Klauzule niedozwolone, inaczej abuzywne, to znajdujące się w umowach zawieranych z konsumentami postanowienia, które ograniczają ich prawa.
Czym są klauzule niedozwolone w regulaminie sklepu internetowego?
Klauzule niedozwolone charakteryzują się szczególnie tym, że:
- ustalają prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,
- naruszają interesy konsumenta,
- są nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem,
- jednoznacznie określają główne świadczenia stron umowy.
W tym obrębie szczególną ostrożnością musi wykazać się przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy. By dokonać zakupu w takim sklepie, konsument musi bowiem zaakceptować regulamin sklepu internetowego, który także jest umową. Zawarcie takiej umowy między konsumentem i przedsiębiorcą następuje przez akceptację regulaminu przez konsumenta. Wynika to z adhezyjnego charakteru regulaminu - jest to rodzaj umowy, do której konsument jedynie przystępuje i co do zasady nie ma wpływu na jej treść i ustalone warunki. Zatem konsument staje przed wyborem - zaakceptować postanowienia regulaminu czy odrzucić go w całości?
Rola klauzul niedozwolonych w kontekście regulaminów sklepów internetowych jest więc szczególna ze względu na ochronę praw konsumentów. Każde bowiem postanowienie zawarte w regulaminie sklepu internetowego, spełniające przesłanki uznania go za klauzulę niedozwoloną nie ma mocy prawnej i nie wiąże stron umowy, a właściciel sklepu może zostać pozwany przez pokrzywdzonego konsumenta. Wówczas dany zapis regulaminu na mocy wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, uznany za klauzulę niedozwoloną, trafia do rejestru klauzul niedozwolonych.
| Uwaga! |
Klauzule niedozwolone w regulaminie sklepu internetowego - jakie konsekwencje dla przedsiębiorcy?
Ryzyko związane z posiadaniem klauzul niedozwolonych w regulaminie sklepu internetowego ma zarówno charakter finansowy, jak i niefinansowy. Charakter finansowy przejawia się w możliwości złożenia pozwu o uznanie danego zapisu regulaminu sklepu internetowego za klauzule niedozwolone. Co ważne, pozew taki może zostać wniesiony nie tylko przez niezadowolonego konsumenta, lecz także przez konkurencję czy stowarzyszenie mające na celu ochronę praw konsumenta. Jeżeli Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyda orzeczenie uznające zapis regulaminu za klauzulę niedozwoloną, na przedsiębiorcę zostanie nałożona kara finansowa o wysokości od 1000 do 1500 zł za jedno postanowienie. Nie ma ograniczenia w liczbie kwestionowanych postanowień regulaminu w ramach jednego pozwu. Praktyką jest wytaczanie powództw względem kilku postanowień jednego regulaminu, co generuje w konsekwencji powstanie wysokich strat po stronie przedsiębiorcy.
Dalsze i znacznie dotkliwsze finansowe konsekwencje posiadania w regulaminie sklepu internetowego klauzul niedozwolonych mogą wystąpić, gdy przeciwko przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie w sprawie o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, zainicjowane przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Kara finansowa w tym przypadku może sięgać do wysokości 10% przychodów za poprzedni rok rozliczeniowy. Przy obliczaniu wysokości zobowiązania bierze się pod uwagę całość przychodu przedsiębiorcy, nawet jeśli przychód ze sprzedaży internetowej stanowi tylko niewielki procent całego przychodu.
Należy zaznaczyć, że klauzule zawarte w rejestrze klauzul niedozwolonych, prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK), są jawne i ogólnodostępne, tak samo jak decyzje Prezesa UOKiK. Stąd oczywistym ryzykiem niefinansowym, na które świadomie lub nieświadomie decyduje się przedsiębiorca, nie kontrolując regulaminu sklepu internetowego pod kątem posiadania klauzul niedozwolonych, jest utrata wiarygodności sprzedawcy i spadek prestiżu marki w oczach klientów.
Klauzule niedozwolone w regulaminie sklepu internetowego - jak ich uniknąć
Wskazanie jednej i całkowicie skutecznej metody uniknięcia zawarcia w regulaminie klauzuli niedozwolonej jest w zasadzie niemożliwe. Należy wskazać, że SOKiK dysponuje luzem decyzyjnym przy decydowaniu o zakwalifikowaniu danego postanowienia jako niedozwolone.
Można jednak wskazać na cechy, którymi najczęściej charakteryzują się klauzule niedozwolone. Ich znajomość pozwoli na formułowanie zgodnych z prawem zapisów regulaminu, a przynajmniej ograniczy ryzyko ich zawarcia w regulaminie.
| Ważne! Najczęściej pojawiające się klauzule niedozwolone to te, które powodują:
|
Aby regulamin sklepu internetowego był wolny od klauzul niedozwolonych, sprzedawca powinien bieżąco monitorować rejestr klauzul niedozwolonych na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz badać regulamin pod tym kątem.
Polecamy:
