Począwszy od 1 stycznia 2025 roku, osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mogą w zakresie ustalania momentu powstania przychodu podatkowego zastosować metodę kasową. W tym celu konieczne jest oświadczenie o wyborze metody kasowej PIT. Poniżej przedstawiamy wzór takiego oświadczenia wraz z omówieniem.
Metoda kasowa PIT – informacje ogólne
Podstawowym założeniem metody kasowej jest to, że za datę powstania przychodu uważa się w takim przypadku dzień uregulowania należności (nie późniejszy niż dzień upływu 2 lat, licząc od dnia wystawienia faktury albo likwidacji działalności gospodarczej). Stanowi to zatem odejście od memoriałowej metody ustalania przychodu – czyli od zasady, w której myśl przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
W przypadku wyboru metody kasowej rozliczania przychodów podatnik jest obowiązany stosować tę metodę przez cały rok podatkowy (art. 14c ust. 7 ustawy o PIT).
Jak wynika z treści art. 14c ust. 1 ustawy o PIT podatnik, w tym podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, osiągający przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, stosuje metodę kasową rozliczania przychodów, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
- przychody z prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej w roku bezpośrednio poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 1 000 000 zł, przy czym w przypadku przedsiębiorstwa w spadku w przychodach uwzględnia się również przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przez zmarłego przedsiębiorcę;
- w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie prowadzi ksiąg rachunkowych;
- złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze metody kasowej rozliczania przychodów w terminie do 20 lutego roku podatkowego, a w przypadku podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej, a jeżeli rozpoczęcie działalności gospodarczej nastąpiło w grudniu roku podatkowego – w terminie do końca roku podatkowego.
Dokonany wybór metody kasowej rozliczania przychodów dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 lutego roku podatkowego zawiadomi na piśmie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z metody kasowej rozliczania przychodów (art. 14c ust. 11 ww. ustawy).
Dodajmy też, że możliwość opodatkowania wyboru metody kasowej mają też ci przedsiębiorcy, którzy jako formę wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Otóż zgodnie z art. 6 ust. 1g ustawy o zryczałtowanym podatku w przypadku opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podatnik może wybrać metodę kasową rozliczania przychodów zgodnie z art. 14c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym. W przypadku wyboru metody kasowej rozliczania przychodów przepisy art. 14c ustawy o podatku dochodowym stosuje się odpowiednio.
Oświadczenie o wyborze metody kasowej PIT - omówienie wzoru oświadczenia
- Miejscowość i data
- Określenie miejscowości sporządzenia oświadczenia ma charakter jedynie porządkowy. Natomiast istotnego znaczenia nabiera określenie daty. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 14c ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT oświadczenie o wyborze metody kasowej rozliczania przychodów należy złożyć w terminie do 20 lutego roku podatkowego, a w przypadku podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej, a jeżeli rozpoczęcie działalności gospodarczej nastąpiło w grudniu roku podatkowego – w terminie do końca roku podatkowego. Istotne jest zatem, aby organ podatkowy otrzymał oświadczenie we wskazanym terminie. Przypomnijmy, że termin ten ma charakter terminu materialnego, a zatem jego przekroczenie oznacza bezskuteczność dokonanego wyboru. Ponadto termin ten nie może zostać przywrócony, choć warto dodać, że może być odroczony na podstawie art. 48 Ordynacji podatkowej.
- Dane podatnika
- Z uwagi na fakt, że oświadczenie może złożyć wyłącznie podmiot prowadzący działalność gospodarczą, obowiązkowym identyfikatorem jest NIP. Pomimo że metoda kasowa może zostać wybrana wyłącznie przez osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, nie należy posługiwać się numerem PESEL.
- Oznaczenie organu podatkowego
- Adresatem oświadczenia jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na opodatkowanie podatkiem dochodowym, czyli organ podatkowy określony na podstawie miejsca zamieszkania podatnika. Zauważmy, że przepis ustawy o PIT przewiduje możliwość złożenia oświadczenia o wyborze metody kasowej wyłącznie poprzez przesłanie w formie pisemnej do naczelnika urzędu skarbowego. Takiego oświadczenia przedsiębiorca nie złoży poprzez CEIDG ani ustnie do protokołu.
- Podstawa prawna
- Jeżeli osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, to oświadczenie jest składane na podstawie art. 14c ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. W sytuacji, gdy podatnik opodatkowany jest ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podstawą złożenia oświadczenia będzie art. 6 ust. 1g ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
- Treść oświadczenia
- Podatnik powinien wyraźnie wskazać, że jego wolą jest wybór metody kasowej jako metody ustalania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
- Podpis podatnika
- Z treści art. 14c ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT wynika, że oświadczenie podatnika powinno zostać złożone na piśmie. Jak natomiast możemy przeczytać w art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Oznacza to, że dla wywołania skutku prawnego oświadczenie musi zostać podpisane.
