Prowadzenie bloga to w dzisiejszych czasach bardzo popularny sposób na zarabianie pieniędzy. Powyższe może wynikać z faktu, że prowadząc bloga, piszemy o swoich pasjach i zainteresowaniach. Pisanie bloga to zarabianie na tym, na czym się znamy i co nas interesuje.
Pisanie bloga a działalność gospodarcza
Często blogerzy prowadząc bloga, wykonują działalność gospodarczą. Prowadzenie bloga jest bowiem ukierunkowane na zysk.
Przykład 1.
Pani Ania interesuje się modą. W 2017 r. postanowiła założyć bloga modowego. Na początku jej blog był po prostu formą pisania o swojej pasji i nie przynosił dochodów. Popularność bloga spowodowała jednak, że reklamodawcy postanowili nawiązać współpracę z panią Anią. Pani Ania uzyskiwała coraz większe dochody z pisania swojego bloga. W 2019 r. prowadzenie bloga przynosiło tak duże dochody, że pani Ania zajęła się tylko jego prowadzeniem. Pani Ania zastanawia się, czy prowadzenie bloga w takiej sytuacji stanowi działalność gospodarczą.
Definicję działalności gospodarczej znajdziemy w Ustawie Prawo przedsiębiorców. Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły (patrz art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców). W orzecznictwie przyjmuje się, że dla uznania określonej przedmiotowo działalności za działalność gospodarczą konieczne jest łączne zaistnienie trzech jej cech funkcjonalnych:
- zarobkowości,
- zorganizowania formalnego,
- ciągłości.
W sytuacji braku którejkolwiek z powyższych cech dana działalność nie może być zakwalifikowana do kategorii działalności gospodarczej.
W przypadku prowadzenia bloga przez panią Anię mamy styczność z działalnością gospodarczą. W tym wypadku prowadzenie bloga przynosi zysk. Prowadzenie bloga ma charakter zorganizowany. Należy tutaj podkreślić, że
„działalność gospodarcza jest faktem, kategorią o charakterze obiektywnym, nie konstytuuje jej zatem wpis bądź jego brak do odpowiedniego rejestru” (vide wyrok WSA w Gdańsku z 16.12.2010 r., sygn. akt III SA/Gd 556/10). Ponadto, w analizowanym przypadku prowadzenie bloga ma charakter ciągły.
Prawo do odliczenia podatku VAT
Na wstępie należy przypomnieć, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi (patrz art. 86 ust.1 ustawy o VAT). Czyli dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością, przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.
Związek bezpośredni zakupów z działalnością gospodarczą występuje wtedy, gdy nabywane towary lub usługi służą np. dalszej odsprzedaży, lub też są niezbędne do wytworzenia towarów, lub wykonania usług będących przedmiotem sprzedaży. Bezpośrednio więc wiążą się one z czynnościami opodatkowanymi, wykonywanymi przez podatnika. Związek pośredni występuje wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, czyli mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami.
Tym samym, aby określone zakupy miały chociaż pośredni związek z działalnością, musi istnieć związek przyczynowo skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do obrotu osiąganego przez podatnika, np. poprzez odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.
Prowadzenie bloga a opodatkowanie podatkiem VAT
Prowadząc bloga, osiągamy przychody przede wszystkim z reklam, jakie zamieszczają na naszym blogu reklamodawcy.
Przykład 2.
Podatnik prowadzi bloga kosmetycznego. Na swoim blogu opisuje, jakie kosmetyki są skuteczne dla jakiej cery. Bloger często zamieszcza reklamy kosmetyków, a także publikuje artykuły sponsorowane. Duża popularność bloga powoduje, że podatnik uzyskuje znaczne obroty, które przekraczają kwotę 200 000 zł. Czy w takim przypadku podatnik winien zostać podatnikiem podatku VAT?
Należy wskazać, że podatnik może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie i według zasad określonych przepisami art. 113 ust. 1-12 ustawy o VAT pod warunkiem, że nie wykonuje czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Podatnik utraci zwolnienie podmiotowe w przypadku wykonania jakichkolwiek innych czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy lub jeżeli wartość sprzedaży przekroczy kwotę wskazaną w 200 000 zł (patrz art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Tym samym, ponieważ wartość sprzedaży przekroczyła kwotę 200 000 zł, podatnik winien zarejestrować się jako podatnik VAT czynny.
Należy podkreślić, że usługi reklamowe nie są wymienione w art. 113 ust. 13, więc jeśli podatnik nie przekroczyłby kwoty 200 000 zł, mógłby korzystać ze zwolnienia z VAT.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów związanych z blogiem
Prowadząc bloga, musimy często dokonywać zakupu towarów, które testujemy. Bloger musi zazwyczaj sam dokonać przetestowania towaru, aby jego blog był wiarygodny.
Przykład 3.
Podatnik dokonał rejestracji jako podatnik VAT czynny. Działalność podatnika polega na prowadzeniu bloga o modzie. Bloger sprzedaje miejsca reklamowe na swoim blogu, umieszcza artykuły sponsorowane oraz opisuje otrzymaną odzież. Jednak w wielu przypadkach bloger musi sam dokonywać zakupu odzieży w celu dokonania ich opisu, a także stworzenia własnych stylizacji odzieżowych. Zakupiona odzież może służyć później blogerowi do celów prywatnych. Powyższe zakupy są dokonywane zdaniem podatnika w związku ze sprzedażą opodatkowaną. Bloger uważa, że gdyby sam nie dokonywał zakupów, nie mógłby osiągać sprzedaży. Blog bowiem nie byłby wiarygodny, gdyby nie testowanie różnych produktów.
Z przepisów ustawy o VAT wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością. W tym przypadku możemy jedynie mówić o związku pośrednim.
W tym przypadku jednak trudno uznać, że taki związek rzeczywiście istnieje. Należy zauważyć, że jest grupa wydatków (wydatki osobiste), które ponoszą osoby fizyczne, niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy nie. Zakupy towarów w postaci odzieży czy butów są na ogół wydatkami związanymi z faktem funkcjonowania osoby w życiu społecznym. Każdy dokonuje zakupu tego typu towarów, bez względu na to, jaki rodzaj działalności wykonuje. Tym samym zakupy tych towarów stanowią zaspokojenie zwykłych, normalnych potrzeb danej osoby. Ponadto podatnik wskazał, że nie planuje ich dalszej odsprzedaży, zatem należy uznać, że będzie je wykorzystywał do celów osobistych. Zakupy mają więc charakter prywatny. Sam fakt nabywania ich celem wykorzystania do tworzenia własnych stylizacji ubraniowych, a następnie udostępnienie na blogu wpisów obejmujących fotografie stworzonych stylizacji nie jest przesłanką wystarczającą, aby nabycia te powiązać z konkretnymi transakcjami rodzącymi obowiązek podatkowy w podatku VAT, nawet jeśli skutkować to będzie wzrostem rozpoznawalności bloga. Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna interpretacja Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 08.04.2016 r. numer ITPP2/4512-85 /16/AK.
Na zakończenie należy podkreślić, że w przypadku nabywania towarów i usług, które w sposób oczywisty i bezpośredni wykorzystywane będą do czynności opodatkowanych, przykładowo związanych z udostępnianiem przez podatnika konkretnym podmiotom powierzchni reklamowej, będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących ich nabycie, o ile nie zajdą okoliczności wyłączające to prawo, wynikające z art. 88 ustawy o VAT. Przy tym wyraźnie należy zaznaczyć, że nabywane towary i usługi winny być stricte ukierunkowane na wykonywane przez podatnika transakcje sprzedaży, a nie wpisywać się w nurt szeroko rozumianej aktywności na blogu.
Podsumowując, dokonując zakupu towarów lub usług dotyczących prowadzonego bloga musimy zwrócić szczególną uwagę czy zakupy te nie są zakupami na zaspokojenie prywatnych potrzeb blogera.
