Czym jest voucher?
Pojęcie voucherów nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku od towarów i usług. Konieczne jest zatem odwołanie się do jego definicji słownikowej. Voucher to dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sum pieniędzy lub korzystania z usług.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel. Z kolei świadczenie usług, to według art. 8 ust.1 każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Tak więc voucher nie jest rzeczą w rozumieniu ustawy o VAT, nie mieści się także w pojęciu usługa, gdyż jest on substytutem pieniądza i umożliwia jedynie dokonanie zapłaty za świadczenia zrealizowane w przyszłości, które będą polegały na wydaniu towarów/wykonaniu usługi w ramach działalności gospodarczej. Sam fakt przekazania vouchera uprawniającego posiadacza do skorzystania w przyszłości z jakiegoś świadczenia, nie może być traktowane jako wykonanie usługi.
Czy voucher stanowi przedpłatę?
W myśl art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę lub zaliczkę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania i w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Należy mieć również na uwadze, że przedpłata czy zaliczka musi być powiązana z konkretną transakcją, zatem w sytuacji, kiedy wpłata środków pieniężnych w związku z nabyciem vouchera nie będzie związana z nabyciem konkretnego towaru czy usługi, to zapłata uiszczana przez klienta nie będzie stanowić ani przedpłaty ani zaliczki. W tej sytuacji dokonana wpłata nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 19a ust 8 ustawy.
Przedsiębiorca nie będzie tym samym zobowiązany w momencie otrzymania należności za sprzedany voucher do jej opodatkowania, gdyż wpłata ta nie spełnia definicji przedpłaty. Przyszłe świadczenie bądź przyszła dostawa towarów nie będą w momencie zapłaty za voucher szczegółowo określone. Klienci nabywając voucher, wpłacają odpowiednią kwotę, jednak w chwili nabycia nie jest znany przedmiot sprzedaży, jego cena, ilość zamówionego towaru czy rodzaj usługi, którą zrealizuje osoba będąca posiadaczem vouchera. W przypadku vouchera określony jest tylko jego termin ważności oraz wartość.
Reasumując, wydanie vouchera i otrzymanie zapłaty za niego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Rozliczenie vouchera w podatku VAT
Zgodnie z ogólną zasadą obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, zatem dopiero w momencie realizacji vouchera przez klienta, który reguluje zapłatę, wręczając przedsiębiorcy voucher, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zatem wydanie towaru czy wykonanie usługi w zamian za voucher podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych według stawek VAT właściwych dla danego przedmiotu sprzedaży. Tak więc dopiero w momencie realizacji vouchera przedsiębiorca zobowiązany jest do wykazania sprzedaży wraz z odpowiadającą stawką VAT - w tym uwzględnić również należy ewentualną dopłatę w przypadku gdy wartość sprzedanego towaru przewyższa wartość realizowanego vouchera.
Rozliczenie vouchera a kasa fiskalna
Podmioty zobowiązane do rejestrowania na kasie fiskalnej sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, nie powinny ewidencjonować na niej wydania vochera i otrzymania zapłaty za niego. Dopiero w chwili realizacji vouchera tj. w momencie wydania towaru bądź wykonania usługi wystąpi obowiązek zaewidencjonowania transakcji za pomocą kasy fiskalnej, a w konsekwencji wydania paragonu fiskalnego nabywcy.
