Temat awansów i podwyżek przeważnie rozpatruje się z perspektywy pracownika, który jest niezadowolony, że jego przełożony nie chce zgodzić się na objęcie nowego stanowiska pracy czy zwiększenie autonomii w wykonywanych obowiązkach. Osoby zatrudnione w dużych organizacjach czy także w niewielkich przedsiębiorstwach często stykają się ze szklanym sufitem, którego nie sposób jest przeskoczyć. Na rynek pracy wkroczyło już pokolenie Y, które nie przypadło do gustu pracodawcom. Młodzi ludzie pragną zachować równowagę pomiędzy życiem osobistym a zawodowym i nie przejawiają chęci do pracy w godzinach nadliczbowych. Zdarzają się także sytuacje, w których ma miejsce odmowa awansu. Co w takiej sytuacji może zrobić pracodawca?
Odmowa awansu i jej negatywne skutki
Pracownicy, zamierzający odmówić przyjęcia awansu, liczą się z negatywnymi konsekwencjami, z którymi będą się musieli zmierzyć. Pracodawca zgodnie z artykułem 42 § 1-3 Kodeksu pracy ma możliwość zastosowania wypowiedzenia zmieniającego, wprowadzającego zmiany w warunkach dotychczasowej umowy o pracę. Brak zgody ze strony osoby zatrudnionej może wiązać się z jej zwolnieniem. Pracownikowi przysługuje także odwołanie do sądu pracy w uzasadnionych przypadkach.
Odmowa awansu ze strony pracownika - przyczyny
Dlaczego pracownicy decydują się na odmowę awansu? Konsekwencje takiego działania (zwolnienie z pracy) mogą być dotkliwe, szczególnie jeśli dana osoba posiada kwalifikacje powszechnie dostępne na rynku pracy. Ponowne przejście przez cały proces rekrutacji może stanowić duże obciążenie psychiczne, a pozostawanie bez stałego źródła dochodów jest stresujące. Mimo to osoby zatrudnione nierzadko uważają, że rozstanie się z danym pracodawcą będzie dla nich korzystniejsze niż awansowanie na nowe stanowisko.
Pracownicy odmawiają przyjęcia awansu, ponieważ:
- wiedzą, że nie posiadają odpowiednich kwalifikacji, aby poradzić sobie z nowymi obowiązkami,
- objęcie nowego stanowiska wiązałoby się z koniecznością podniesienia umiejętności,
- awans dotyczy wyłącznie objęcia dodatkowych obowiązków przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy, w tym wynagrodzenia,
- obecna sytuacja rodzinna nie pozwala im na zajęcie stanowiska, które związane będzie z większą liczbą obowiązków, np. koniecznością pracy w godzinach nadliczbowych,
- są zadowoleni z obecnie zajmowanego stanowiska i nie chcą zmian,
- obawiają się, że nie poradzą sobie w zarządzaniu zespołem pracowniczym i będą musieli stać się „szefem” dla swoich kolegów.
Odmowa awansu przez pracownika – jak ma postąpić pracodawca?
Nie powinno się zwalniać pracownika tylko dlatego, że odmówił przyjęcia awansu. Zatrudniona osoba może doskonale wywiązywać się z dotychczasowych obowiązków, co nie znaczy, że sprawdzi się na nowym stanowisku. Pracodawcom wydaje się, że skoro ktoś jest dobrym handlowcem, to z pewnością poradzi sobie jako dyrektor działu handlowego. Wielokrotnie taki sposób myślenia doprowadza do pogorszenia wyników firmy, gdyż przedstawiciel handlowy niekoniecznie odnajdzie się w roli kierownika.
Pracodawca, spotykając się z odmową awansu, powinien porozmawiać z pracownikiem o powodach podjęcia takiej decyzji. Może okazać się, że osoba zatrudniona po prostu boi się, że nie poradzi sobie na nowym stanowisku i nie jest pewna swoich umiejętności. Pracodawca może rozwiać te obawy.
Z drugiej strony pracodawca powinien postarać się zrozumieć potrzeby swojego pracownika. Jeśli pan Kowalski całe życie chce być księgowym, to nie warto na siłę mianować go szefem działu księgowego. Osoba sprawdzająca się na danym stanowisku może nie oczekiwać podwyżki czy awansu tylko dlatego, że do tej pory poprawnie wykonywała swoje obowiązki. Taka praca może być spełnieniem jej marzeń.
