Częstą i niestety z punktu widzenia windykacji należności niepożądana praktyką jest brak posługiwania się PESELem w relacjach z kontrahentami. Powoduje to dodatkowe trudności na etapie odzyskiwania należności. Jakie znaczenie ma numer PESEL przy sądowej windykacji należności?
Kiedy numer PESEL jest konieczny w postępowaniu cywilnym?
Od 7 lipca 2013 roku obowiązują w procedurze cywilnej zmiany, które wprowadziły do postępowania cywilnego numer PESEL. Celem zmian było ograniczenie występowania pomyłek w sądach cywilnych oraz w trakcie czynności egzekucyjnych komorników wynikających z nieprawidłowego oznaczeniem danych osobowych podsądnych. Zmiany dokonały się w trzech ważnych elementach procedury. Przede wszystkim znowelizowany art. 126 § 2 k.p.c. Wskazuje, że pierwsze pismo powoda w sprawie powinno wskazywać jego numer z Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP).
Zmiana dotyczy także Elektronicznego Postępowania Upominawczego. Zgodnie z art. 50532 § 2 k.p.c., powód składając e - pozew powinien wskazać w nim nie tylko swój numer PESEL (NIP/nr KRS), ale także i odpowiedni numer pozwanego.
Czy sąd sprawdzi podany numer PESEL lub jego brak?
Numer PESEL pozwanego obowiązkowo powinien być ustalony przez sąd z urzędu, jeżeli jest on osobą fizyczną, ewentualnie numeru z KRS lub innego właściwego rejestru, ewidencji albo numeru NIP (nowy art. 2081 k.p.c.). Wykonując ten obowiązek, sąd kieruje stosowane zapytanie do bazy PESEL lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W przypadku wystąpienia trudności z jego ustaleniem, z uwagi na zamieszkiwanie w danej miejscowości lub przy danej ulicy kilku osób o tym samym imieniu i nazwisku, sąd jest uprawniony do wezwania powoda, aby ten przedstawił dodatkowe informacje o pozwanym pozwalające na określenie odpowiedniego numeru PESEL. Jeśli powód nie dostarczy uzupełniających danych pozwanego, sąd, nie będąc w stanie nadać sprawie dalszego biegu, jest uprawniony do zawieszenia postępowania (art. nowe brzmienie art. 177 § 1 pkt. 6).
Numer PESEL - kara za podanie złego numeru
Nieprawidłowe oznaczenie powyższych danych lub danych wynikających z art. 126 § 2 pkt. 1 k.p.c. jest wzmocnione sankcją w postaci kary grzywny nakładanej na powoda, jeżeli wskazanie błędnych danych wynikało ze złej wiary, lub niedochowania należytej staranności.
Dla uczestników obrotu gospodarczego wynika z tego ważny wniosek – we wszystkich umowach, czy relacjach gospodarczych powinien dążyć do poznania numeru PESEL swojego kontrahenta, co znacznie ułatwi mu ewentualne postępowanie sądowe.
Co ze sprawami sprzed nowelizacji? Czy również potrzebny jest numer PESEL?
Problem ten stał się powodem rozważań Sądu Najwyższego, który w orzeczeniu z dnia 30 maja 2014 r. (III CZP 22/14) podejmują uchwałę o poniższej treści:
| "Nadając klauzulę wykonalności orzeczeniom sądów lub referendarzy sądowych wydanym w postępowaniach wszczętych przed dniem 7 lipca 2013 r. oraz ugodom sądowym zawartym w postępowaniach wszczętych przed tym dniem, w treści klauzuli wykonalności nie wskazuje się informacji objętych treścią § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz.U. z 2012 r., poz. 443 ze zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 859)." |
Składając więc wniosek o nadanie klauzuli w starej sprawie, zakończonej przed 2013 r. nie można od powoda wymagać podawania numeru PESEL dłużnika. Podobnie jest w sprawach rozpoczętych przed 7 lipca 2013 roku, a nie zakończonych.
