Poręczenie to jedna z popularnych metod wykorzystywanych przez wierzycieli w celu zabezpieczenia na wypadek nie wywiązania się kontrahenta z zobowiązania. Gdy dojdzie do takiej sytuacji, istnieje możliwość odzyskania należności właśnie od poręczyciela.
Zatem, w którym momencie zwrócić się do niego o zwrot należności? W jaki sposób dochodzić odpowiedzialności od poręczyciela? Wyjaśniamy w artykule poniżej.
Odpowiedzialność poręczyciela
Poręczyciela z własnej woli może wskazać kontrahent, ale również może to zrobić wierzyciel. Aby taka relacja doszła do skutku, należy sporządzić umowę poręczenia na piśmie poprzez oświadczenie stron, że dany poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela uiścić zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik nie wywiązał się z zawartej umowy.
Zasady odpowiedzialności strony mogą kształtować według własnego uznania. Poręczyciel może odpowiadać solidarnie wraz z dłużnikiem do całości powstałego długu bądź tylko do wyznaczonej kwoty lub ustalonego procentu. Należy zaznaczyć, że w przypadku gdy poręczyciel oświadcza o zabezpieczeniu całej kwoty długu, a w międzyczasie pojawią się dodatkowe opłaty takie jak karne odsetki lub koszty windykacji, jego obowiązkiem jest również spłata narosłych opłat.
Oczywiście poręczając za kogoś, można wprowadzić pewne warunki do treści umowy, np. ustanawiając jako przesłankę odpowiedzialności bezskuteczność egzekucji z majątku dłużnika, czy też bezskuteczne wezwania dłużnika do wykonania zobowiązania. Odpowiedzialność poręczyciela można również ograniczyć w czasie, wówczas będzie obowiązywała dopiero po wyznaczonym terminie.
Ważne! Należy pamiętać o tym, aby każde ustalone ograniczenia zawrzeć w umowie poręczenia. Jeżeli nie pojawią się się w niej takie zapisy, przyjmuje się, że poręczenie jest bezterminowe i solidarne. |
Dochodzenie odpowiedzialności od poręczyciela
Zgodnie z Kodeksem Cywilnym poręczyciel odpowiada za spełnienie świadczenia już w momencie, gdy staje się ono wymagalne. Art. 366 k.c. zezwala wierzycielowi na wybranie sobie osoby, od której żąda wykonania zobowiązania.
Pierwszym krokiem wierzyciela, w przypadku gdy kontrahent opóźnia uregulowanie zobowiązania jest niezwłoczne poinformowanie o tym poręczyciela. W przeciwnym wypadku może on odpowiadać za szkody powstałe w wyniku opóźnienia, np. narosłe odsetki. Ważną kwestią dla poręczyciela jest zawiadomienie dłużnika o tym, że wierzyciel żąda zapłaty. Dodatkowo wzywa dłużnika do wzięcia udziału w sprawie i możliwie jak najszybszego jej rozwiązania.
Brak udziału dłużnika w sprawie obliguje poręczyciela do spłaty długu i poinformowania o tym dłużnika. Jest to ważne, gdy dłużnik zdecyduje się na uregulowanie powstałego długu i de facto zostanie on spłacony przez obydwie strony, poręczyciel nie może żądać zwrotu tego, co zapłacił. Wyjątek stanowi udowodnione działanie dłużnika w złej wierze.
Wygaśnięcie odpowiedzialności
Odpowiedzialność dłużnika wobec wierzyciela może wygasnąć z chwilą jego śmierci. Niemniej jednak poręczyciel w takiej sytuacji, jeżeli zapisy umowy nie stanowią inaczej, odpowiada za jego długi kolektywnie z jego spadkobiercami. Oznacza to, że wierzyciel nadal ma prawo dochodzenia roszczeń przeciwko poręczycielowi, a co za tym idzie - odzyskania należności.
Poręczenie wygasa wyłącznie z chwilą uregulowania zobowiązania oraz w przypadku potrącenia wierzytelności lub zwolnienia z długu.
