Polscy przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z usług zagranicznych podmiotów, świadczonych na poza terytorium Polski. Sami również coraz śmielej wykorzystują dobrodziejstwa rynków zagranicznych i świadczą usługi na terytorium państw członkowskich jak i poza nimi. O czym należy pamiętać oraz w jakiej sytuacji powstaje ograniczony obowiązek podatkowy?
Opodatkowania przychodów osiąganych w Polsce przez osoby mieszkające w Polsce
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwanym dalej PDOF osoby fizyczne mieszkająca w Polsce podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów.
Za osobę posiadającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się:
1) osobę fizyczną posiadającą w Polsce główny ośrodek interesów życiowych,
2) osobę fizyczną przebywającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Powyższe uwzględnia się, jeżeli tzw. centrum interesu życiowych znajduje się na terenie Polski. W przypadku osiągania dochodów również za granicą zastosowanie mogą znaleźć tzw. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ustalone pomiędzy państwami.
Opodatkowania przychodów osiąganych w Polsce przez osoby niemieszkające w Polsce- ograniczony obowiązek podatkowy
Zgodnie z art. 29 ust. 1 pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osiąganych w Polsce przez osoby zagraniczne z tytułu świadczonych usług w zakresie:
- otrzymanych odsetek z tytułu udzielonej pożyczki,
- uzyskania praw autorskich, znaków towarowych, wzorów, know-how
- w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą
- z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych
- uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej
- doradczych,
- księgowych,
- badania rynku,
- usług prawnych,
- usług reklamowych,
- zarządzania i kontroli,
- przetwarzania danych,
- usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu,
- gwarancji i poręczeń,
oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Obowiązek podatkowy od dochodów osiąganych w Polsce to nie wszystko
Uniknięcie, opłacenie niższego podatku lub nawet wyłączenie z obowiązku opłacenia podatku dochodowego od przychodów osiąganych w Polsce przez osoby zagraniczne jest możliwe przy otrzymaniu certyfikatu rezydencji w połączeniu z zastosowaniem odpowiednich zapisów zawartych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem zagranicznego kontrahenta. Certyfikat rezydencji stanowi zaświadczenie od zagranicznego urzędu skarbowego właściwego dla zagranicznego podatnika, potwierdzające miejsce właściwe dla opodatkowania podatkiem dochodowym danej osoby.
Zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o PDOF jeżeli przychody osiągane w Polsce przez osoby zagraniczne pochodzą z położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład (pod warunkiem że podatnik posiada zaświadczenie o istnieniu zagranicznego zakładu, wydane przez właściwy organ podatkowy państwa, w którym ma on miejsce zamieszkania, albo przez właściwy organ podatkowy państwa, w którym ten zagraniczny zakład jest położony) to stosuje się powyżej przytoczonego art. 29 ust. 1 ustawy o PDOF.
Ograniczony obowiązek podatkowy, a usługi świadczone w Polsce i Niemczech
Przykładowo polski przedsiębiorca zamierza prowadzić usługi budowlane w Polsce i w Niemczech wykorzystując maszyny niemieckiego kontrahenta na rzecz którego dokonuje wypłaty należności z tytułu danego najmu. W Polsce posiada zarejestrowaną działalność gospodarczą. Rozpatrując tą sytuację należy podkreślić, iż jeżeli polski przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania na terenie Polski i nie będzie prowadził zakładu zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania w Niemczech to wszelkie swoje dochody winien opodatkować w Polsce.
Jednakże w myśl umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Niemcami o ile podmiot zagraniczny w dniu wypłaty należności licencyjnych jest ich właścicielem. Korzystający ma prawo obniżyć stawkę podatku do wysokości 5 % kwoty brutto tych należności, pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podmiotu zagranicznego dla celów podatkowych uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.
Potwierdza to stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej z 4 lutego 2014r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie o sygn. IPPB5/423-971/13-2/RS.
Popularne usługi zarządzania a usługi audytu
Innym przykładem usług, które nierzadko pojawiają się w Polsce stanowią usługi zarządzania firmą polską przez np. niemiecką osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą poza terytorium Polski. Za daną usługę zarządzania podmiot zagraniczny wystawia polskiej firmie fakturę.
W powyższej sytuacji polski przedsiębiorca winien pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od wynagrodzenia wypłaconego niemieckiej osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Jednakże, gdyby uzyskał od tej osoby certyfikat rezydencji (główne miejsce opodatkowania znajduje się w miejscu zamieszkania osoby zagranicznej) wówczas uwzględniając umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, całe przychody uzyskane w Polsce z tytułu usług zarządzania mogą być opodatkowane w Niemczech pod warunkiem, że w Polsce niemiecka osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarcza nie posiada żadnego swojego zakładu.
Jednakże, w kwestii pobrania przez polskiego przedsiębiorcę zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie usług audytu i kontroli świadczonych przez zagraniczną osobę fizyczną w polskiej firmie ten obowiązek nie wystąpi. Należności wypłacone na rzecz podmiotu zagranicznego za świadczenie usług audytu i kontroli jakości nie zostały wymienione jako podlegające opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Potwierdzeniem powyższego jest stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej z 12 listopada 2014r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach o sygn. IBPBI/2/423-1037/14/BG.
Usługi montażu i serwisu świadczone za granicą
Kolejnym popularnym przykładem może być świadczenie przez polskiego przedsiębiorcy usługi montażu i serwisu np. klimatyzacji w Polsce i w Niemczech. Sytuacja opodatkowania podatkiem dochodowym wygląda podobnie jak w przykładzie powyżej. Jeżeli polski przedsiębiorca podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu ze względu, że w Polsce posiada swój główny ośrodek interesów życiowych i nie osiąga przychodów z usług montażu i serwisu klimatyzacji za pomocą zagranicznego zakładu położonego w Niemczech przy czym poprzez ten zakład rozumie się:
- stałą placówkę,
- siedzibę zarządu,
- filię,
- biuro,
- fabrykę,
- warsztat,
- kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych,
- plac budowy, prace konstrukcyjne, prace montażowe lub instalacyjne tylko wówczas, gdy trwają one dłużej niż dwanaście miesięcy,
- przy czym za pomocą tegoż zakładu położonego w Niemczech polski przedsiębiorca osiąga w całości lub tylko w części przychody z prowadzonej tam działalności gospodarczej.
