0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Korekta VAT po likwidacji działalności - poznaj system korekt!

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Likwidacja działalności gospodarczej wiąże się z licznymi obowiązkami w świetle ustawy VAT. Jak się okazuje, nie jest to tylko konieczność sporządzenia remanentu likwidacyjnego, lecz także obowiązek dokonania korekty podatku VAT od nabytych uprzednio składników majątku, wobec których nie upłynął okres korekty. Sprawdźmy, w jaki sposób korekta VAT powinna zostać obliczona!

Odliczenie podatku naliczonego i system korekty

W zakresie, w jakim nabyte towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi czynnemu VAT przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu. Tak wynika z art. 86 ust. 1 ustawy VAT.

Podkreślenia wymaga, że powyższa regulacja nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczające jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Wyraża się ona tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Powyższa zasada ma ścisły związek z istniejącym w ustawie VAT systemem korekt podatku odliczonego. W sytuacji, gdy już po złożeniu rozliczenia zmieniły się okoliczności mające wpływ na odliczenie całości lub części podatku naliczonego, powstaje konieczność dokonania jego korekty.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy. Tutaj przede wszystkim trzeba wskazać na brzmienie art. 91 ust. 7 ustawy VAT, który to statuuje, że korekta VAT odliczonego stosowana jest odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. 

Przykładowo w przypadku gruntów oraz budynków okres wspomnianej korekty wynosi 10 lat, licząc od momentu oddania składnika majątkowego do użytkowania. 

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów z przeznaczeniem do przyszłego wykorzystywania ich do wykonywania czynności opodatkowanych, wówczas co do zasady prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje na bieżąco.

Jednakże w przypadku zmiany przeznaczenia towarów lub usług na cele związane z czynnościami zwolnionymi od podatku, podatnik ma obowiązek zweryfikować uprzednio odliczony podatek naliczony na podstawie postanowienia art. 91 ustawy.

Podatnik VAT zachowuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego, jeżeli dany składnik majątku jest przez cały okres korekty wykorzystywany do czynności opodatkowanych. Natomiast w sytuacji zmiany przeznaczenia konieczne będzie dokonanie korekty uprzednio odliczonego podatku VAT – proporcjonalnie do długości pozostałego okresu.

Likwidacja działalności gospodarczej a korekta VAT

W związku z likwidacją działalności gospodarczej na podatniku podatku VAT ciążą określone obowiązki.

Po pierwsze w ciągu 7 dni od dnia zakończenia działalności należy złożyć do właściwego naczelnika US zgłoszenie VAT-Z.

Dodatkowo, jak stanowi art. 14 ust. 5 ustawy VAT podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania. Pod pojęciem towarów należy rozumieć wszelkie przedmioty materialne, a więc zarówno ruchomości, jak i nieruchomości.

Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień likwidacji.

Jeżeli po likwidacji działalności gospodarczej dany składnik majątku nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych oraz likwidacja ma miejsce w okresie korekty, to podatnik jest zobowiązany do skorygowania in minus kwoty podatku odliczonego przy nabyciu środka trwałego. Korekty dokonuje się w ostatniej deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym ma miejsce likwidacja.

Likwidacja działalności gospodarczej nie zwalnia podatnika z obowiązku dokonania korekty podatku odliczonego, jeżeli nie upłynął jeszcze okres korekty określony w przepisach.

Składniki majątku, w stosunku do których upłynął okres korekty, również podlegają wykazaniu w remanencie likwidacyjnym

Okazuje się jednak, że w remanencie likwidacyjnym należy wykazać również te składniki majątku przedsiębiorcy, wobec których okres korekty już upłynął.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, a także w przypadku zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. 

Przepisy art. 14 ust. 1 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 14 ust. 3 ustawy o VAT). 

Przepis art. 14 ustawy o VAT nie odwołuje się do przepisów dotyczących terminu dokonywania korekty VAT, co oznacza, że stosowanie tej regulacji nie jest ograniczone czasowo. Zatem niezależnie od okresu, który upłynął od nabycia, podatnik jest zobowiązany do uiszczenia VAT z tytułu zatrzymania takich towarów, jeżeli w stosunku do tych towarów przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT. 

Dla wykazania w remanencie likwidacyjnym bez znaczenia zatem pozostaje długość okresu, przez który były wykorzystane towary stanowiące środki trwałe oraz wyposażenie i tym samym upływ okresu korekty, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT.

Zauważyć należy, że opodatkowanie towarów, które po nabyciu nie zostały odsprzedane, uzasadnione jest konstrukcją podatku od towarów i usług jako podatku konsumpcyjnego, jak również jest przejawem zasady neutralności tego podatku. Jeśli bowiem podatnik odliczył podatek od nabycia towarów, które później zostały przeznaczone w istocie na konsumpcję, to wówczas powinien zostać obciążony podatkiem należnym, aby zapewnić faktyczne, jednokrotne opodatkowanie konsumpcji. W takim bowiem przypadku następuje zrównanie pozycji byłego podatnika, który nabytych towarów nie wykorzystał w opodatkowanej działalności gospodarczej, z pozycją ostatecznego konsumenta, który musi ponieść ciężar podatku zawartego w cenie nabycia towarów.

Powyższa sprawa znalazła się nawet w TSUE, który jednak 16 czerwca 2016 roku wydał wyrok w sprawie C-229/15 i stwierdził, że powyższy sposób rozumowania jest prawidłowy.

W sporządzonym na dzień likwidacji spisie z natury winny być ujęte wszystkie towary (w tym środki trwałe i wyposażenie), które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, i w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Bez znaczenia natomiast pozostaje okoliczność, czy w odniesieniu do tych towarów upłynął okres korekty, o którym mowa w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.
Podstawowym wnioskiem płynącym z dokonanej analizy jest stwierdzenie, że likwidacja działalności gospodarczej w żaden sposób nie wstrzymuje konieczności dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku VAT. 

Taka korekta nie będzie wymagana jedynie w przypadku gdy upłynie ustawowy okres korekty, co jednak nie zwalnia podatnika z umieszczenia takiego składnika majątku w remanencie likwidacyjnym VAT.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów