Portale społecznościowe to wynalazek XXI wieku, który odmienił codzienne życie miliardów osób na całym świecie. Tego typu serwisy służą nie tylko do komunikowania się z innymi osobami, lecz także dają możliwość kreowania własnego wizerunku, pozyskiwania informacji, robienia zakupów czy promowania własnej firmy. Nie trudno zaobserwować, jak duży jest wpływ portali społecznościowych na społeczeństwo zarówno w sferze relacji międzyludzkich, kształtowania się nawyków, jak i prowadzenia biznesu. Nowe technologie i nieustannie zmieniająca się rzeczywistość sprawiają, że człowiek wciąż musi dostosowywać się do otoczenia i być na bieżąco ze wszystkimi trendami. Jakie wady i zalety można przypisać portalom społecznościowym oraz jak wpływają na otaczający nas świat? Czy można powiedzieć, że korzystanie z social mediów stało się nałogiem naszych czasów? Przyjrzyjmy się bliżej temu zjawisku.
Dlaczego korzystamy z portali społecznościowych?
Portale społecznościowe stały się tak popularne na całym świecie, że można określić to jako fenomen czy zjawisko. Skala popularności tego typu serwisów sprawiła, że w znaczącym stopniu wpłynęły na wiele aspektów życia większości osób. Według badań przeprowadzonych przez Hootsuite i We Are Social w Polsce średnio spędzamy godzinę i czterdzieści pięć minut, przeglądając ulubione portale społecznościowe. Dla porównania Filipińczycy przebywają w mediach społecznościowych ponad cztery godziny dziennie, z kolei Japończycy zaledwie czterdzieści minut.
Najczęstszym motywem, dla którego ludzie korzystają z portali społecznościowych, jest cel nawiązywania nowych znajomości, kontaktowania się ze znajomymi oraz obserwowania aktywności innych użytkowników. Portale społecznościowe umożliwiają również utrzymywanie kontaktu na odległość czy zorganizowanie spotkania towarzyskiego. Innym równie ważnym motywem korzystania z sieci społecznościowych jest rozrywka. Oprócz korzystania z tradycyjnych gier użytkownicy przeglądają profile ze śmiesznymi memami czy filmikami.
Według amerykańskich badaczy Ahswini Nadkarni i Stefana G. Hofmanna z Boston University motywy korzystania z sieci społecznościowych dzielą się w zależności od dwóch potrzeb:
-
potrzeba przynależności - użytkownicy odczuwają chęć utrzymywania kontaktów z innymi oraz uzyskania akceptacji społecznej,
-
potrzeba autoprezentacji - internauci mają okazję do kreowania własnego wizerunku i zaprezentowania się w jak najlepszym świetle.
Do wyżej wymienionych motywów można również dodać poszukiwanie informacji. Na portalach społecznościowych możemy znaleźć bieżące wiadomości, najnowsze promocje, nowinki czy informacje o imprezach z naszego otoczenia.
Przekoloryzowana rzeczywistość na portalach społecznościowych
Niektórzy nie potrafią już sobie wyobrazić życia społecznego bez Facebooka czy Twittera. Na wzrost popularności portali społecznościowych bez wątpienia miało wpływ upowszechnienie się urządzeń mobilnych z dostępem do internetu bezprzewodowego. Na każdym kroku możemy spotkać ludzi scrollujących posty na swoich smartfonach czy tabletach. Jednak rzeczywistość przedstawiona w wirtualnym świecie zdecydowanie odbiega od tego, co spotykamy w rzeczywistości. Codziennie oglądamy sukcesy i osiągnięcia naszych znajomych, najlepsze zdjęcia i fantastyczne podróże. Zagłębiając się w tak przedstawiony obraz, można uznać, że wszyscy dookoła żyją w idealnym świecie pozbawionym jakichkolwiek negatywnych emocji czy problemów. Konsekwencją funkcjonowania w przekolorozowanym świecie, wykreowanym przez portale społecznościowe mogą być mocne wahania samooceny i poczucia własnej wartości. Publikowane treści są odpowiednio wyselekcjonowane i pokazują tylko pozytywne wydarzenia czy korzystnie wyglądające zdjęcia.
Użytkownicy, którzy chętnie zamieszczają na portalach społecznościowych treści na swój temat, mogą wpaść w tzw. błędne koło autoprezentacji. Mimo że najczęstszym motywem tego typu działań jest chęć podniesienia własnej samooceny, w rezultacie może to doprowadzić do pogorszenia samopoczucia. Poprawa własnego wizerunku na tego typu portalach jest bardzo prosta - wystarczy jeden post czy zdjęcie, aby pokazać się w lepszym świetle. Jednak branie udziału w niekończącej się gonitwie za lajkami może spowodować ciągłe pragnienie dowartościowania i pozytywnej oceny innych. Na dłuższą metę taka nieustannie wyreżyserowana autoprezentacja może być męcząca i obciążająca psychicznie. Warto zachować duży dystans do publikowanych treści, aby negatywny wpływ portali społecznościowych nie zachwiał naszego poczucia własnej wartości i umiejętności komunikowania się z innymi ludźmi w świecie realnym.
Podsumowując wpływ portali społecznościowych na ich odbiorców, można wyciągnąć kilka zasadniczych wniosków:
-
Portale społecznościowe stały się istotną częścią życia współczesnych ludzi. Duży wpływ portali społecznościowych na społeczeństwo sprawił, że zainteresowali się tym tematem psycholodzy, obserwując reakcje osób nadmiernie korzystających z tego medium.
-
Sieci społecznościowe są niezwykle atrakcyjne dla użytkowników poprzez ogrom możliwości, jakie oferują. Do głównych motywów korzystania z portali społecznościowych zaliczamy potrzebę kontaktu, rozrywkę oraz możliwość autoprezentacji.
-
Portale społecznościowe przedstawiają użytkownikowi przekoloryzowany świat, który znacznie odbiega prawdą od rzeczywistości. Może to powodować zachwianie własnej wartości i nasilenie potrzeby dowartościowywania się poprzez poprawę własnego wizerunku w sieci.
Wpływ portali społecznościowych na wizerunek marki
Media społecznościowe nie tylko wpłynęły na życie i zachowanie ludzi. W równym stopniu przyczyniły się do zmiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstw na całym świecie. Dawniej, aby poznać ofertę danej firmy, należało udać się do stacjonarnego sklepu, obejrzeć katalog reklamowy bądź zajrzeć na witrynę internetową, jeśli takową posiadał. Aktualnie wystarczy wejść na Facebooka czy Twittera, żeby wiedzieć, co nasze ulubione marki proponują i na co jest aktualnie promocja. Portale społecznościowe w większym stopniu nasycone są ofertami sprzedażowymi, niż jak to pierwotnie było zakładane, prywatnymi wpisami użytkowników. Nie ma w tym nic dziwnego, żadne inne medium nie ma tak ogromnego zasięgu i możliwości na kreowanie własnego wizerunku.
Największym wyzwaniem dla firm jest zbudowanie wokół swojej marki społeczności, która w dłuższej perspektywie czasu stanie się fundamentem do tworzenia stałych relacji i pozyskiwania większej liczby entuzjastów marki. Wpływ portali społecznościowych można zauważyć nie tylko w działaniach promocyjnych firm, lecz również w sposobie komunikacji. Użytkownicy nie tylko dzielą się opiniami na profilach firmowych, ale zadają również pytania czy składają reklamacje. Aby sprostać oczekiwaniom współczesnego klienta, marki muszą natychmiast reagować na takie zachowania, gdyż w świecie online oczekujemy uzyskania natychmiastowej informacji.
