Wykonuję usługę budowlaną na rzecz polskiego kontrahenta na nieruchomości położonej w Niemczech. Kupuję również materiały w Niemczech do wykonania usług. Czy w takiej sytuacji powinienem zarejestrować się w Niemczech jako podwykonawca usługi budowlanej? Czy zakupione materiały powodują u mnie obowiązek rozliczenia WNT?
Edward, Szczecin
Usługa wykonana na rzecz polskiego podwykonawcy nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce.
Zakup materiałów w Niemczech nie będzie powodował konieczności rozliczenia WNT.
Co do zasady to podwykonawca powinien dokonać w Niemczech podatkowej rejestracji dla celów VAT i tam podlegać rozliczeniu. Podstawowa zasada określenia miejsca świadczenia usług sformułowana została w art. 28b ustawy o VAT. Zgodnie z nim miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Natomiast za podatników – jak wynika z art. 28a pkt 1 ustawy o VAT – uważa się:
-
podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT lub działalność odpowiadającą tej działalności (dotyczy to podatników zagranicznych), bez względu na cel czy rezultat takiej działalności (z wyłączeniem organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane),
-
osoby prawne niebędące podatnikami, o których mowa wyżej, które są zidentyfikowane do celów podatku VAT w Polsce lub w innym państwie członkowskim.
Od zasady tej ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków, dla których określił szczególne zasady ustalania miejsca ich świadczenia. Dotyczy to m.in. usług wykonywanych na nieruchomościach.
Usługi związane z nieruchomościami są uregulowane w sposób szczególny. Zasady ich opodatkowania wynikają z przepisu art. 28e ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym:
-
usług świadczonych przez rzeczoznawców,
-
usług świadczonych przez pośredników w obrocie nieruchomościami,
-
usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi,
-
usług użytkowania i używania nieruchomości oraz
-
usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego
- jest miejsce położenia nieruchomości.
Podwykonawca usługi budowlanej w Niemczech - jakie są zasady opodatkowania?
Obowiązek opodatkowania usługi budowlanej w kraju położenia nieruchomości może powodować w niektórych przypadkach konieczność zarejestrowania polskiego przedsiębiorcy jako podatnika w państwie, w którym świadczy on roboty budowlane, jeżeli taki obowiązek wynika z przepisów obowiązujących w danym kraju.
Ponieważ usługa budowlana wykonana została na nieruchomości położonej w Niemczech, miejscem jej opodatkowania jest miejsce położenia nieruchomości, czyli Niemcy. W konsekwencji w opisanej sytuacji zatem polski podwykonawca usługi budowlanej za wykonaną usługę na nieruchomości powinien wystawić fakturę uproszczoną. Na fakturze nie powinna być wykazana stawka VAT – czynność nie podlega opodatkowaniu w Polsce. W miejscu właściwym na fakturze do określenia stawki podatku mogą Państwo wpisać skrót NP (nie podlega opodatkowaniu). Faktura ta powinna zostać rozliczona przez nabywcę na terenie Niemiec, zgodnie z obowiązującymi tam w tym zakresie przepisami.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 7 lutego 2012 r. (sygn. IBPP3/443-1223/11/PH), w której stwierdził, że polska firma, świadcząc usługi na rzecz polskiego podatnika:
(...) polegające na odgruzowywaniu placu budowy, sprzątaniu placu budowy, ładowaniu kontenerów na budowie położonej na terytorium Niemiec, winna udokumentować te czynności fakturą VAT, bez wykazywania i naliczania podatku VAT, gdyż miejscem świadczenia tych usług są Niemcy, tj. państwo, gdzie znajduje się nieruchomość, tj. plac budowy, na którym usługi te są wykonywane, pod warunkiem, że Wnioskodawczyni nie jest zidentyfikowana na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium Niemiec (…).
Jednak można spotkać się również z inną interpretacją przepisów. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2015 r. sygn. IBPP4/443-555/14/EK dotyczącej polskiego podwykonawcy świadczącego usługi budowlane na nieruchomości położonej w Niemczech, których nabywcą miała być polska firma (niezarejestrowana w Niemczech dla celów podatku od wartości dodanej), czytamy:
(…) W sprawie objętej wnioskiem (...) główny wykonawca (polski podmiot, usługobiorca) na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługę związaną z nieruchomością nie jest osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej. Tym samym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dla usług związanych z nieruchomością świadczonych przez Wnioskodawcę na terytorium Niemiec na rzecz polskiego głównego wykonawcy, który nie jest zarejestrowanym w Niemczech podatnikiem podatku od wartości dodanej, a przede wszystkim nie jest zobowiązanym do zapłaty tego podatku – wskazane wyżej przepisy krajowe dotyczące fakturowania nie mają zastosowania. Warunkiem umożliwiającym bowiem fakturowanie opisanych usług świadczonych na rzecz polskiego podmiotu na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług jest, aby podmiot ten był zobowiązany do zapłaty podatku od wartości dodanej na terytorium Niemiec.
Jednocześnie ponieważ (...) usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą opodatkowane na terytorium Niemiec zgodnie z przepisami tam obowiązującymi, zasady ich opodatkowania i dokumentowania (fakturowania) przez Wnioskodawcę będą określały przepisy niemieckie (…).
Przyjmując ostatnie stanowisko, powinni Państwo zarejestrować się w Niemczech i wystawić fakturę polskiemu wykonawcy według niemieckich przepisów.
Nabycie materiałów
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
W przedstawionym stanie faktycznym materiały są kupowane i zużywane do wykonania na terenie Niemiec usług, tam też pozostają. A zatem towary nie zostały przemieszczone pomiędzy krajami członkowskimi. W konsekwencji nie należy rozpoznawać w opisanej sytuacji WNT, a transakcja nie podlega ujęcia w polskiej deklaracji VAT-7.
Podobne stanowisko możemy odnaleźć Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu w piśmie z 30 sierpnia 2005 r., nr PP I 443/1/146/237/05, w którym czytamy:
(...) Podatek od towarów i usług jest podatkiem terytorialnym, wobec czego jest on naliczany od transakcji, które mają miejsce, bądź są traktowane jako mające, na ściśle określonym terytorium. W przypadku gdy wykonanie danej czynności opodatkowanej ma miejsce poza określonym terytorium, czynność ta nie będzie co do zasady podlegać opodatkowaniu w danym kraju. W myśl art. 2 pkt 1 ww. ustawy przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tak więc dokonana przez Państwa transakcja nabycia i dostawy towarów na terytorium Wielkiej Brytanii nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...).
