Zwrot podatku VAT - wszystko co warto wiedzieć

Podatek VAT skonstruowany jest w ten sposób, że na każdym z etapów obrotu (za wyjątkiem nabycia usługi/towaru przez ostatecznego konsumenta) podatnikom przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego (od zakupu) od podatku należnego (od sprzedaży). Podatnik VAT jest zobowiązany prowadzić rejestry zakupu i sprzedaży VAT i na ich podstawie na koniec okresu rozliczeniowego (może się rozliczać miesięcznie bądź kwartalnie) sporządzić deklarację VAT, w której wykaże podatek należny i naliczony. Sprawdź, w jakim terminie możliwy jest zwrot podatku VAT!

Podatek VAT należny i naliczony

W przypadku gdy podatek należny jest wyższy niż naliczony, przedsiębiorca musi zapłacić różnicę, w terminie, w którym składa deklarację (maksymalnie do 25. dnia miesiąca następującego po okresie, za który się rozlicza).

Jeśli jednak okaże się, że podatek VAT naliczony jest wyższy niż podatek VAT należny, to podatnik ma dwie możliwości. Może przenieść kwotę nadwyżki na następny okres rozliczeniowy – w razie gdyby w następnym okresie podatek należny był wyższy niż naliczony, to nadwyżka z poprzedniej deklaracji będzie pomniejszać powstałe zobowiązanie podatkowe; a jeśli podatek naliczony był ponownie wyższy niż należny w kolejnej deklaracji, to nadwyżki się „kumulują”.

Z drugiej strony podatnik może zadeklarować chęć uzyskania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Bezpośredni zwrot jest prawem podatnika, z którego może, ale nie musi skorzystać. Podatnik ma również prawo żądać zwrotu jedynie części nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, a pozostałą część wykazać jako kwotę do przeniesienia – wszystko zależy od tego, jak oceni on prognozy podatku VAT za następne okresy.

Zwrot podatku VAT - terminy

Ustawodawca przewiduje trzy terminy dokonania zwrotu wykazanej w deklaracji nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym:

1. Termin podstawowy – 60 dni od dnia złożenia deklaracji. Przy określaniu tego terminu zwrotu nie ma znaczenia ani rodzaj dokonywanych zakupów (towary handlowe czy środki trwałe), ani też stawka podatkowa sprzedawanych towarów i usług. Termin ten dotyczy również tych podatników, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi poza terytorium kraju (transakcja nie jest opodatkowana w Polsce). W tym jednak przypadku warunkiem otrzymania zwrotu w terminie 60 dni jest złożenie umotywowanego wniosku. W przypadku wątpliwości co do zasadności zwrotu, zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy o VAT, przy podstawowym okresie zwrotu 60 dni organ podatkowy ma prawo przedłużyć termin zwrotu. Organ podatkowy przedłuża termin zwrotu zawsze w formie postanowienia.
2. Termin przedłużony – 180 dni od dnia złożenia deklaracji. Jeśli podatnik za dany okres rozliczeniowy nie wykaże żadnej sprzedaży (nawet nieopodatkowanej), a jedynie zakupy (czyli nie wystąpi podatek należny, a jedynie naliczony), to urząd skarbowy ma prawo przedłużyć termin zwrotu podatku do 180 dni.
3. Termin skrócony – 25 dni od dnia złożenia deklaracji. Podatnik ma prawo do starania się o zwrot w tym terminie pod warunkiem, że wszystkie faktury wykazane w deklaracji są opłacone. Konieczne jest również dołączenie do deklaracji wniosku z uzasadnieniem skróconego terminu zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Złożenie wniosku o przyspieszony zwrot podatku w terminie późniejszym niż termin złożenia deklaracji może stanowić dla organów podatkowych podstawę do odmowy dokonania zwrotu w terminie 25 dni.

Termin skrócony zwrotu VAT a korekty faktur

Jak wspomniano powyżej podstawowym warunkiem uzyskania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie przyspieszonym jest opłacenie w całości wszystkich faktur kosztowych, z których podatek wykazany jest w deklaracji. Oznacza to, że należności z faktur, które ujęte zostały w deklaracji, powinny być zapłacone już w momencie składania deklaracji wykazującej zwrot.

Ponadto zwrot w przyspieszonym terminie jest możliwy, gdy:

1. kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:
1. faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
2. pozostałych faktur dokumentujących należności, jeżeli łączna kwota tych należności nie przekracza 15 000 zł,
3. dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji celnych i zostały przez podatnika zapłacone,
4. importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji,
2. kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji, nie przekracza 3000 zł;
3. podatnik złoży w urzędzie skarbowym dokumenty potwierdzające dokonanie wskazanych powyżej przelewów;
4. podatnik przez 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, za który występuje z wnioskiem o zwrot w terminie 25 dni:
1. był zarejestrowany jako podatnikVAT czynny,
2. składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje VAT,
3. nie posiadał zaległości w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w kwocie przekraczającej 20 000 zł.

Należy zwrócić uwagę, że w chwili składania deklaracji wykazującej zwrot podatnik nie może przewidzieć sytuacji, w której konieczna będzie korekta którejkolwiek z faktur. Dlatego też późniejsze otrzymanie faktury korygującej do faktury wykazanej jako podstawa ubiegania się o zwrot w terminie przyspieszonym nie ma wpływu na prawo do takiego zwrotu. Fakturę korygującą nabywca rozlicza zgodnie z przepisem art. 86 ust. 19a ustawy o VAT w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał korektę.

Zwrot podatku VAT w terminie skróconym a zakupy sfinansowane kredytem bankowym

Ustawodawca nie wskazuje, iż w celu uzyskania wcześniejszego zwrotu zapłata należności musi być dokonana z własnych środków finansowych podatnika. Sfinansowanie zakupów z kredytu bankowego wypełnia postawiony przez ustawodawcę warunek, iż wykazane w deklaracji faktury mają być opłacone i tym samym daje możliwość ubiegania się o zwrot w terminie przyspieszonym.

Podatek VAT - termin skrócony a zaległość podatkowa

W świetle obecnie obowiązujących przepisów termin zwrotu podatku VAT nie jest uzależniony od rodzaju zakupionych towarów (środków trwałych czy towarów handlowych) ani od tego, czy podatnik dokonuje sprzedaży opodatkowanej stawką podstawową, stawkami niższymi czy też dokonuje sprzedaży opodatkowanej poza terytorium kraju. Nawet w przypadku, gdy podatnik w danym okresie rozliczeniowym nie wykonał czynności opodatkowanych, również ma prawo do otrzymania zwrotu bezpośredniego.

Jeśli podatnik spełnił wszystkie warunki uprawniające go do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w krótszym terminie, to może się o ten zwrot ubiegać. Zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie stanowi nadpłaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.), jednak mimo to przepisy umożliwiają stosowanie uregulowań analogicznych jak przy nadpłacie - m.in. w zakresie zaliczenia tej nadwyżki na poczet bieżących i przyszłych zobowiązań podatkowych.

Zaliczenie to następuje wówczas z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot.

W myśl art. 76 § 1 Ordynacji podatkowej nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku - na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot.

Z zestawienia przepisów ustawy o podatku VAT i Ordynacji podatkowej można wywnioskować, że nawet w przypadku decyzji podatnika o bezpośrednim zwrocie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za dany okres rozliczeniowy, organ podatkowy przede wszystkim przeanalizuje zaległe i bieżące zobowiązania podatnika. Z urzędu zostaną one "pokryte" z kwoty deklarowanego zwrotu. Jeżeli więc podatnik posiada zaległości np. w podatku dochodowym, to kwota tej zaległości zostanie uregulowana przez urząd z kwoty przysługującego podatnikowi zwrotu podatku VAT. Pozostałą kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym urząd musi podatnikowi zwrócić w terminie 25 dni od dnia złożenia deklaracji. Nie można bowiem podatnika pozbawić przysługującego mu prawa do przyspieszonego terminu zwrotu ze względu na zaległości podatkowe. Brak zaległości podatkowych nie stanowi przesłanki ubiegania się o zwrot w krótszym terminie.