Działalność społeczna pracodawcy finansowana jest z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jakie są zwolnienia z PIT ZFŚS w 2025 roku?
Tworzenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
Zgodnie z regulacjami wynikającymi z Ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przeznaczony jest on na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego.
Obowiązek tworzenia ZFŚS dotyczy pracodawców, którzy według stanu na 1 stycznia danego roku zatrudniają co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz pracodawców prowadzących działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników. Pracodawcy zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty tworzą ZFŚS na wniosek zakładowej organizacji związkowej.
Pracodawcy zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć ZFŚS.
Pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych tworzą fundusz bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników.
Co mieści się w ramach działalności socjalnej ZFŚS?
Działalność socjalna w ramach ZFŚS obejmuje usługi świadczone przez pracodawców na rzecz:
różnych form wypoczynku;
działalności kulturalno-oświatowej;
działalności sportowo-rekreacyjnej;
opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego;
udzielania pomocy materialnej rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
Regulamin ZFŚS
Utworzenie u pracodawcy ZFŚS wymaga opracowania jego regulaminu. Uchwalany jest w ten sposób, że pracodawca uzgadnia go z zakładową organizacją związkową. Jeśli organizacje związkowe albo reprezentatywne organizacje związkowe, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni od dnia przekazania im przez pracodawcę tego regulaminu, decyzje w sprawie jego ustalenia podejmuje pracodawca po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych. Gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Kto korzysta ze świadczeń ZFŚS?
Podmioty uprawnione do korzystania ze świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych określa regulamin. Pracodawca może przyznać te uprawnienia:
pracownikom i członkom ich rodziny,
rencistom,
byłym pracownikom i ich rodzinom,
innym osobom.
Kryteria przyznawania ulg i świadczeń zależą od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z ZFŚS oraz zasady przeznaczania środków na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie.
Opodatkowanie dochodów a zwolnienia w zakresie świadczeń z ZFŚS
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem tych, które z tego obowiązku zostały zwolnione. Przychody to każdy rodzaj przysporzenia majątkowego przybierający formę zarówno pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Źródłami przychodów są:
stosunek służbowy;
stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy;
członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
praca nakładcza;
emerytura lub renta.
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:
wynagrodzenia zasadnicze;
wynagrodzenia za godziny nadliczbowe;
różnego rodzaju dodatki;
nagrody;
ekwiwalenty za niewykorzystany urlop;
wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona;
świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika;
wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy. Czy świadczenia wypłacane z ZFŚS są opodatkowane, czy też zwolnione z podatku? Odpowiedź na to pytanie nie może być jednoznaczna. Wszystko zależy od tego, jakie jest to świadczenie. Przepisy ustawy o podatku dochodowym przewidują zwolnienia z podatku takich świadczeń, jednak mogą one być całkowite, tj. bez względu na wartość lub częściowe, które ma miejsce w sytuacji, gdy określony został limit kwoty wolnej od podatku dla danego rodzaju świadczeń.
świadczenia otrzymywane przez emerytów, rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 4500 zł;
zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych niezależnie od ich wysokości;
wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1000 zł, przy czym rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi;
świadczenia otrzymane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach;
dopłaty do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w plac.
Przykład 1.
Pani Edyta jest pracownikiem firmy ABC. W firmie tworzony jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Otrzymała ona zapomogę po śmierci męża w kwocie 5000 zł. Czy będzie opodatkowana?
W tym przypadku oraz w przypadku każdej innej zapomogi jest ona zwolniona z podatku.
Przykład 2.
Pan Emil jest emerytem. Jego były pracodawca wypłaca co roku dla byłych pracowników emerytów świadczenia pieniężne w kwocie po 500 zł. Czy środki te będą podlegały opodatkowaniu?
Kwota wypłacanych emerytom świadczeń przez pracodawcę pana Emila nie przekracza kwoty wolnej od podatku, zatem nie będą one opodatkowane.
Odpis na ZFŚS
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest tworzony z corocznego odpisu podstawowego. Wysokość odpisu podstawowego wynosi na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą.
Podobnie inna wysokość odpisu podstawowego będzie obowiązywała na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych. W tym przypadku wysokość odpisu podstawowego wynosi 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą.
W przedsiębiorstwach, które ze względu na liczbę pracowników mają obowiązek tworzenia ZFŚS, układ zbiorowy pracy może dowolnie kształtować wysokość odpisu na fundusz.
Podsumowanie - zwolnienia z PIT ZFŚS
Podsumowując, w dwóch przypadkach przepisy wskazują granicę kwoty wolnej od podatku w sytuacji otrzymania świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Dotyczy to rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez pracownika emeryta świadczeń pieniężnych sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem. W pozostałych przypadkach świadczenia z funduszu są zwolnione z podatku.
