasady przyjmuje się, że informację o zmianie grafiku pracodawca powinien przekazać najpóźniej do końca ostatniej dniówki roboczej, po której ma nastąpić zmiana.
