Polscy przedsiębiorcy często wykonują usługi za granicą. Powstaje wówczas pytanie, jak rozliczyć takie usługi na gruncie podatku dochodowego. Czy taka usługa podlega opodatkowaniu w Polsce, czy poza nią?
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o PIT za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
-
posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
-
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Wymienione w powyższej definicji przesłanki są przesłankami rozłącznymi, co oznacza, że aby uznać, że podatnik zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wystarczy spełnienie jednego z wymienionych warunków.
Tym samym miejscem zamieszkania przedsiębiorcy jest Polska, a zatem jako polski rezydent podatkowy, co do zasady, podlega on w naszym kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Zgodnie z art. 4a ustawy o PIT zasadę tę stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.
Uregulowania znajdujące się w Konwencji Modelowej
Modelowa Konwencja OECD, na podstawie której są konstruowane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, przewiduje generalną zasadę, zgodnie z którą wynagrodzenie jest opodatkowane w tym państwie, w którym praca jest wykonywana.
Na podstawie modelowej konwencji stwierdzić można, że co do zasady zyski przedsiębiorstwa umawiającego się państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie (tj. w rozpatrywanej sytuacji w Polsce), chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim umawiającym się państwie poprzez położony tam zakład. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim umawiającym się państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane takiemu zakładowi.
Definicja zakładu a usługi za granicą
Zakład oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa.
Określenie "zakład" obejmuje w szczególności: miejsce zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat, kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów mineralnych.
Dlatego też co do zasady przedsiębiorca Polski, który wykonuje usługi za granicą, będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce. Jedynie w sytuacji, gdyby wykonywał je przez położony za granicą zakład w rozumieniu przepisów odpowiedniej umowy w sprawie opodatkowania, dochody podlegałyby opodatkowaniu w państwie położenia zakładu.
Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 grudnia 2014 r., nr IBPBI/1/415-1100/14/BK, w której możemy przeczytać:
(…) jeżeli w istocie Wnioskodawca nie posiada na terytorium Szwajcarii stałej placówki (kwestia ta nie jest przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej), to dochód uzyskany przez niego, z tytułu usług inżynierskich świadczonych na terytorium tego kraju, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce, gdzie Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu wraz z pozostałymi dochodami z działalności gospodarczej (…).
Przykład 1.
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w Polsce. Otrzymał zlecenie na remont łazienki w Niemczech. W takiej sytuacji otrzymane wynagrodzenie podlega opodatkowaniu w Polsce, przedsiębiorca nie działa bowiem przez zarejestrowany za granicą zakład.
