Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych co do zasady powinna być ewidencjonowana przy zastosowaniu kas fiskalnych. Dokumentem potwierdzającym dokonanie takiej transakcji sprzedaży jest paragon fiskalny. Sprawdzamy, w jaki sposób faktury wystawione przy użyciu kasy fiskalnej oraz faktury do paragonów powinny być wykazane w pliku JPK_V7.
Kiedy podatnik ma obowiązek wystawić fakturę do paragonu?
Sprzedaż dokonana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych zazwyczaj ewidencjonowana jest na kasie rejestrującej, jednak nabywca ma prawo zgłosić chęć otrzymania faktury dokumentującej zawartą transakcję. Zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku gdy osoba prywatna w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiła dostawa towaru, wykonanie usługi, bądź otrzymano całość lub część zapłaty, wystąpi z żądaniem wystawienia faktury, sprzedawca ma obowiązek wystawić fakturę do paragonu. Do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się wówczas paragon dokumentujący tę sprzedaż.
„W przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż”
W takiej sytuacji zgodnie z art. 106h ust. 1 ustawy o VAT do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż. Powyższy tryb postępowania nie ma jedynie zastosowania w sytuacji sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach, gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy (art. 106h ust. 2 ustawy o VAT).
Sprzedaż na rzecz osoby fizycznej udokumentowana fakturą a rejestracja na kasie fiskalnej
W sytuacji, gdy nabywca będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej lub rolnikiem ryczałtowym zgłasza chęć otrzymania faktury, sprzedawca powinien wystawić fakturę. Wystawienie faktury na rzecz osoby fizycznej bądź rolnika ryczałtowego nie zwalnia jednak sprzedawcy z obowiązku zewidencjonowania transakcji sprzedaży na kasie fiskalnej. Podatnik ma wówczas obowiązek zewidencjonowania transakcji sprzedaży na kasie rejestrującej niezależnie od faktu wystawienia faktury.
Takie stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej (sygn. IBPP3/4512-904/15/KG) z 1 marca 2016 roku wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Fragment interpretacji:
„W sytuacji, kiedy dana sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą wystawianą na żądanie nabywcy (osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego), wówczas podatnik ma obowiązek zaewidencjonowania jej w kasie rejestrującej niezależnie od faktu wystawienia faktury. Do kopii faktury należy »podpiąć« oryginał paragonu fiskalnego”.
Sprzedaż zarejestrowana na kasie fiskalnej i faktury do paragonów w pliku JPK_V7
Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług ewidencja pozwalająca na prawidłowe rozliczenie podatku należnego zawiera wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego, w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku, wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy. Dodatkowo na podstawie art. 10 ust. 5 tego rozporządzenia ewidencja zawiera następujące oznaczenia dowodów sprzedaży:
- „RO” – dokument zbiorczy wewnętrzny zawierający sprzedaż z kas rejestrujących;
- „WEW” – dokument wewnętrzny;
- „FP” – faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy.
Oznaczenie RO stosuje się zatem do dokumentu zbiorczego wewnętrznego zawierającego sprzedaż z kas rejestrujących, natomiast oznaczenia FP używamy do faktur, o których mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, czyli faktur sporządzonych do paragonu.
Sprzedaż zarejestrowaną na kasie fiskalnej wykazujemy w pliku JPK_V7 na podstawie dokumentu zbiorczego (raportu okresowego z kasy fiskalnej). Dokument zbiorczy oznaczamy symbolem RO, a symbol RO ujmuje się w polu JPK oznaczanym jako „typ dokumentu”. W ten sposób następuje łączne ujęcie w jednym wierszu w pliku JPK_V7 wszystkich transakcji zarejestrowanych przy użyciu kasy fiskalnej. W wierszu JPK_V7 oznaczonym symbolem RO wykazywana jest podstawa opodatkowania i należny podatek VAT od łącznej wartości sprzedaży, dla której wystawiano paragony fiskalne.
Paragon z NIP nabywcy o wartości nie wyższej niż 450 zł lub 100 euro brutto stanowi fakturę uproszczoną. Oznaczeniu FP nie podlegają paragony fiskalne uznane za faktury uproszczone, czyli dokumentujące transakcję do kwoty 450 zł brutto (100 euro) i zawierające NIP nabywcy, pod warunkiem, że zostały ujęte w ewidencji dokumentem zbiorczym. Takie stanowisko zostało potwierdzone w uzasadnieniu interpretacji indywidualnej (sygn. 0112-KDIL3.4012.2.2021.2.MS) z 18 marca 2021 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Faktury wystawione do paragonów wykazujemy w pliku JPK_V7 odrębnie od zestawienia okresowego oznaczonego symbolem RO, a zatem wprowadzając ją w osobnym wierszu w dacie wystawienia tych faktur, oznaczając je symbolem FP. Faktury oznaczone symbolem FP nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za ten okres.
Sprzedaż zewidencjonowana na kasie fiskalnej, udokumentowana jednocześnie fakturą, powinna zostać zatem wykazana w pliku JPK_V7 na podstawie dokumentu zbiorczego z oznaczeniem RO, wraz z fakturą z oznaczeniem FP, przy czym faktura taka nie zwiększa wartości sprzedaży i podatku należnego w danym okresie.
Odpowiedzi Ministerstwa Finansów odnośnie do pliku JPK_V7:
Pytanie:
W jaki sposób ujmować fakturę wystawioną do paragonu, jeżeli nabywcą jest konsument (osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej)? Czy taką fakturę trzeba wykazać w nowym JPK_VAT z deklaracją z oznaczeniem FP?
Odpowiedź MF:
„Takie faktury należy ujmować w ewidencji za okres, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży i podatku należnego w okresie, w którym zostały wystawione. Faktury (z oznaczeniem FP), wystawione na rzecz osoby fizycznej, są objęte zakresem art. 109 ust. 3d ustawy o podatku od towarów i usług”.
W pliku JPK_V7 trzeba ujmować zatem wszystkie faktury potwierdzające sprzedaż zewidencjonowaną na kasie rejestrującej, zarówno faktury wystawione dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak i faktury wystawione na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.
Faktury wystawione przy użyciu kasy fiskalnej w pliku JPK_V7
Trzeba podkreślić, że w pliku JPK_V7 wykazujemy wszelkie faktury dotyczące sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej, oznaczając je kodem FP. Oznacza to, że faktury emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej, ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon, także wykazywane są w pliku JPK_V7 z oznaczeniem FP. Tego typu faktury również ujmowane są w okresie, w którym zostały wystawione i nie zwiększają one wartości sprzedaży oraz podatku należnego za ten okres.
Sprzedaż udokumentowana fakturą wystawioną przy zastosowaniu kasy fiskalnej, która została ujęta w raporcie fiskalnym dobowym z kasy rejestrującej, powinna zostać zatem wykazana w pliku JPK_V7 na podstawie dokumentu zbiorczego z oznaczeniem RO, wraz z fakturą z oznaczeniem FP, przy czym faktura taka nie zwiększa wartości sprzedaży i VAT należnego w danym okresie.
Fragment uzasadnienia interpretacji indywidualnej (sygn. 0112-KDIL3.4012.2.2021.2.MS) z 18 marca 2021 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
„Analizując poszczególne oznaczenia dokumentów sprzedaży, należy wskazać, że oznaczeniu »FP« podlegają faktury, o których mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, czyli faktury, do których ma zastosowanie przepis art. 106h ust. 1-3 ustawy o VAT, tj.:
- faktury wystawione odrębnie do paragonu fiskalnego;
- faktury, o których mowa w art. 106h ust. 2 emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej, ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon;
- faktury w formie elektronicznej, dotyczące sprzedaży udokumentowanej paragonem fiskalnym.
Oznaczenie »FP« należy stosować również do faktury:
- która zgodnie z przepisami zostaje wystawiona, zanim sprzedaż udokumentowana tą fakturą podlega zewidencjonowaniu na kasie rejestrującej. Także w przypadkach, gdy faktura wystawiona jest w innym (wcześniejszym) okresie niż okres powstania obowiązku podatkowego;
- która zostaje wystawiona, zanim sprzedaż udokumentowana tą fakturą została zaewidencjonowana na kasie rejestrującej w przypadkach, gdy późniejsze zaewidencjonowanie nie odbywa się zgodnie z przepisami i powoduje konieczność korygowania raportów z kasy rejestrującej będących podstawą zapisów w ewidencji VAT”.
Przykład 1.
Pani Joanna prowadzi zakład fryzjerski i posiada kasę fiskalną umożliwiającą wystawianie faktur fiskalnych emitowanych bezpośrednio przez kasę rejestrującą. Pani Joanna wystawia faktury za pośrednictwem kasy fiskalnej wówczas, gdy w momencie sprzedaży klient prosi o wystawienie faktury. W jaki sposób faktury emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej powinny zostać ujęte w pliku JPK_V7? Faktury emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon, powinny w pliku JPK_V7 posiadać oznaczenie FP.
Odpowiedzi Ministerstwa Finansów odnośnie do pliku JPK_V7:
Pytanie:
W jaki sposób stosować oznaczenie FP dla poszczególnych rodzajów faktur?
Odpowiedź MF:
„Oznaczeniu FP podlegają faktury, o których mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, czyli faktury, do których mają zastosowanie przepisy art. 106h ust. 1-3 ustawy o VAT, tj.:
- faktury wystawione odrębnie do paragonu fiskalnego;
- faktury, o których mowa w art. 106h ust. 2 ustawy, emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej, ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon;
- faktury w formie elektronicznej, dotyczące sprzedaży udokumentowanej paragonem fiskalnym.
Zbiorczy raport okresowy, który jest podstawą zapisu w ewidencji VAT, oznaczony RO, nie podlega pomniejszeniu o takie faktury.
Oznaczeniu »FP« nie podlegają paragony fiskalne uznane za faktury uproszczone, czyli dokumentujące transakcję do kwoty 450 zł brutto (100 euro) i zawierające NIP nabywcy. Przejściowo, do czasu wejścia w życie odrębnych regulacji dotyczących tej kwestii, dokumenty takie powinny być ewidencjonowane na podstawie zbiorczego raportu okresowego oznaczonego »RO«, bez konieczności odrębnego ujmowanie w ewidencji tzw. faktur uproszczonych”.
