Coraz większa popularność paneli fotowoltaicznych rodzi pytanie o kwestie podatkowe, a konkretnie o wpływ posiadanej instalacji fotowoltaicznej na podatek od nieruchomości. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się, w jaki sposób pod kątem podatku od nieruchomości są kwalifikowane panele fotowoltaiczne i jakie ewentualne stawki podatku w takim przypadku obowiązują. Panele fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości - wyjaśniamy, czy należy zapłacić podatek!
Panele fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości
Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki oraz budowle. W kontekście paneli słonecznych można przeprowadzić analizę, czy spełniają one kryteria budowli zawarte w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Stosownie do treści tego przepisu budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Konieczne zatem staje się sięgnięcie do regulacji prawa budowlanego.
Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane obiektem budowlanym jest budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz obiekt małej architektury.
Natomiast zgodnie z art. 3 pkt 3 tejże ustawy budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Jest to tzw. negatywna definicja budowli, z której wynika, że każdy obiekt budowlany z wyjątkiem obiektów małej architektury i budynków jest budowlą. Przedstawione wyliczenie obiektów, które są budowlami, ma charakter otwarty i przykładowy. Cechą wspólną przykładowo wymienionych obiektów budowlanych zaliczanych do budowli jest ich powstanie w wyniku procesu budowlanego.
Jak wynika z treści interpretacji Prezydenta UM w Koszalinie z 7 maja 2014 roku, panele fotowoltaiczne pozbawione są cech zbliżonych do budowli wymienionych w tym przepisie. Przykładowo wskazane w powyższym przepisie obiekty ani z budowy, ani z wyglądu nie są zbliżone do paneli. Żaden z przykładowych obiektów nie spełnia również funkcji zamiany energii słonecznej na elektryczną ani zamiany innej energii.
Pojawia się zatem pytanie, czy panele fotowoltaiczne mogą być klasyfikowane jako urządzenia budowlane. Tutaj zaznaczmy, że zgodnie z art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane urządzenie budowlane to urządzenie techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.
W ocenie organu podatkowego również w tym przypadku panele nie spełniają kryterium urządzenia budowlanego.
W świetle tego przepisu urządzeniami budowlanymi są urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem. Nie sposób zaś stwierdzić, że omawiane urządzenia przetwarzające energię zapewniają możliwość użytkowania samego słupa wbitego w ziemię (do którego mają być przytwierdzone) zgodnie z jego przeznaczeniem. Innymi słowy, generowanie energii nie jest przeznaczeniem samego słupa.
Panele fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości - czy należy zapłacić podatek?
Trzeba jednak zaznaczyć, że części budowlane urządzeń technicznych, czyli części budowlane paneli fotowoltaicznych, są budowlami i podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, jeżeli są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Takie stanowisko jest ugruntowane w orzecznictwie, czego przykładem może być wyrok WSA w Szczecinie z 11 września 2019 roku (I SA/Sz 239/19), gdzie sąd wskazał, że budowa analizowanego urządzenia paneli fotowoltaicznych oraz funkcja, jaką spełniają – zamiana energii słonecznej na elektryczną, sprawiają, że należy za budowle uznać jedynie ich części budowlane, o ile je posiadają. W konsekwencji w takim zakresie mogą podlegać podatkowi od nieruchomości.
Identyczne stanowisko zajął NSA w wyroku z 18 grudnia 2018 roku (II FSK 1275/18).
To powoduje, że za budowle mogą być uznane nie same panele fotowoltaiczne, ale ich części budowlane.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W konsekwencji opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie będą podlegały same panele fotowoltaiczne, lecz wszelkiego rodzaju mocowania paneli w postaci słupów czy fundamentów w sytuacji, gdy budowle związane są z działalnością gospodarczą.
Stawka podatku od nieruchomości w przypadku budowli wynosi 2% podstawy opodatkowania. Ową podstawą opodatkowania jest:
- wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego;
- jeżeli od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.
Przykład 1.
Osoba fizyczna zamontowała na dachu swojego prywatnego domu panele fotowoltaiczne. Takie panele nie są budowlą i w żaden sposób nie wpływają na kwestię podatku od nieruchomości opłacanego od gruntu i budynku mieszkalnego.
Przykład 2.
Przedsiębiorca postawił na firmowym gruncie małą farmę paneli fotowoltaicznych. Panele zostały przymocowane do gruntu za pomocą śrub, kotew, stelażu oraz fundamentu. W tym przypadku obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstanie wyłącznie co do systemu mocowania. Należy przyjąć 2% stawkę podatku od wartości systemu mocowania. Same panele nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, ponieważ nie spełniają kryterium budowli.
Przykład 3.
Przedsiębiorca na budynku magazynowym zamontował panele fotowoltaiczne. Panele zostały przykręcone do dachu. Nie występuje w tym przypadku żaden system instalacyjny. W takich okolicznościach podatek od nieruchomości nie powstaje.
Panele fotowoltaiczne rozumiane jako ogniwa nie są same w sobie przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. To powoduje, że osoby prywatne instalujące takie konstrukcje na swoich domach nie muszą obawiać się wzrostu podatku od nieruchomości do zapłacenia.
