Podatek od nieruchomości dotyczy wszystkich właścicieli nieruchomości, co oznacza, że podmiotem zobligowanym do zapłaty podatku może być również przedsiębiorca. Zakres przedmiotowy podatku od nieruchomości jest bardzo obszerny i w związku z tym zastanowimy się, czy dotyczy on ogrodzenia na firmowym terenie oraz jaka jest stawka podatku od nieruchomości dla ogrodzenia.
Ogrodzenie jako przedmiot podatku od nieruchomości
Na początku wskażmy, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie zaś z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy budowla to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Na mocy art. 3 pkt 9 ustawy – Prawo budowlane, mówiąc o urządzeniach budowlanych, należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.
W świetle powyższego ogrodzenie stanowi urządzenie budowlane, a te na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych są kwalifikowane jako budowle. To oznacza, że ogrodzenie stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości.
Takie stanowisko potwierdzają organy podatkowe, czego przykładem może być treść interpretacji UM w Mysłowicach z 16 marca 2011 roku (WpiOL.3120.205/2011), gdzie organ wprost wskazał, że ogrodzenie z elementami murowanymi i metalowymi na fundamencie betonowym jako budowla podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – pod warunkiem że jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Stanowi o tym art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który wśród przedmiotów opodatkowania wymienia budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Także i sądy administracyjne jednolicie wskazują, że ogrodzenie stanowi budowlę. Na przykład wyrok NSA z 23 lutego 2018 roku (sygn. akt II OSK 1879/17) czy też wyrok WSA w Gliwicach z 13 marca 2019 roku (I SA/Gl 1214/18).
Podstawa opodatkowania i stawka podatku od nieruchomości dla ogrodzenia
Wysokość stawek podatku od nieruchomości od budowli określa rada gminy w drodze uchwały, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie 2% ich wartości.
Z kolei zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej podstawę opodatkowania stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.
W konsekwencji reguła ogólna wskazuje, że podstawą opodatkowania budowli jest ich wartość początkowa w rozumieniu przepisów ustawy PIT lub CIT określana dla środków trwałych.
To jednak rodzi pewne wątpliwości, ponieważ zgodnie z objaśnieniami do rozporządzenia w sprawie KŚT w skład budynku jako pojedynczego obiektu inwentarzowego wlicza się także obiekty pomocnicze obsługujące dany budynek, przykładowo chodniki, dojazdy, podwórka, place, ogrodzenia, studnie. Obiekty pomocnicze obsługujące więcej niż jeden budynek należy zaliczać do właściwych rodzajów zgodnie z ich przeznaczeniem.
W rezultacie ogrodzenie nie stanowi osobnego środka trwałego i na gruncie podatków dochodowych nie ustala się wartości początkowej ogrodzenia.
Jak słusznie zauważył NSA w wyroku z 27 stycznia 2023 roku (III FSK 1879/21), na gruncie podatku od nieruchomości nie ma znaczenia sposób identyfikacji i ewidencjonowania środka trwałego dla potrzeb podatków dochodowych.
W konsekwencji przedsiębiorca nie może bronić się twierdzeniem, że ogrodzenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, ponieważ ogrodzenie nie jest osobnym środkiem trwałym w rozumieniu ustawy PIT czy CIT.
Ewidencja środków trwałych sama w sobie nie decyduje o podstawie opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie są bowiem środki trwałe, ale budowle lub ich części w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ustawa podatkowa zawiera odesłanie do przepisów o podatkach dochodowych dotyczących środków trwałych jedynie w zakresie ustalenia wartości początkowej. Kwestią prawnie doniosłą jest ustalenie faktu amortyzacji lub braku amortyzacji.
W takim przypadku należy zastosować art. 4 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wskazujący, że jeżeli od budowli lub ich części, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli podatnik nie określił wartości budowli lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy powoła biegłego, który ustali tę wartość. W przypadku, gdy podatnik nie określił wartości budowli lub wartość ustalona przez biegłego jest wyższa co najmniej o 33% od wartości określonej przez podatnika, koszty ustalenia wartości przez biegłego ponosi podatnik.
Organ podatkowy powołuje biegłego spośród rzeczoznawców majątkowych, o których mowa w ustawie o gospodarce nieruchomościami.
W rezultacie, jeżeli nie ma tożsamości pomiędzy budowlą lub jej częścią będącą przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości a środkiem trwałym, od którego dokonywane są odpisy amortyzacyjne, podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa budowli.
Przykład 1.
Przedsiębiorca prowadzący firmę transportową posiada ogrodzony plac manewrowy z garażem. Nieruchomość stanowi środek trwały z ustaloną wartością początkową. Ogrodzenie to obiekty pomocniczy i nie podlega ujęciu w ewidencji środków trwałych. Czy ogrodzenie na firmowym placu manewrowym podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości?
Na gruncie podatku od nieruchomości ogrodzenie jest budowlą i podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Przedsiębiorca jest zobligowany ustalić jego wartość rynkową i będzie to stanowić podstawę obliczenia podatku od nieruchomości.
Przedsiębiorcy powinni zatem zwrócić uwagę i zapamiętać, że ewidencja firmowych środków trwałych nie jest wiążąca, jeżeli chodzi o podatek od nieruchomości. Może bowiem wystąpić taka sytuacja, gdy dany obiekt nie jest środkiem trwałym, lecz mimo to podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Przykładem jest właśnie omawiane przez nas ogrodzenie.
Polecamy:
