Dość często spotykaną sytuacją jest zawieranie umowy ze zleceniodawcą jako freelancer, który to na rzecz swojego zleceniodawcy pośredniczy przy zawieraniu umów z klientami (na rzecz zleceniodawcy lub w jego imieniu) i uzyskuje za to wynagrodzenie. Opisany proces można potraktować jako uproszczoną definicję umowy agencyjnej, której mechanizmy zostaną opisane szczegółowo w niniejszym artykule.
Umowa agencyjna - zasady
Umowa agencyjna obejmuje pośredniczenie osoby będącej agentem w podpisywaniu umów z klientami lub zawierania ich w imieniu zleceniodawców. Zatem w pierwszym przypadku agent występuje jako pośrednik, a w drugim pełni rolę pełnomocnika. Może on również zawiązać porozumienie ze zleceniodawcą, na mocy którego będzie jego przedstawicielem (a nie tylko pośrednikiem). Dlatego umowa agencyjna jest równocześnie traktatem o świadczeniu usług, takich jak szukanie klienta czy spotkania i prowadzenie rokowań z potencjalnymi klientami. Obie te czynności mają być wykonywane przez agenta.
Zapłatę za działania agenta stanowi prowizja z każdej zawartej z klientem umowy. Prawo do uzyskania prowizji powstaje nie później niż w dniu, kiedy zleceniodawca lub klient wykonali świadczenie.
Ważne! Osoba pełniąca funkcję agenta może ubiegać się o zapłatę należnej jej prowizji, nie później niż ostatniego dnia miesiąca następującego po kwartale, w trakcie którego doszło do nabycia praw do prowizji. |
Wynagrodzeniem może być również pensja za pośredniczenie w zawiązywaniu umów z ramienia zleceniodawcy. Może mieć ona formę ryczałtową, w której wykazana jest podstawa do uzgodnienia zapłaty za pracę lub prowizyjną, czyli taką, w której wynagrodzenie ustalane jest procentowo, w zależności od wartości umów, które zostały zawarte przez agenta, miały swój finał dzięki jego udziałowi lub zostały podpisane z klientami znalezionymi przez agenta. Agent ma również możliwość otrzymania dodatkowej zapłaty za bycie odpowiedzialnym za wykonanie przez klienta danej czynności.
Prowizję za zawiązaną umowę z klientem agent może otrzymać także po zerwaniu lub wygaśnięciu umowy agencyjnej. Nastąpi to jednak tylko w przypadku, jeśli agent otrzymał zadanie od zleceniodawcy, w momencie, w którym umowa agencyjna była jeszcze aktualna. Prowizja obowiązuje pośrednika także w przypadku, gdy to przede wszystkim z jego inicjatywy podpisano umowę. Jednak, jeśli agent nie wywiąże się z jakiegoś zadania i nie będą miały na to wpływu żadne czynniki pochodzące od zleceniodawcy, nie otrzyma on prowizji, a jeśli już pieniądze zdążą do niego dotrzeć, zobowiązany będzie je zwrócić.
Istnieje sytuacja, w której agent może domagać się zwrotu kosztów poniesionych na wydatki dotyczące danego zlecenia - wydatki jednak muszą być wówczas wyższe od przeciętnych kosztów działalności gospodarczej prowadzonej przez agenta.
Dochodzenie swoich praw - umowa agencyjna
Jeśli podczas współpracy stron działających na podstawie umowy agencyjnej dojdzie do jakiegoś konfliktu, można dochodzić swoich spraw w sądzie gospodarczym. Może to potrwać do trzech miesięcy. Jednak przed krokami ostatecznymi wzywa się jedną ze stron sporu do spełnienia żądania. Takie wezwanie należy zawrzeć w pozwie. Jeśli się go otrzyma, należy odpowiedzieć nadawcy w ciągu 14 dni od otrzymania. Sytuację próbuje się załagodzić rokowaniami między zleceniodawcą a agentem. Jeśli one nie pomogą, otwiera się sprawę w sądzie.
