Akcyza od paneli fotowoltaicznych jest wciąż bardzo gorącym tematem wśród użytkowników. Z początkiem 2023 roku zaszły w tym zakresie pewne zmiany. Dlatego też warto ponownie przyjrzeć się właściwym przepisom ustawy o podatku akcyzowym.
Akcyza od paneli fotowoltaicznych a obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym
Energia elektryczna jest wyrobem akcyzowym, w związku z czym podlega pod regulacje ustawy o podatku akcyzowym.
Jak stanowi art. 13 ust. 1 ustawy, podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą, lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą.
W konsekwencji nie trzeba być podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, aby stać się podatnikiem podatku akcyzowego.
Dalej wskażmy, że zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 4 ustawy przedmiotem opodatkowania akcyzą jest zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię.
W opisanym przypadku obowiązek podatkowy powstaje z dniem zużycia energii elektrycznej.
Jednocześnie nie można zapominać o rozporządzeniu w sprawie zwolnień z podatku akcyzowego, gdzie w § 5 wskazano, że zwalnia się od akcyzy zużycie energii elektrycznej przez podmiot, który wyprodukował ją z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW.
W konsekwencji energia wyprodukowana z odnawialnych źródeł energii przez panele fotowoltaiczne o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW i zużyta z tego tytułu korzysta ze zwolnienia od akcyzy.
Następnie przejdźmy do zagadnienia składania deklaracji podatkowych. Z treści art. 24e ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym wynika, że nawet w przypadku wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru AKC-KZ za kwartalny okres rozliczeniowy w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.
W stanie prawnym obowiązującym do końca 2022 roku osoby fizyczne prowadzące działalność zużywające energię elektryczną wyprodukowaną przez panele fotowoltaiczne miały obowiązek składania deklaracji kwartalnych, nawet jeżeli zastosowanie miało zwolnienie.
1 stycznia 2023 wprowadzono do ustawy art. 24e ust. 1b. Przepis ten stanowi, że deklaracji, o której mowa w ust. 1, nie składa:
podmiot, o którym mowa w art. 16 ust. 7a pkt 1, w zakresie zużycia energii elektrycznej wyprodukowanej przez ten podmiot z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW pod warunkiem, że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości;
zużywający podmiot gospodarczy w zakresie zużycia wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, objętych zerową stawką akcyzy.
Nadal obowiązuje art. 24e ust. 2 ustawy, który wskazuje, że osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu w zakresie wyrobów akcyzowych objętych zerową stawką akcyzy lub objętych zwolnieniem od akcyzy, nie składają deklaracji podatkowych.
W konsekwencji w obecnym stanie prawnym ani osoby fizyczne nieprowadzące działalności, ani przedsiębiorcy wykorzystujący panele fotowoltaiczne i zużywający energię nie mają już obowiązku składania deklaracji kwartalnych.
Obciążanie najemców kosztami zużytej energii a akcyza od paneli fotowoltaicznych
Może zdarzyć się sytuacja, w której właściciel nieruchomości, na której zainstalowane są panele fotowoltaiczne, obciąża najemców kosztami zużytej energii. Na kanwie tego rodzaju sytuacji powstała wątpliwość, czy taki przypadek będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu akcyzą.
W tym zakresie wskażmy, że obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju powstaje z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu (art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym).
Jednocześnie wydanie to jest związane z obowiązkiem wystawienia przez podatnika faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną przez podatnika energię elektryczną.
Ponadto nie można najemcy lokalu przypisać statusu nabywcy końcowego, ponieważ faktycznie podmiot ten nie nabywa energii elektrycznej, lecz w ramach zawartej umowy najmu ponosi koszty zużytej w wynajętym lokalu energii elektrycznej.
Zatem to oznacza, że na podstawie zawartej umowy najmu lokalu nie dochodzi do sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu. Jest ona bowiem zużywana w lokalach właściciela wynajmowanych przez najemców na podstawie zawartych umów.
Oznacza to, że w omawianej sytuacji nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego z tytułu sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju (art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym).
W stosunku do właściciela wynajmowanych lokali przedmiotem opodatkowania będzie natomiast zużycie energii elektrycznej, ponieważ energia ta nie jest przedmiotem sprzedaży, lecz jest zużywana w ramach wynajmowanych lokali przez najemców na podstawie zawartych umów.
Analogicznie w tym przypadku zwolnieniu od akcyzy podlega zużycie energii elektrycznej wyprodukowanej w panelach fotowoltaicznych o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW przez podmiot, który ją wyprodukował. Rozliczenie usługi najmu lokali między wynajmującym a najemcami nie ma znaczenia dla rozliczeń podatku akcyzowego, gdyż rozliczenie w akcyzie występuje na etapie obrotu energią między zakładem energetycznym a wynajmującym.
W piśmie Szefa KAS z 1 lutego 2023 roku (nr DOP7.8101.4.2022) czytamy, że w przypadku wynajmowania przez najemcę pomieszczeń w budynku, na którym znajduje się instalacja fotowoltaiczna, występuje możliwość zastosowania zwolnienia od akcyzy dla zużycia energii elektrycznej, gdy łączna moc generatorów nie przekroczy 1 MW.
Podmiotami uprawnionymi do skorzystania ze zwolnienia będą odpowiednio wynajmujący pomieszczenia (budynek), którzy rozliczają z najemcą energię elektryczną wyprodukowaną z instalacji fotowoltaicznej na podstawie umowy najmu oraz leasingobiorcy instalacji, którzy zużywają energię dla własnych potrzeb.
Przykład 1.
Czy obciążanie najemców kosztami energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne podlega opodatkowaniu akcyzą? Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie najmu lokali użytkowych zainstalował na budynku instalację fotowoltaiczną, której łączna moc generatorów nie przekracza 1 MW. Kosztami zużycia energii wyprodukowanej energii są obciążani najemcy. W takim przypadku nie dochodzi do sprzedaży energii elektrycznej na rzecz najemców. Nie jest to zatem czynność podlegająca opodatkowaniu akcyzą. Natomiast w zakresie zużycia energii elektrycznej właściciel nieruchomości może skorzystać ze zwolnienia od podatku akcyzowego.
Najważniejszą informacją dla właścicieli paneli fotowoltaicznych jest to, że zużycie energii elektrycznej z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW korzysta ze zwolnienia od podatku akcyzowego i w tym zakresie podatnicy zostali dodatkowo zwolnieni z obowiązku składania deklaracji podatkowych.
