W sytuacji, gdy dochodzi do wynajmu nieruchomości wraz z zainstalowaną instalacją fotowoltaiczną, pojawia się pytanie, czy po stronie wynajmującego pojawia się obowiązek rozliczenia akcyzy w związku z obciążeniem najemców kosztem wytworzonej z paneli energii elektrycznej. Energia z paneli fotowoltaicznych a akcyza - czy powstaje obowiązek zapłaty przez najemcę? W poniższym artykule prezentujemy aktualne wyjaśnienia fiskusa w tym zakresie.
Energia z paneli fotowoltaicznych a akcyza
Przedmiotem opodatkowania akcyzą jest energia elektryczna. Na podstawie ustawy o podatku akcyzowym w przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in.:
- sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną;
- zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy w przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju.
W art. 11 ust. 2 ustawy wskazano, że wydanie energii elektrycznej nabywcy końcowemu jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną przez podatnika energię elektryczną.
Zgodnie z definicją nabywcy końcowego wprowadzono zasadę opodatkowania akcyzą ostatniego etapu obrotu, czyli etapu wydania energii elektrycznej do konsumpcji nabywcy końcowemu, w tym zarówno przez podmiot posiadający koncesję, jak i przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię.
Dla opodatkowania sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu co do zasady nie ma zatem znaczenia status podmiotu sprzedającego. Dla uznania, że dojdzie do sprzedaży energii elektrycznej, istotne jest to, aby doszło do wydania energii elektrycznej, a sprzedawca wystawił fakturę lub inny dokument, z którego wynika należność za sprzedaną (wydaną) energię elektryczną.
W świetle powyższego opodatkowaniu akcyzą nie podlega samo wytwarzanie energii elektrycznej, energia elektryczna, która jest przedmiotem obrotu pomiędzy podmiotami posiadającymi koncesję, sprzedaż energii elektrycznej podmiotowi posiadającemu koncesję przez podmiot, który tę energię elektryczną wyprodukował i który sam takiej koncesji nie posiada, jak i wprowadzenie do sieci przez ten podmiot nadwyżek nieskonsumowanej energii elektrycznej w celu jej zmagazynowania.
Zgodnie z zasadą jednofazowości opodatkowaniu nie podlega także energia elektryczna nabyta przez nabywcę końcowego (nabyta od podmiotu posiadającego koncesję), która została odsprzedana (refakturowana) innemu podmiotowi.
Opodatkowaniu akcyzą podlega także zużycie energii elektrycznej, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji, który tę energię wyprodukował.
Sprzedaż energii elektrycznej najemcy
W związku ze świadczeniem usług najmu podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia wątpliwości w zakresie obowiązku zapłaty akcyzy zużywających energię elektryczną wyprodukowaną w instalacjach fotowoltaicznych jest ustalenie, czy dochodzi do sprzedaży energii elektrycznej jako czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą.
W interpretacji Dyrektora KIS z 16 czerwca 2023 roku (nr 0111-KDIB3-3.4013.109.2023.2.AW) organ podatkowy wskazał, że kluczowe w tym zakresie będzie wyszczególnienie w fakturze należności za energię elektryczną.
W interpretacji czytamy, że w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju obowiązek podatkowy powstaje z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu (art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy). W tym wypadku to najemcy mają status nabywcy końcowego. Jednocześnie wydanie energii elektrycznej jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury, z której wynika zapłata należności za sprzedaną (wydaną do zużycia) energię elektryczną (art. 11 ust. 2 ustawy).
Skoro zatem wynajmujący będzie wystawiać fakturę, z której wynikać będzie zapłata należności za wydaną energię elektryczną zgodnie z odczytem licznika lub ryczałtowo za miesiąc, to powstanie czynność podlegającą opodatkowaniu akcyzą.
Przykład 1.
Przedsiębiorca wynajmuje lokale w budynku, na którym zainstalowane są panele fotowoltaiczne. Najemcy są obciążani kosztami energii elektrycznej w ten sposób, że należność jest wyszczególniona na fakturze zgodnie z odczytem licznika. Czy w przypadku obciążenia najemcy kosztami energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej powstaje konieczność zapłaty akcyzy?
W takich okolicznościach rozliczenie z najemcami kosztów zużycia energii elektrycznej spełnia przesłanki do uznania, że mamy do czynienia ze sprzedażą energii elektrycznej wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej, co podlega opodatkowaniu akcyzą.
Energia elektryczna wkalkulowana w cenę najmu
W tej samej interpretacji organ podatkowy wskazał, że zupełnie inaczej będzie w sytuacji najemców, którzy będą otrzymywać fakturę, na której w jednej kwocie wykazana będzie kwota najmu oraz mediów, tzn. bez wyodrębniania kwoty energii elektrycznej.
W takim przypadku nie dochodzi bowiem do wydania energii elektrycznej. Najemca nie nabywa energii elektrycznej w ramach zawartej umowy najmu, lecz ponosi koszty zużytej w wynajętym lokalu energii elektrycznej.
Podatnikiem podatku akcyzowego jest tutaj wynajmujący dokonujący czynności zużycia energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię.
Ustawodawca przewidział jednak możliwość zwolnienia z opodatkowania akcyzą zużycia energii elektrycznej przez podmiot, który wyprodukował ją z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, co wynika z treści § 5 rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego.
Przykład 2.
Przedsiębiorca wynajmuje lokale w budynku, na którym zainstalowane są panele fotowoltaiczne. Najemcy są obciążani kosztami energii elektrycznej w ten sposób, że należność jest wliczana do ceny czynszu za wynajem i nie jest osobno fakturowana. Czy w przypadku obciążenia najemcy kosztami energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej powstaje konieczność zapłaty akcyzy?
W tych przypadkach rozliczenie z najemcami kosztów zużycia energii elektrycznej nie spełnia przesłanki do uznania, że dochodzi do sprzedaży energii elektrycznej. Czynnością podlegającą opodatkowaniu jest tutaj zużycie energii z paneli przez wynajmującego, przy czym możliwe jest zastosowanie zwolnienia od akcyzy, jeżeli łączna moc generatorów nie przekracza 1 MW.
Analizując stanowisko fiskusa, trzeba zatem podkreślić kluczowe znaczenie wyszczególnienia należności za energię elektryczną na fakturze. W opinii organów podatkowych taki przypadek należy kwalifikować jako wydanie energii elektrycznej ostatecznemu nabywcy, co z kolei rodzi obowiązek w zakresie podatku akcyzowego.
